Năm nào cũng vậy, cứ đến gần tết Nguyên đán, các mặt hàng bánh kẹo, mứt tết "ba không" lại làm mưa làm gió trên thị trường, thu hút nhiều người dân có thu nhập thấp, bởi giá cả vô cùng rẻ, màu sắc bắt mắt.... Tuy nhiên, năm nay tình hình đã đảo ngược hoàn toàn khi lượng người mua các loại bánh kẹo, mứt tết này giảm sút nghiêm trọng do lo ngại vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm.
Hàng kém chất lượng bán nhan nhản
Những ngày cuối năm, các loại bánh kẹo, mứt tết "ba không" được bày bán nhan nhản khắp các chợ tại TP.HCM. Người tiêu dùng bước vào nhiều chợ sẽ thấy các loại bánh kẹo, mứt tết "ba không" đủ màu sắc, chủng loại, mùi vị... Theo ghi nhận của PV, tại các chợ Hiệp Bình Phước (quận Thủ Đức), chợ Bà Chiểu (quận Bình Thạnh), chợ An Bình (quận 5)..., các loại bánh kẹo, mứt tết loại này được để ngổn ngang trên các quầy kệ với giá cực rẻ.
Chi cục Quản lý thị trường TP.HCM kiểm tra mặt hàng bánh kẹo, mứt tết tại các chợ
Tại các chợ này, các loại kẹo dẻo có giá 15 - 30 ngàn đồng/kg, rau câu có giá 30 - 35 ngàn đồng/kg, các loại kẹo đậu phộng có giá 70 - 90 ngàn đồng/kg. Các loại mứt dừa, mứt bí, mứt dâu... có đủ loại giá rẻ, thậm chí chỉ 20 ngàn đồng/kg, đắt hơn chỉ 40 ngàn đồng/kg. Bà Nguyễn Thị Bích (ngụ quận Bình Thạnh), một tiểu thương bán bánh kẹo, mứt tết tự do tại chợ Bà Chiểu, cho biết: "Hiện nay, kinh tế khó khăn, thu nhập của người dân giảm sút nên các loại bánh kẹo giá rẻ, không cần nhãn mác... vẫn là sự lựa chọn của người dân có thu nhập thấp. Vì vậy, tôi nhập nhiều loại bánh kẹo, mứt tết dạng này để bán từ nay cho hết Tết Nguyên đán".
Năm nay, ngoài các tiểu thương có sạp hàng ở các chợ bán các loại bánh kẹo, mứt tết "ba không", xuất hiện lực lượng người bán rong cũng bán mặt hàng này. Tại các chợ tạm ở khu vực quận Thủ Đức, quận 12..., người bán liên tục rao các loại mứt dừa được các lò bánh kẹo ở Bến Tre sản xuất có giá cực rẻ nhưng chất lượng thì cực ngon!.
Chị Hồ Thị Bích (tạm trú tại quận Thủ Đức), bán rong các loại mứt tết "ba không" tại chợ tạm ở phường Hiệp Bình Phước (quận Thủ Đức), cho biết: "Đây là năm thứ ba tôi bán các loại mứt tết tại các chợ tạm ở khu vực này. Năm trước, tôi bán được 200kg mứt cho công nhân. Do giá cả các loại mứt này khá rẻ, chỉ 15 - 25 ngàn đồng/túi (0,5kg) nên khá đắt hàng. Năm nay, tôi nhập hàng về gần 300kg các loại mứt dừa để bán dần cho đến tết.
Những ngày này, một số hộ gia đình, cơ sở sản xuất bánh kẹo, mứt tết nằm ở khư vực các quận Bình Tân, quận 5, quận 12, quận Thủ Đức... đang dồn toàn bộ nhân lực để đẩy nhanh việc sản xuất các loại bánh kẹo, mứt tết để đáp ứng cho nhu cầu của người dân trong dịp Tết Nguyên đán. Đa số các hộ gia đình, cơ sở sản xuất bánh kẹo, mứt này chủ yếu đưa ra thị trường các sản phẩm không có nhãn mác, không có hạn sử dụng...
Trong vai một tiểu thương đến một cơ sở sản xuất bánh kẹo, mứt tết nằm tại quận 12, PV ghi nhận thấy cơ sở này có điều kiện sản xuất trong tình trạng tạm bợ, dụng cụ sản xuất bám đầy bụi bẩn, các công nhân ở trần, trên người đầy mồ hôi, chân tay lấm bùn đất... Tại đây, PV thấy hàng loạt chậu mứt thành phẩm không che đậy để khắp nơi, các chậu phẩm màu nhuộm mứt để một góc không có nắp che đậy. Nhìn sâu vào bên trong, PV thấy các thùng phi cáu bẩn, dùng để ngâm dừa bốc mùi nồng nặc. Một tiểu thương cùng đến đây lấy hàng tiết lộ: "Cơ sở này chủ yếu sản xuất theo thời vụ và không có nhà xưởng nên hầu hết các lò sản xuất mứt tại các khu vực trên là các ngôi nhà ẩm thấp mất vệ sinh".
Tràn làn các loại bánh kẹo, mứt tết "ba không"
"Phù phép" bánh kẹo, mứt tết "ba không"
Nhiều tiểu thương, người bán rong các loại bánh kẹo, mứt tết tại TP.HCM dự báo Tết Nguyên đán năm nay, lượng người dân mua các loại bánh kẹo, mứt tết sẽ tăng đột biến. Tuy nhiên, thực tế thì hoàn toàn ngược lại, người tiêu dùng tỏ ra dửng dưng với các mặt hàng rẻ tiền này vì cho rằng những loại bánh kẹo này không đảm bảo chất lượng. Chính vì thế, thay vì mua những món hàng rẻ tiền, người tiêu dùng chấp nhận bỏ tiền ra mua các mặt hàng bánh kẹo có thương hiệu, chất lượng cao ở những điểm kinh doanh bánh kẹo uy tín, nhằm đảm bảo an toàn vệ sinh.
Chị Hoàng Ngọc Ánh (ngụ quận Bình Tân) chia sẻ: "Tết này, chị em chúng tôi quyết định không mua các sản phẩm bánh kẹo không có nhãn mác tràn lan ngoài thị trường. Mặc dù so với giá ở các đơn vị kinh doanh bánh kẹo chính hãng thì những mặt hàng này có giả rẻ hơn nhiều nhưng tiền nào của nấy. Rẻ nhưng kém chất lượng, thậm chí có thể quá hạn sử dụng, hàng rởm thì sẽ ảnh hưởng đến sức khoẻ của mọi người trong gia đình. Thực tế cho thấy, những năm gần đây, không ít trường hợp ngộ độc, tiêu chảy cũng chỉ vì ăn bánh kẹo không nguồn gốc, không hạn sử dụng…".
Đứng bên cạnh sạp bánh kẹo của mình, với khuôn mặt buồn rười rượi, bà Phạm Thị Chi (45 tuổi, tiểu thương tại chợ Thủ Đức, quận Thủ Đức) tâm sự: "Sở dĩ chúng tôi chọn các mặt hàng giá rẻ này để buôn bán vì nơi đây chủ yếu là công nhân có thu nhập thấp. Hàng năm, số lượng người mua hàng giờ này đã rất tấp nập khiến chúng tôi phải thường xuyên nhập hàng về mới đủ bán. Nhưng cho đến thời điểm này, người dùng chỉ lưa thưa và tỏ ra không mặn mà gì với các mặt hàng giá rẻ. Điều này khiến cho nhiều tiểu thương trong chợ hoang mang, lo sợ thua lỗ trong việc buôn bán bánh kẹo dịp tết".
Trước tình hình đó, nhiều cơ sở sản xuất đã tìm nhiều chiêu thức giúp mặt hàng rẻ tiền của mình cạnh tranh với các hãng bánh kẹo lớn. Tìm đến một đơn vị sản xuất bánh kẹo tại huyện Bình Chánh, PV quá kinh hoàng với chiêu thức "phù phép" bánh kẹo, mứt tết hết hạn sử dụng. Chúng tôi tận mắt chứng kiến công nhân đang loay hoay dùng dung dịch hoá chất màu trắng để tẩy xoá nhãn mác của hàng ngàn hộp bánh kẹo hết hạn sử dụng và khoác lên những chiếc hộp này nhãn mác mới. Nếu dùng bằng mắt thường và không được trực tiếp chứng kiến thì chắc chắn người tiêu dùng sẽ không thể phát hiện được những chiêu thức này của nhà sản xuất.
Là một công nhân của đơn vị sản xuất này, chị N.T.B (24 tuổi, ngụ tại huyện Bình Chánh) cho hay: "Lúc mới làm việc ở đây, tôi luôn ám ảnh với cách chế biến bánh kẹo, mứt tết ở đây. Nhưng, lâu ngày làm việc, tôi cũng quen dần. Bây giờ, chỉ cần nhìn thấy các màu xanh đỏ, tím vàng của bánh mứt là tôi lại nổi da gà khi nghĩ đến những cách "phù phép" của đơn vị sản xuất ra chúng".
Không chỉ vậy, để bánh kẹo được thơm ngon và có nhiều màu sắc bắt mắt, những tiểu thương kinh doanh các mặt hàng này còn dùng các phẩm màu, tẩm các hương vị thiên nhiên cho sản phẩm. Theo tìm hiểu của PV, đây chính là những chất hoá học gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khoẻ của người tiêu dùng và rất dễ dẫn đến ngộ độc. Bên cạnh đó, khâu bảo quản bánh kẹo, mứt tết tại nhiều điểm bán cũng không kém phần… ớn lạnh. Tất cả các loại bánh kẹo, mứt tết sau một ngày phơi nắng ngoài đường sẽ được bỏ vào thùng, bên dưới có để chất bột màu trắng để khôi phục lại mùi vị ban đầu và tránh làm bánh kẹo, mứt tết bốc mùi.
Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm Ngày 16/1, đại diện sở Y tế TP.HCM cho biết, sẽ tập trung kiểm tra các loại bánh kẹo, mứt tết, hạt dưa, rượu, các thực phẩm tết... từ nay cho đến hết ngày 15/2. Các đợt kiểm tra sẽ diễn ra liên tục nhằm mục đích phát hiện, chấn chỉnh và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm an toàn vệ sinh thực phẩm và phòng các bệnh lây truyền từ thực phẩm. Trong các đợt kiểm tra này, Sở sẽ phối hợp với ngành NN&PTNT giám sát chuỗi nông sản thực phẩm từ khâu chăn nuôi, giết mổ, kinh doanh gia súc gia cầm. |
T.Nguyên - S.Mai