Cuộc gặp lịch sử của nhà lãnh đạo Triều Tiên
Triều Tiên hôm 6/3 cho hay, nhà lãnh đạo Kim Jong-un đã tổ chức một cuộc hội đàm với các phái viên đến từ Hàn Quốc, đạt được thoả thuận thỏa đáng về việc tổ chức hội nghị thượng đỉnh liên Triều với Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in.
Ông Kim đã dành hơn bốn tiếng đồng hồ thảo luận với các sứ giả Hàn Quốc, trong đó có cố vấn an ninh quốc gia của ông Moon, ông Chung Eui-yong. Cả hai đã trò chuyện và ăn tối tại trụ sở Đảng Lao động Triều Tiên ở Bình Nhưỡng tối ngày 5/3.
New York Times dẫn lời các quan chức Hàn Quốc nói rằng cuộc hội đàm với ông Kim "không hề thất vọng".
10 thành viên của phái đoàn do Chủ nhiệm Văn phòng An ninh Quốc gia Chung Eui-yong dẫn đầu đều là các quan chức Hàn Quốc lần đầu tiên gặp nhà lãnh đạo Kim Jong-un kể từ khi ông lên nắm quyền cách đây sáu năm.
John Delury, giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học Yonsei, Seoul, cho hay, ông Kim Jong-un là một nhà lãnh đạo khá kín tiếng và rất ít khi tiếp đón các vị khách nước ngoài trong gần sáu năm qua.
"Đây là một tín hiệu quan trọng về cam kết cá nhân của nhà lãnh đạo Triều Tiên với Hàn Quốc, lần đầu tiên, ai đó có thể biết được ông Kim Jong-un nghĩ gì", chuyên gia này đánh giá.
Các phái viên Hàn Quốc đến Bình Nhưỡng với hy vọng sẽ thuyết phục ông Kim bắt đầu đối thoại với Mỹ để chấm dứt chương trình hạt nhân của Triều Tiên. Tuy nhiên, cả Triều Tiên lẫn Nhà Xanh đều không bình luận về việc ông Kim đã hồi đáp lời kêu gọi của Hàn Quốc như thế nào.
Ông Kim và các đại biểu Hàn Quốc đã tổ chức "một cuộc đối thoại cởi mở" về "chủ động cải thiện quan hệ Bắc-Nam và đảm bảo hòa bình, ổn định trên bán đảo Triều Tiên", cơ quan Thông tấn Trung ương Triều Tiên ra tuyên bố sau cuộc họp.
Nhà lãnh đạo Kim Jong-un "nhiều lần nhấn mạnh" mong muốn cải thiện mối quan hệ này và trao đổi "quan điểm rõ ràng" về mục tiêu giảm căng thẳng quân sự và thúc đẩy đối thoại với miền Nam.
"Nghe ý định của Tổng thống Moon Jae-in về một cuộc họp thượng đỉnh từ phái viên đặc biệt của Hàn Quốc, ông Kim đã trao đổi quan điểm và đưa ra thỏa thuận thỏa đáng", hãng thông tấn nói thêm. "Ông đã đưa ra chỉ đạo quan trọng cho các cơ quan liên quan để nhanh chóng thực hiện lộ trình này".
Vì sao ông Kim Jong-un đồng ý gặp nhà lãnh đạo Hàn Quốc?
Ông Kim lần đầu tiên đề nghị một cuộc gặp với ông Moon ở Bình Nhưỡng thông qua người em gái Kim Yo-jong, khi bà thăm Seoul hồi tháng trước. Đáp lại, ông Moon nói rằng hai miền Triều Tiên trước hết phải "tạo ra môi trường" hòa hợp trước khi tổ chức một cuộc họp.
Quan hệ tích cực được đẩy mạnh giữa hai miền Triều Tiên nhờ Thế vận hội mùa Đông tháng trước đang là cơ hội cho Tổng thống Moon Jae-in ngăn chặn tình trạng leo thang căng thẳng năm ngoái, tờ CNN nhận định.
Euan Graham, giám đốc chương trình an ninh quốc tế tại Viện Lowy, nói: "Ông Moon có một quyết tâm rõ ràng là không để mất đà sau Thế vận hội”.
Tổng thống Moon - người được bầu năm ngoái sau khi người tiền nhiệm bảo thủ của ông bị lật đổ trong một vụ tham nhũng tai tiếng - đã luôn đi theo lập trường đối thoại với Triều Tiên kể từ khi ông tham gia tranh cử tổng thống lần đầu tiên.
Giờ đây, ông Moon đang trở thành người thương thuyết giữa một bên là Triều Tiên kiên định đi theo chương trình vũ khí hạt nhân - mà được coi là cách duy nhất để đảm bảo sự sống còn của đất nước - và một chính quyền ở Washington tin rằng sự phát triển tên lửa đạn đạo tầm xa của Bình Nhưỡng có khả năng đe dọa hạt nhân nước Mỹ là điều không thể chấp nhận.
"Moon đang cố gắng làm trung gian hòa giải cho Triều Tiên và Hoa Kỳ để nâng cao tiếng nói của Hàn Quốc. Dù có thành công hay không thì điều này cũng đang cố gắng ngăn chặn ít nhất là những căng thẳng không leo thang thêm", chuyên gia Graham nhận xét.
Việc ông Kim đồng ý muốn có một cuộc hội nghị thượng đỉnh liên Triều với nhà lãnh đạo Hàn Quốc cho thấy nỗ lực của ông Moon về mục tiêu nối lại quan hệ hai nước đã thành công và giành được sự tin tưởng từ phía Bình Nhưỡng, điều này khác biệt với chính quyền Park Geun-hye vốn luôn thể hiện sự đối nghịch trước đó.
Chính quyền Seoul đã luôn thể hiện sự nhiệt tình trong việc đàm phán với Bình Nhưỡng trong các cuộc gặp quan chức hai nước bên lề Thế vận hội mùa Đông. Ngoài ra, ông Moon còn sẵn sàng gác lại cuộc tập trận chung thường niên với Mỹ như một cách thức chứng minh tốt nhất cho thiện chí của mình.