Xót xa thai phụ tuổi teen
Thứ ba. 7h25 phút, trước cửa phòng khám số 3 Trung tâm tư vấn sức khỏe và kế hoạch hóa gia đình, Bệnh viện Phụ sản Trung ương đã có tới hơn 20 trường hợp chờ đợi đến giờ giao ca của các bác sĩ để được tư vấn "kế hoạch" (nạo, hút thai-PV). Chốc chốc lại có một cô gái đi lại, ngó nghiêng, hỏi han. Những khuôn mặt non choẹt thập thò ở cửa phòng kế hoạch hóa chờ làm thủ tục nạo hút thai. Những cặp mắt rầu rĩ của các bà mẹ bất đắc dĩ phải đưa con đi "kế hoạch".
Một giờ đồng hồ nơi hành lang bệnh viên, tôi bị ám ảnh bởi hình ảnh của những cô gái còn rất trẻ, khuôn mặt ngây thơ đến lạ thường và hàng loạt các câu hỏi lặp đi lặp lại với từng bệnh nhân của bác sĩ...
Một cô gái đang viết đơn xin phá thai tại Trung tâm tư vấn sức khỏe và kế hoạch hóa gia đình Bệnh viện Phụ sản Trung ương
Cầm trên tay sổ khám bệnh, cô bé Nguyễn Thùy L. (17 tuổi, quê ở Nghệ An) ngô nghê hỏi tôi: "Thủ tục phải làm những gì hả cô?". Tôi đáp: "Chưa đến giờ làm việc, cháu phải hỏi tư vấn của các bác sĩ chứ". Ngồi đối diện với tôi, một phụ nữ giọng miền Trung nhanh nhảu: "Làm đơn chưa, mẫu đơn dán trên tường kia kìa. Có người bảo hộ không? Sổ hộ khẩu mang theo chưa?". Nghe người phụ nữ luyến thắng nói, cô bé cúi gằm mặt tiến về phía bức tường- nơi có dán mẫu đơn xin phá thai.
Tôi ngước mắt nhìn theo, ánh mắt của cô bé cũng như dò xét, sợ sệt. Cô bé lặng lẽ xin tờ giấy trắng tinh và viết lên những dòng chữ nguệch ngoạc "Đơn xin phá thai"... Nước mắt bắt đầu lăn trên gò má của cô bé tội nghiệp. Hình như cô bé chỉ đi một mình, chẳng có người theo hay "bạn tình" đi cùng. Viết xong lá đơn, cô bé đi liêu xiêu về cuối hành lang rồi ngồi sụp xuống, khóc nức nở... Tôi chỉ biết nhìn dõi theo đầy thương cảm.
10 phút sau, một cô bé khác chừng 16, 17 tuổi khoác tay một thanh niên tóc vàng hoe tiến gần tới cửa phòng khám. Hai cô cậu cũng cầm giấy bút tì lên tường viết đơn theo đúng mẫu. Lại tiếp cô bé nữa. Một tiếng thôi, tôi đã cảm nhận được không biết bao nhiêu tiếng thở dài được nén lại. Tôi đã chứng kiến tận mắt 7 cô bé "mặt búng ra sữa" lần lượt đứng ngồi làm đơn xin phá thai... Thủ tục hành chính xong xuôi, những đôi nam nữ ngồi chờ đến lượt tư vấn. Họ vẫn ríu rít nói chuyện to nhỏ với nhau.
Nhiều trường hợp đến đây xin phá thai vì những hoàn cảnh bất khả kháng như con bị hở hàm ếch, bị sốt vi rút, bị rubella... Có thể hiểu là họ đang phải từ bỏ sinh mệnh đứa con của mình vì không thể cưỡng lại... số trời. Nhưng lẩn khuất bên cạnh những phụ nữ với hoàn cảnh đặc biệt ấy lại là những cô bé vì "trót dại" mà phải tìm đến đây giải quyết hậu quả vì sợ "bia miệng" để đời.
Một người phụ nữ trung niên nhỏ thó, người đen đúa cầm trên tay một thếp sổ y bạ dày (người phụ nữ này đại diện cho những bệnh nhân đứng ra thu sổ theo thứ tự-PV). Nhìn khuôn mặt chị khô gầy, đôi mắt trũng buồn, tôi tò mò hỏi: "Em xếp sổ ở đây hả chị?". "Ừ!", tiếng người phụ nữ nói nghe nặng trĩu. Tôi lật giở từng quyển sổ khám bệnh, tất thảy 21 quyển sổ khám bệnh, phần lớn là những cô bé ở độ tuổi 16, 18, thậm chí có trường hợp mới 15".
Trong thếp sổ khám bệnh, điều mà tôi ám ảnh nhất là thủ tục bắt buộc: "Đơn xin phá thai". Tất cả những lá đơn mà những cô gái viết sau phần tên: Lê Thu H., 17 tuổi. Đến phần lý do phá thai: "Chưa có gia đình nên không thể giữ cái thai được... Trong quá trình làm thủ thuật nếu có bất kỳ điều gì xảy ra, tôi xin chịu trách nhiệm và không có khiếu nại gì...".
“Con dại cái mang”
Sau một hồi lân la làm quen, tôi gặng hỏi người phụ nữ: "Chị đưa ai đi khám vậy?". Người phụ nữ im lặng hồi lâu rồi đáp: "Con gái tôi. Khổ lắm, cháu mới 17 tuổi nhưng đã 22 tuần rồi". Quay mặt sang phía cô con gái, người phụ nữ mắt đỏ hoe: "Thế là hỏng cả một đời rồi!". Nghe chị nói, tôi cũng như nhói buốt lòng.
Thu Xuyến, tên cô gái mới thật hay làm sao. 17 tuổi, cô bé dáng người khá phổng phao. Da ngăm đen nhưng khuôn mặt trông rất duyên. Mặc cho người mẹ đang trĩu nặng tâm trạng, cô bé vẫn hớn hở nói cười và chờ đến lượt mình. Chỉ có bà mẹ chẳng nói chẳng rằng, ngồi suy tư. Chốc chốc, cô gái lại quay sang nói gì với mẹ, bà chỉ gật đầu rồi lại im lặng.
Mẹ Xuyến kể với tôi rằng, nhà có mỗi mụn con, lại là con gái, bà rất cưng chiều. Vì muốn con học hành không thua chúng bạn, bà đã cho con lên học trường chuyên ở tỉnh. Học xa nhà, bố mẹ ít có điều kiện lên thăm nom, quản lý, Xuyến đã dính vào yêu đương. Chẳng biết yêu đương thế nào mà tháng vừa rồi mới về nói với mẹ. Mẹ Xuyến đã ngã ngửa khi biết tin cô con gái đã có bầu được 22 tuần.
Học hành chưa tới đâu, sinh con rồi dang dở học hành, bà cũng không đành lòng nhìn con như thế. Nhưng bà lại nghĩ, đi "kế hoạch" thì mang tội. Nghĩ thế này cũng không được, thế kia cũng chẳng xong. Nứt mắt ra đã cho cưới thì liệu có ổn thỏa. Mẹ Xuyến gặng hỏi về bạn trai của con thì mới biết cậu thanh niên đó đã "bặt vô âm tín", không biết ở đâu mà tìm. Đấu tranh tâm lý, bà quyết định đưa Xuyến đi "kế hoạch". "Bắt nó đi giải quyết cũng đau lòng lắm, nhưng chúng còn trẻ quá, tương lai chưa biết thế nào. Thôi thì đành lòng", mẹ Xuyến thở dài.
Sau khi rời phòng tư vấn, Xuyến được bác sĩ chỉ định làm các xét nghiệm máu, siêu âm, soi tươi..., sau đó bác sĩ mới tiến hành cho "ngậm thuốc" chờ vài tiếng sẽ vào phòng thủ thuật để giải quyết. Do là con so nên thời gian ngậm thuốc của Xuyến kéo dài... Nghe bác sĩ nói, có nhiều trường hợp phải "ngậm thuốc" hơn chục ngày mới làm thủ thuật được, mẹ Xuyến chỉ biết lủi thủi đi đứng ngoài hành lang đợi con... “kế hoạch”.
Tâm sự với tôi, người phụ nữ này không cầm được nước mắt. "Con dại cái mang, tôi cũng thấy nhục nhã lắm cái cảnh đưa con đến bệnh viện "giải quyết" vì không biết bạn nó là ai. Mẹ con tôi ra đây ăn trực nằm chờ bệnh viện 3 ngày trời mới được làm các xét nghiệm và nhập viện. Đắng lòng vì có con gái dại dột", người phụ nữ trầm tình.
Không chỉ có mẹ Xuyến là đắng lòng vì con, còn nhiều người mẹ khác cứ ngồi co ro bên hành lang vì ngượng ngùng khi đưa con đến đây "kế hoạch". Chị Nguyễn Thị H. ở Thanh Trì (Hà Nội) mặt ủ rũ khi ngồi chờ đến lượt con mình. Cô con gái mới 16 tuổi nhưng đã có thai 19 tuần. Cô gái tỏ ra lo lắng, chốc lại hỏi mẹ để ghi vào thủ tục. Bà mẹ khuôn mặt nặng trịch, lời nói nhát ngừng, ngắt quãng.
Khi bác sĩ hỏi chị H. mới kể rằng, do thường xuyên phải đi "đánh" hàng giáp vùng biên Lạng Sơn về bán buôn, bố mẹ không có thời gian quản lý con nên mới xảy ra cơ sự này. 16 tuổi nhưng cô bé già dặn hơn tuổi rất nhiều. Tình cờ một lần nhìn thấy con tắm, chị H. mới phát hiện ra con... bụng to.
Chị H. tá hỏa đưa con đi khám thì cái thai trong bụng đã 19 tuần. Thủ phạm là một chàng trai quen ở khu lao động gần nhà. Điều đau nhất chị H. không biết mặt "thủ phạm" và từ khi cô con gái nói có bầu, cậu thanh niên kia đã bỏ khu lao động đi làm chỗ khác. Không đành lòng để con mang tiếng "không chồng mà chửa", chị H. quyết định cho con đi "kế hoạch". Chị H. sụt sùi: "Bước đường cùng tôi đành phải đưa cháu lên viện “giải quyết” chứ cứ để nó thế này thì còn ai nhòm ngó đến, còn gì là tương lai".
...Dãy ghế bên ngoài phòng khám số 3 vẫn khá đông người ngồi chờ. Những cô gái "mặt búng ra sữa" đi nạo hút cũng khá đông, đặc biệt rất nhiều ca khi thai đã quá to. Những ánh mắt e ngại nhìn các cô bé thập thò nơi cửa phòng khám. Nhiều đôi hình như lần đầu đến đây còn tỏ ra lo lắng nhưng cũng có không ít cô gái vẻ mặt chẳng biểu lộ chút gì, đi lại tự nhiên. Còn những bà mẹ thì chỉ biết thắt lòng và ngồi chờ bên ngoài...
Ngân Giang
Kỳ 2: Nỗi day dứt chất chứa của nữ bác sĩ sản khoa
