Ngôi nhà với những kiến trúc độc đáo
"Ngôi nhà điên" có 100 mái, nằm trên khuôn viên rộng gần 1.600m2, ở số 3 đường Nguyễn Thúc Kháng, TP.Đà Lạt. Ngôi nhà được xây dựng năm 1990 theo trường phái biểu hiện, tòa lâu đài trông tựa như những gốc cây hoặc một phần cơ thể của những con thú hoang dã ẩn hiện trong rừng già.
Những ô cửa sổ lồi lõm hình thù kỳ lạ, xếp đặt có vẻ thiếu ngăn nắp nhưng nhìn kỹ thì như những con mắt của thú rừng. Du khách có thể ngắm nhìn khu vườn trong biệt thự với một tấm mạng nhện khổng lồ bằng sắt ở ngay lối vào.
Ngôi nhà này còn được gọi với nhiều cái tên khác nhau như: "Biệt thự Hằng Nga", "Ngôi nhà kỳ dị", "Lâu đài mạng nhện", "Crazy house".
Một phối cảnh bên ngoài của Crazy house
Nhà có 10 phòng được sử dụng làm khách sạn và kinh doanh quán cà phê. Các phòng ốc trong khu nhà được thiết kế theo ý tưởng của chủ ngôi nhà, với những tên gọi như phòng Quả Bầu, Kangaroo, con gấu, con ong với giá thuê khá cao từ 300 ngàn đồng đến 600 ngàn đồng một phòng cho mỗi đêm đối với người Việt và 30-60 USD cho khách nước ngoài.
Các căn phòng này được thiết kế gọn trong hai thân cây cổ thụ (bằng bê tông), tạo cho du khách cảm giác như đang lạc vào khu rừng kỳ lạ và bí hiểm. Đêm đến, nếu ngủ trong những căn phòng này, nhìn thẳng lên trần nhà có thể thỏa thích ngắm nhìn trăng sao.
Một du khách nước ngoài ghi vào sổ lưu niệm: "Đây là tòa lâu đài độc đáo, khác thường và hoang tưởng nhất Việt Nam nếu không nói là của vùng Đông Nam Á...
Càng bất ngờ hơn khi công trình nổi tiếng này là của nữ KTS Đặng Việt Nga, người đã tốt nghiệp tiến sĩ tại Trường Đại học Kiến trúc Matxcơva danh tiếng. Bằng ngôn ngữ của kiến trúc, bà muốn hướng con người tới sự hòa hợp và thân thiện với thiên nhiên.
Mặc dù, bà không phải là người sinh ra tại mảnh đất Đà Lạt, nhưng hẳn trong danh sách những người mến yêu say đắm mảnh đất này nhất, phải có tên người phụ nữ nhiệt tâm đã gắn bó với mảnh đất Đà Lạt suốt hơn 30 năm qua. Và tình yêu ấy được bà gửi trọn vào từng viên gạch, từng tấm gỗ khi dựng lên công trình Crazy house độc đáo và bí ẩn này.
Khi thực hiện công trình này tôi rất trăn trở: "Thiên nhiên đang bị tàn phá từng ngày, bằng tiếng nói của kiến trúc sư tôi muốn kéo con người trở về với thiên nhiên, gần gũi và yêu mến nó chứ không phải là hủy diệt", KTS Đặng Việt Nga tâm sự.
Toàn bộ kiến trúc Crazy house không tuân theo bất kì quy tắc của một trường phái kiến trúc nào mà hoàn toàn tự do theo cách bố trí nương theo tự nhiên của chủ nhân. Nếu phải gói gọn cảm nhận về công trình này trong số ít từ ngữ thì đó là: Tự do, khoáng đạt, thơ mộng, hoang dại và kì dị.
Công trình xuất phát từ quan điểm sống của chủ nhân hướng tới, hòa nhập vào thiên nhiên để con người gần gũi nhau, cần nhau hơn; xuất phát từ những khát vọng không trọn vẹn của người kiến trúc sư giàu tính sáng tạo. Suốt hơn 20 năm kể từ ngày khởi công đến nay, công trình Crazy house vẫn tiếp tục được hoàn thiện, mở rộng, bổ sung.
Nhìn từ bên ngoài, khu kiến trúc này như một con dã thú đang khoe hết xương cốt ra ngoài, trong các tư thế quằn quại, dữ dội. Các mảng kiến trúc gồ ghề, các mảng bê tông đen, vàng, những thanh gỗ đâm xiên, đâm dọc tất cả tạo nên một cảm giác rùng rợn, kì bí.
Các căn phòng trong khu nhà đều rất đặc biệt, không căn phòng nào giống căn phòng nào, nhưng tất cả đều lấy ý tưởng từ các loài động vật hoang dã, gợi đến một thế giới tự nhiên hoang dại và kì bí. Lối đi bên trong khu nhà là những đường xoắn vặn, cao thấp, dài ngắn khác nhau.
Mọi góc cạnh của công trình đều được tạc lồi lõm, thấp bé, bám theo địa hình tự nhiên khiến du khách luôn có cảm giác ra đụng vào chạm như quan niệm phồn thực trong kiến trúc nhà ở cổ. Những vật trang trí ở mỗi vị trí trong ngôi nhà lại được thiết kế khác nhau kích thích trí tưởng tượng của du khách một cách cao độ.
Nội thất bên trong ngôi nhà Crazy house
Thành công từ những khó khăn
KTS Đặng Việt Nga là con gái của Cố Tổng Bí thư Trường Chinh. Bà tốt nghiệp Đại học Kiến trúc Matxcơva (1959-1965), sau đó từ 1969 đến 1972 tiếp tục trở lại học và lấy bằng tiến sĩ của Liên xô. Trở về Hà Nội, bà công tác tại các Viện Thiết kế Kiến trúc của Bộ xây dựng và Bộ Văn hóa.
Năm 1983 bà quyết định rời thủ đô Hà Nội, rời Trung ương, vốn là mảnh đất mơ ước của các kiến trúc sư, rời những dự án khổng lồ để chuyển vào Đà Lạt. Khác với ngày nay, Đà Lạt lúc đó kinh tế, du lịch, thậm trí văn hóa đều rất nghèo nàn, thiếu thốn. Thành phố cao nguyên đài các gần như bị lãng quên trong xã hội bao cấp nặng nề.
Quyết định vào Đà Lạt của bà khiến cho nhiều người khó hiểu, bà sẽ làm gì ở sứ tỉnh lẻ đó?. Giải thích cho quyết định lên núi của mình, KTS Đặng Việt Nga cho biết: "Tôi yêu Đà Lạt. Chính phong cảnh tuyệt đẹp, khí hậu trong lành, con người hiền hòa và sự yên tĩnh của Đà Lạt đã ảnh hưởng lớn tới quyết định của tôi ở lại đây cho đến cuối đời".
Không khí đổi mới đã thổi vào chị một luồng gió. Sáng tạo cá nhân cần được chú ý đúng mức. Người nghệ sĩ phải tư duy bằng cái đầu của chính mình. KTS Việt Nga bộc bạch: "Sau khi đã thiết kế nhiều công trình cho Nhà nước, và cũng là do sự thích thú và đam mê trong sáng tạo nghệ thuật kiến trúc của bản thân, giờ đây tôi bắt đầu thể hiện những ước mơ của riêng mình".
Sau một thời gian dài chuẩn bị, từ ý tưởng đến cơ sở vật chất ban đầu, Biệt thự Hằng Nga đã được thi công vào năm 1990. Tuy nhiên, điều mà mọi người khâm phục ở người nữ KTS này là dám nghĩ dám làm. Crazy house được bà xây dựng trong hoàn cảnh hai bàn tay trắng, quả thật lúc đó bà không tài sản, trong gia đình không có bóng dáng của một người đàn ông.
Một mình bà lầm lũi đi gõ cửa vay tiền ở các ngân hàng. Có nơi thẳng thừng từ chối, cũng có nơi cho vay nhỏ giọt mỗi lần vài ba triệu đồng. Thế nhưng, khi món nợ ngân hàng lên đến 30 triệu đồng, với lãi suất kinh khủng là 10% ở thời điểm lúc đó thì chẳng ai chịu giúp bà nữa. Rất có thể bà sẽ phải vào tù nếu không có tiền trả nợ ngân hàng.
Nhiều lúc bà tưởng mình kiệt sức: "Tôi không có tiền, tôi vay tiền bạn bè để làm, rồi vay tiền ngân hàng để trả cho bạn bè, vay tiền bạn bè trả ngân hàng, cứ thế mà làm. Lúc nào đầu óc cũng muốn quay cuồng vì nợ nần. Nhưng tôi tự nhủ, mình làm đúng, mình sẽ là người chiến thắng", bà Nga tâm sự.
Ngày nay, "Ngôi nhà điên của bà không chỉ nổi tiếng khắp khu Đà Lạt mà còn rất nhiều du khách trong và ngoài nước biết đến. Rất nhiều tờ báo tạp chí kiến trúc và du lịch danh tiếng xếp "Biệt thự Hằng Nga - Crazy house" là một trong số các công trình kiến trúc kỳ lạ nhất thế giới.
Điển hình là tạp chí Peoples Daily của Pháp đã bình chọn Biệt thự Hằng Nga là một trong 10 ngôi nhà kỳ dị nhất thế giới.
T.Q - H.M