Fernande Olivier, người Picasso gặp năm 1904 là tình yêu lớn đầu tiên của người nghệ sĩ Tây Ban Nha này. Sự lười biếng và bừa bãi đến cứng đầu nhưng ẩn chứa tâm hồn sống động và độc lập của Olivier đã đưa cô trở thành một hình mẫu lý tưởng cho danh họa.
Danh họa Picasso
Đối với Picasso, khi ấy còn trẻ tuổi, chỉ mới chân ướt chân ráo đến Paris từ Barcelona 2 năm. Bởi thế, kinh nghiệm của Picasso về phụ nữ giới hạn nghiêm trọng trong những tiếp xúc ít ỏi với gái mại dâm và những phụ nữ ngoan đạo. Với Picasso, Olivier dường như là một thách thức đến mê muội.
Ám ảnh sững sờ trước vẻ mệt mỏi yếu đuối của Olivier đã khiến Picasso chuyển từ chủ nghĩa lãng mạn thơ mộng (giai đoạn hoa hồng - Rose period) sang một phong cách mới kết hợp cả vẻ năng động của một Paris hiện đại với các giá trị truyền thống của nền văn hóa Địa Trung Hải mà ông đã từng vẽ.
Năm 1906, Olivier đi cùng ông đến làng Gosol ở Pyrenees Tây Ban Nha, nơi kiến trúc truyền thống và những đặc điểm mạnh mẽ, gợi cảm vô tận của cô gái được phân tích và khai thác trong những bức tranh để cho ra đời một kiệt tác nổi tiếng, được xem là có ảnh hưởng nhất của thế kỷ 20 - Demoiselles d 'Avignon.
Phụ nữ chiếm một vị trí quan trọng trong tranh của Picasso
Khi Olivier bỏ đi với một nghệ sĩ người ý còn vị thành niên vào năm 1912 để khơi dậy cơn ghen của Picasso, danh họa này lại quay sang người bạn thân của mình, Eva Gouel, người khó nắm bắt nhất trong bảy phụ nữ. Yếu đuối và mảnh mai, cô xuất hiện chỉ trong hai bức ảnh và tính cách của cô vẫn là một bí ẩn.
Thời gian Picasso cùng với Gouel trùng khớp với thời điểm của xu hướng lập thể tổng hợp, trong đó những yếu tố quan sát được tổng hợp thành tác phẩm bán trừu tượng, thường bao gồm cả nghệ thuật cắt dán và ngôn từ. Mặc dù Picasso không bao giờ vẽ Gouel, ông vẫn tỏ lòng tôn kính bà trong một vài bức tranh, bằng cách chêm vào những từ như Ma Jolie, my pretty one, đơn giản nhưng đây được xem là cử chỉ nghệ thuật công khai tình cảm nhất mà ông từng thực hiện với những phụ nữ của mình. Điều này tuy vậy cũng không ngăn cản được Picasso lao vào quan hệ tình cảm với Gaby Depeyre năm 1916, khi Gouel qua đời vì lao phổi.
Năm 1915, Picasso kết hôn với vũ công Nga Olga Khokhlova, đưa cuộc đời nghệ thuật của ông vào một giai đoạn mới với xu hướng đảo ngược hoàn toàn - từ thế giới trừu tượng hiện đại sang chủ nghĩa tân cổ điển tương đối bảo thủ, tiêu biểu với bức chân dung vẽ Khokhlova trong vẻ gò bó và thanh thản kiểu Jean Auguste Dominique Ingres từ thế kỷ 19.
Tuy nhiên, ham muốn về địa vị xã hội và sự giàu có của Khokhlova đã nhanh chóng làm Picasso cảm thấy nghẹt thở. Khi mối quan hệ của họ đổ vỡ và người đàn bà này ngày càng trở nên hoang tưởng, tư tưởng của Picasso cũng méo mó với sự chán ghét đàn bà không giấu giếm thông qua cách tra tấn họ bằng hình ảnh đầy những biến dạng của răng, chân tay và âm đạo.
| Kỳ lạ những số phận người đẹp hẩm hiu Picasso chỉ có niềm đam mê chân thật và đau khổ đối với vỏn vẹn bảy người phụ nữ, một niềm đam mê được khám phá và thể hiện trong hàng chục, hàng ngàn bức tranh. Tuy nhiên, trong bảy người phụ nữ quan trọng nhất đi qua cuộc đời Picasso, hai người đã tự sát và hai người thì hóa điên. Một người khác chết chỉ sau khi quan hệ với danh họa bốn năm. |
Minh Nguyệt
Kỳ sau: Phụ nữ chiếm một vị trí quan trọng trong tranh của Picasso
