Liệu có phải "mềm nắn, rắn buông"?
Các tuyên bố “xung đột” của Tổng thống Donald Trump về Triều Tiên trong hai ngày đầu tuần cho thấy, Mỹ đang đáp lại lời kêu gọi đàm phán của Trung Quốc nhưng vẫn “đá quả bóng lỗi lầm” sang Triều Tiên, tờ Thời báo Hoàn cầu trong bài viết đăng tải hôm 3/5 nhận định.
Trump nói hôm thứ Hai rằng, ông muốn gặp nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un vào "một thời điểm nào đó hợp lý" nhưng không quên đe dọa “sẽ sử dụng vũ lực nếu cần” chỉ sau đó một ngày.
Người phát ngôn bộ Ngoại giao Trung Quốc Geng Shuang hôm thứ Ba cho biết, Trung Quốc đang chú trọng vào lời kêu gọi Mỹ khởi động đàm phán với Triều Tiên, nước này cũng tin rằng, đối thoại là sự lựa chọn đúng đắn nhất và con đường khả thi để giải quyết vấn đề căng thẳng ở vùng Đông Bắc Á.
Theo nhà nghiên cứu Lu Chao tại học viện Khoa học Xã hội Liêu Ninh, Bình Nhưỡng sẽ không đáp ứng điều kiện cho một cuộc gặp mặt đàm phán, nhưng tuyên bố của Tổng thống Trump là một phản ứng tích cực trước yêu cầu “hai bên cùng nhượng bộ” từ phía Trung Quốc. Theo đó, Bắc Kinh đã đề nghị Triều Tiên đình chỉ các cuộc thử nghiệm hạt nhân, trong khi Mỹ ngừng lại các cuộc tập trận quân sự.
"Điều kiện quan trọng nhất là một lời hứa từ bỏ chương trình hạt nhân và tên lửa, hoặc ít nhất là một lời hứa đình chỉ các cuộc thử hạt nhân", Lu nói, "mặc dù Bình Nhưỡng vẫn chưa tiến hành thử nghiệm hạt nhân mới, nhưng hiện nay vẫn chưa có lời hứa rõ ràng, vì vậy tình hình vẫn căng thẳng".
Tuy nhiên ông Trump cho biết hôm 2/5 trong một cuộc phỏng vấn với Fox News, ông sẽ không vẽ lằn ranh đỏ cho một giải pháp quân sự, nhưng sẽ hành động khi cần thiết.
Những tuyên bố của nhà lãnh đạo Mỹ cho thấy, ông không muốn giải quyết vấn đề bằng các biện pháp quân sự, nhưng nếu không có phản ứng tích cực từ Bình Nhưỡng, Triều Tiên sẽ phải chịu trách nhiệm về bất cứ xung đột tiềm ẩn nào - ông Jin Canrong, Phó Chủ nhiệm khoa Nghiên cứu Quốc tế tại đại học Nhân dân của Trung Quốc, cho biết.
Washington tin rằng, Bình Nhưỡng đang tiến rất gần tới khả năng phóng tên lửa đạn đạo mang đầu đạn hạt nhân vươn tới Mỹ. “Đây cũng chính là lằn ranh đỏ giới hạn của chính quyền Trump”, Jin nói.
Chính quyền Obama trước đây đã thông qua chính sách "sự kiên nhẫn chiến lược" đối với Bình Nhưỡng, do tin rằng khả năng tên lửa hạt nhân của Triều Tiên vẫn còn xa “lằn ranh đỏ”, ông Jin nói thêm.
Mỹ đã bắt đầu có động thái gia tăng áp lực quân sự lên Triều Tiên. Cơ quan Thông tấn Trung ương Hàn Quốc mới đây thông báo hai máy bay ném bom B-1B Lancer đã cất cánh từ căn cứ Guam, để chuẩn bị sẵn sàng tấn công các mục tiêu ở bán đảo Triều Tiên.
Tuy nhiên, giới quan sát chỉ ra rằng, một giải pháp quân sự sẽ không mang lại lợi ích cho chính quyền Trump. Sự lựa chọn này sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến các kế hoạch cải cách trong nước trong các lĩnh vực như chăm sóc y tế và thuế.
“Giải quyết vấn đề Triều Tiên một cách hòa bình có thể tạo ra một môi trường tốt giúp thúc đẩy chương trình nghị sự trong nước của ông Trump", Diao Daming - nhà nghiên cứu về Mỹ tại học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc cho biết.
Bán đảo Triều Tiên và "thế chân vạc"
Trong một bài viết được viện Brookings đăng tải hôm 2/5, bà Phó Oánh, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Trung Quốc vạch ra ba kịch bản về vấn đề hạt nhân Triều Tiên.
Đầu tiên, chu trình luẩn quẩn trong việc tuyên bố trừng phạt của Mỹ và Liên Hợp Quốc đối với Triều Tiên đạt tới giới hạn. Những cường quốc lớn có vũ trang hạt nhân sẽ phải đối mặt với sự lựa chọn khó khăn trong việc hành động cực đoan với những hậu quả khó lường hay chấp nhận tiếp tục nhẫn nại trước Bình Nhưỡng.
Thứ hai, Chính phủ Triều Tiên sẽ nhanh chóng suy kiệt trong thời gian tới và mọi thứ trở nên ổn định hơn. Tuy nhiên, bà Phó nói điều này là khó xảy ra trên thực tế.
Thứ ba là hướng tới giải pháp thu hút tất cả các bên cùng tham gia đàm phán nghiêm túc. Trong đó điều kiện “hai bên cùng nhượng bộ” như đã nói ở trên là giải pháp khả thi nhất.
Bà Phó cũng nhấn mạnh, chìa khóa để giải quyết vấn đề không nằm trong tay của Trung Quốc mà nó thuộc về Mỹ và Triều Tiên.
Tuy nhiên, ông Jin Canrong cho rằng, "mặc dù Mỹ và Triều Tiên nắm giữ chìa khóa, điều đó không có nghĩa là Trung Quốc có thể từ bỏ vai trò của mình”.
Đọc thêm>>> TT Trump nên mời ông Kim Jong-un đến Nhà Trắng thay vì ngài Duterte?
Quốc Vinh