Tháng 7/2022, Công ty Tài chính Cổ phần Điện lực (EVNFinance) phát hành đợt trái phiếu xanh đầu tiên và được xem là một dấu ấn trên thị trường tài chính. Tổng giá trị phát hành là 1.725 tỷ đồng, trong đó, phía GuarantCo bảo lãnh thanh toán với giá trị tối đa 50 triệu USD (tương đương 1.150 tỷ đồng).

Đây là lô trái phiếu xanh đầu tiên được nhận được gói bảo lãnh một phần tại Việt Nam, đồng thời EVNFinance cũng là tổ chức đầu tiên phát hành trái phiếu xanh tại thị trường Việt Nam dựa trên nguyên tắc trái phiếu xanh do Hiệp hội Thị trường vốn Quốc tế (ICMA) công bố.

Nguồn vốn huy động từ việc phát hành EVNFinance sử dụng để tài trợ và tái tài trợ cho các dự án thuộc hạng mục “Dự án xanh đủ điều kiện” theo nguyên tắc trái phiếu xanh và các nguyên tắc đầu tư của PIDG. Theo đó, EVNFinance cũng góp phần giải quyết ít nhất một trong các mục tiêu môi trường lớn của xã hội như: Giảm thiểu biến đổi khí hậu; Thích ứng với biến đổi khí hậu và Ngăn ngừa, kiểm soát ô nhiễm.

Trao đổi với Người Đưa Tin (NĐT), ông Phạm Trung Kiên – Chủ tịch EVNFinance đã chia sẻ về quá trình phát hành trái phiếu xanh và các mục tiêu phát triển bền vững của công ty trong tương lai.

NĐT: Là doanh nghiệp đầu tiên trên thị trường phát hành trái phiếu xanh dựa trên nguyên tắc ICMA, ông hãy cho biết đâu là động lực chính thúc đẩy quyết định của EVNFinance trong việc phát hành trái phiếu xanh?

Ông Phạm Trung Kiên: Thời điểm phát hành trái phiếu xanh, EVNFinance có 3 lý do chính.

Thứ nhất, phát triển bền vững là xu thế chung không chỉ của Việt Nam mà còn của thế giới. Với định hướng mở rộng hợp tác ra thị trường quốc tế, chúng tôi không thể nằm ngoài dòng chảy chung của thế giới.

Thứ hai, phát hành trái phiếu xanh cũng là trách nhiệm của EVNFinance với cộng đồng và xã hội. Giai đoạn đó, nhu cầu đầu tư vào các dự án năng lượng sạch, năng lượng tái tạo của các doanh nghiệp rất lớn, tuy nhiên, tiếp cận nguồn vốn ngân hàng dài hạn tương đối khó khăn. Do đó, chúng tôi đã giúp các doanh nghiệp đủ điều kiện tiếp cận được nguồn vốn và thực hiện các dự án năng lượng đúng tiến độ.

Thứ ba, EVNFinance phát hành trái phiếu dài hạn để phù hợp và ổn định về cơ cấu vốn đối với các dự án xanh do công ty tài trợ. Thực tế, với các dự án năng lượng xanh, năng lượng tái tạo, thời gian đầu tư và thu hồi vốn của các doanh nghiệp lên đến 7 năm. Để đồng hành cùng doanh nghiệp, chúng tôi cũng cần nguồn vốn ổn định và bền vững với kỳ hạn tương ứng.

NĐT: Vậy công ty có gặp phải những thách thức nào trong quá trình phát hành?

Ông Phạm Trung Kiên: EVNFinance là một tổ chức tín dụng (TCTD) phi ngân hàng, ưu tiên hàng đầu của công ty là quản lý chi phí huy động hiệu quả, góp phần cải thiện biên lợi nhuận. Việc phát hành công cụ nợ dài hạn tại thời điểm thị trường trong nước chịu ảnh hưởng từ đại dịch Covid - 19 đặt ra một bài toán khó cho EVNFinance trong việc tối ưu chi phí huy động vốn.

Thứ hai, tại thời điểm đó, hành lang pháp lý tại Việt Nam chưa quy định rõ ràng về danh mục phân loại xanh (green taxonomy) cũng như việc lựa chọn và đánh giá các Dự án Xanh đủ điều kiện. Chính vì vậy, công ty gặp khó khăn trong việc xác định, lựa chọn các tiêu chuẩn trái phiếu xanh theo tiêu chuẩn quốc tế cũng như xác định mức độ đáp ứng của công ty đối với các tiêu chuẩn này.

Thứ ba, các nhà đầu tư trên thị trường chưa thực sự quan tâm và còn e ngại khi tham gia đầu tư vào lĩnh vực năng lượng tái tạo, đây là yếu tố khiến cho trái phiếu xanh chưa thể lan tỏa mạnh mẽ.

NĐT: Trước những khó khăn công ty gặp phải, ông có kiến nghị, đề xuất nào để thúc đẩy phát triển bền vững thị trường trái phiếu xanh tại Việt Nam không?

Ông Phạm Trung Kiên: Trong quá trình phát hành, EVNFinance nhận thấy hiện nay tại Việt Nam các tiêu chuẩn về phát hành trái phiếu xanh chưa rõ ràng hoặc chưa có hướng dẫn cụ thể, gây khó khăn khiến các tổ chức phát hành còn dè dặt.

Do đó, chúng tôi kiến nghị đến cơ quan quản lý Nhà nước cần xây dựng bộ danh mục phân loại xanh phù hợp với thị trường Việt Nam và tiệm cận với tiêu chuẩn của khu vực và thế giới, là cơ sở để tổ chức phát hành nghiên cứu triển khai và cũng là căn cứ để các nhà đầu tư tiềm năng trong nước và quốc tế xem xét trước khi đầu tư.

Ngoài ra, EVNFinance cũng đề xuất Chính phủ, Bộ Tài chính ban hành các cơ chế chính sách hỗ trợ tổ chức phát hành, nhà đầu tư về mặt lãi suất, thuế, phí trong việc phát hành, mua trái phiếu xanh. Điều này góp phần thúc đẩy sự phát triển của thị trường trái phiếu doanh nghiệp xanh cũng như góp phần thúc đẩy mục tiêu phát triển bền vững của quốc gia.

NĐT: Phản ứng của nhà đầu tư đối với đợt phát hành trái phiếu xanh của EVNFinance ra sao, cả trong nước và quốc tế? Công ty có cơ chế nào để báo cáo về tiến độ và kết quả của các dự án này cho nhà đầu tư và các bên liên quan hay không?

Ông Phạm Trung Kiên: Đối với các nhà đầu tư là tổ chức tài chính chuyên nghiệp trong nước và các đối tác nước ngoài khi làm việc với EVNFinance, họ rất coi trọng việc công ty triển khai các yếu tố Môi trường – Xã hội – Quản trị (gọi tắt là ESG) vào hoạt động kinh doanh. Nhiệm vụ của chúng tôi không chỉ là đảm bảo các chỉ số tài chính, tỉ lệ an toàn, doanh thu, lợi nhuận, mà còn phải đặt lợi ích bền vững của xã hội, môi trường và cộng đồng song hành với mục tiêu kinh doanh.

Về cơ chế báo cáo, EVNFinance tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật về công bố thông tin phát hành trái phiếu, thực hiện báo cáo kiểm toán mục đích sử dụng vốn trái phiếu và các báo cáo định kỳ đến Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội, các nhà đầu tư.

Ngoài ra, EVNFinance phối hợp với Công ty TNHH Deloitte Việt Nam phát hành báo cáo xác thực trước và sau phát hành, tình hình sử dụng vốn thu được từ đợt phát hành trái phiếu định kỳ hàng năm. Báo cáo này được EVNFinance gửi đến tổ chức bảo lãnh cũng như các nhà đầu tư. Qua đó, thể hiện tính minh bạch trong việc sử dụng vốn cũng như đánh giá sơ bộ về tác động của các Dự án Xanh đủ điều kiện theo các mục tiêu giảm thiểu biến đổi khí hậu.

NĐT: Trong quá trình phát triển bền vững không chỉ là câu chuyện về chi phí, phương thức quản trị, mà còn là bài toán về thay đổi tư duy quản trị và cân bằng các mục tiêu đa chiều, hướng đến cộng đồng và xã hội. Vậy EVNFinance tích hợp các yếu tố ESG vào chiến lược kinh doanh và hoạt động tổng thể của mình như thế nào?

Ông Phạm Trung Kiên: Phát triển bền vững ESG tại EVNFinance dựa trên cơ sở kết hợp chặt chẽ, hài hòa giữa vấn đề tăng trưởng tài sản, kinh doanh an toàn mang lại lợi nhuận, quản trị công ty hiệu quả, đồng thời tuân thủ pháp luật, cũng như giải quyết các vấn đề về người lao động, đóng góp cho xã hội và bảo vệ môi trường.

Việc phát triển bền vững tại EVNFinance sẽ thực hiện thông qua ba trụ cột chính bao gồm: Quản trị phát triển bền vững; Quản trị rủi ro phát triển bền vững và Khung sản phẩm bền vững để hướng tới phát triển bền vững trong tương lai.

NĐT: Hiện công ty đang thực hiện những sáng kiến cụ thể ra sao để thúc đẩy tăng trưởng bền vững trong tương lai, EVNFinance có kế hoạch tận dụng các mục tiêu phát triển bền vững như thế nào trong quá trình mở rộng?

Ông Phạm Trung Kiên: EVNFinance đã chủ trương tích hợp các yếu tố phát triển bền vững vào chiến lược kinh doanh và hoạt động cốt lõi của công ty. Từ đó, coi trách nhiệm kinh doanh gắn với cộng đồng, với xã hội là một nét văn hóa doanh nghiệp.

Trong giai đoạn tới, EVNFinance sẽ tập trung cơ cấu quản trị, người lao động và nguồn nhân lực của công ty. Trọng tâm là xây dựng văn hóa doanh nghiệp bám sát các tiêu chuẩn phát triển bền vững của GRI.

Song, EVNFinance nhận diện các vấn đề rủi ro phát triển bền vững trong quá trình hoạt động kinh doanh và tích hợp vào hệ thống quản lý rủi ro hiện tại của công ty. Đồng thời, tăng cường cho xã hội, cho cộng đồng, cho môi trường thông qua các sản phẩm kinh doanh có trách nhiệm như: trái phiếu xanh, tín dụng xanh, đầu tư có trách nhiệm và mang sản phẩm tín dụng tiêu dùng đến khách hàng cá nhân khó tiếp cận với vay vốn ngân hàng.