Sáng nay (10/10), TAND Tp.HCM mở phiên tòa xét xử bị cáo Tất Thành Cang, cựu Phó Bí thư thường trực Thành ủy Tp.HCM; Phạm Văn Thông, cựu Phó Chánh Văn phòng Thành ủy; Huỳnh Phước Long, cựu Trưởng phòng quản lý đầu tư kinh doanh vốn thuộc Văn phòng Thành ủy; Phan Thanh Tân, cựu Phó Chánh Văn phòng Thành ủy cùng 6 bị can khác liên quan đến sai phạm trong vụ chuyển nhượng 32ha đất tại xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè, Tp.HCM cho Công ty CP Quốc Cường Gia Lai (Công ty Quốc Cường Gia Lai).
Trong vụ án này, tất cả các bị cáo đều bị truy tố về cùng tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí (quy định tại Điều 219 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017).
Theo nội dung vụ án, dự án Phước Kiển, xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè được ban Tài chính quản trị Thành ủy (nay là Văn phòng Thành ủy) chấp thuận chủ trương cho đầu tư. Tháng 11/2000, Công ty Tân Thuận được UBND huyện Nhà Bè giao nhiệm vụ đầu tư xây dựng dự án này.
Đến tháng 8/2009, UBND Tp.HCM có công văn chấp thuận địa điểm cho Công ty Tân Thuận đầu tư dự án Phước Kiển, tổng diện tích là 509.214m2 thời hạn đến 10/8/2010 và được gia hạn lần cuối đến 31/12/2013.
Tuy nhiên, khi hết hạn thực hiện dự án, Công ty Tân Thuận mới chỉ hiệp thương đền bù được 324.970 m2 đất nên chưa hoàn tất việc bồi thường, lập và trình phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng 1/500 và dự án “ngâm” kể từ đó.
Đến tháng 8/2016, Công ty Quốc Cường Gia Lai có văn bản đề nghị hợp tác đầu tư với Công ty Tân Thuận hoặc xin chuyển nhượng lại 100% dự án Phước Kiển.
Nhận được văn bản từ Công ty Quốc Cường Gia Lai, ông Trần Công Thiện, thành viên Hội đồng thành viên kiêm Tổng Giám đốc Công ty Tân Thuận đã chỉ đạo Trưởng phòng Kinh tế tổng hợp là ông Nguyễn Xuân Tùng thuê công ty kiểm toán thẩm định giá khu đất hơn 32ha (là phần đã được công ty Tân Thuận hiệp thương đền bù xong) tại dự án Phước Kiển.
Mục đích thẩm định là “Tư vấn giá trị đất để phục vụ đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh của công ty”.
Công ty Kiểm toán & Dịch vụ tin học Tp.HCM là đơn vị được thuê thẩm định giá sau đó đã ban hành chứng thư thẩm định giá xác định diện tích 324.970m2 đất tại dự án trên có giá bình quân là 1.050.000 đồng/m2.
Ngày 26/4/2017, ông Thiện ký văn bản kiến nghị Văn phòng Thành ủy chấp thuận chủ trương cho hợp tác với Công ty Quốc Cường Gia Lai để triển khai dự án.
Trong cuộc họp của Hội đồng xây dựng giá vào 18/5/2017, ông Trần Công Thiện (Chủ tịch Hội đồng xây dựng giá) đã cùng với các thành viên hội đồng này thống nhất căn cứ vào giá trong chứng thư thẩm định giá của Công ty Kiểm toán và Tin học, làm giá tối thiểu để thương thảo hợp tác là 1.050.000 đồng/m2 và đơn giá chuyển nhượng là 1.250.000 đồng/m2.
Trong các ngày 16/5 và 1/6/2017, Văn phòng Thành ủy ban hành thông báo, truyền đạt ý kiến của bị cáo Tất Thành Cang thời điểm đó là Phó Bí thư thường trực Thành ủy Tp.HCM chấp thuận chủ trương cho Công ty Tân Thuận chuyển nhượng phần diện tích 324.970 m2 đất tại dự án Phước Kiển cho Công ty Quốc Cường Gia Lai.
Ngày 5/6/2017, ông Trần Công Thiện, đại diện Công ty Tân Thuận ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng diện tích 324.970 m2 đất nêu trên cho Công ty Quốc Cường Gia Lai với đơn giá 1.290.000 đồng/m2.
Tuy nhiên, sau khi Cơ quan An ninh điều tra vào cuộc, ngày 6/8/2020, Hội đồng định giá tài sản kết luận định giá đất tại khu dân cư Phước Kiển vào thời điểm chuyển nhượng là giá 1,768 triệu đồng/m2, chứ không phải 1,29 triệu đồng/m2.
Trên cơ sở đó, Cơ quan ANĐT xác định, Công ty Tân Thuận đã đưa ra đơn giá nói trên chỉ căn cứ duy nhất vào Chứng thư thẩm định giá của Công ty TNHH Kiểm toán và dịch vụ tin học Tp.HCM, sử dụng không đúng mục đích của chứng thư, không đảm bảo ngang giá thị trường dẫn đến hủy bỏ hợp đồng chuyển nhượng vì không đảm bảo giá thị trường, gây thiệt hại hơn 154 tỷ đồng nguồn vốn Nhà nước tại công ty.
Tương tự, đối với 32.967m2 đất thuộc khu 4 dự án Khu dân cư ven sông tại phường Tân Phong, quận 7, Công ty Tân Thuận cũng căn cứ vào chứng thư thẩm định giá của Công ty Thương Tín, xác định giá trị bình quân khu đất này là hơn 17,6 triệu đồng/m².
Đến tháng 11/2017, Công ty Tân Thuận đã chuyển nhượng toàn bộ khu đất này cho Công ty Quốc Cường Gia Lai với giá 20 triệu đồng/m², gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 532,6 tỷ đồng.
