Mới đây, hội Nhạc sĩ Việt Nam đã gửi công văn tới Hội đồng Lý luận phê bình Văn học Nghệ thuật Trung ương về việc cục Nghệ thuật Biểu diễn (bộ VH,TT&DL) ban hành văn bản yêu cầu tạm dừng 5 ca khúc sáng tác trước năm 1975 gồm: Cánh thiệp đầu xuân, Rừng xưa, Chuyện buồn ngày xuân, Con đường xưa em đi, Đừng gọi anh bằng chú.
Theo đó, công văn nêu rõ 5 ca khúc trên nằm trong danh mục bài hát sáng tác trước năm 1975. Đối chiếu với Điều 3 của Quyết định số 47/2004/QĐ-BVHTT: Các hành vi bị nghiêm cấm và Điều 6 của Nghị định số 79/2012/NĐ-CP: Những quy định cấm thì 5 tác phẩm kể trên không vi phạm những quy định mà Nhà nước đã đề ra và thực tế, cả 5 bài hát đã được cấp phép biểu diễn. Sau khi thẩm định bản nhạc gốc của 4 tác giả (riêng bài Chuyện buồn ngày xuân của tác giả Lam Phương chỉ có lời ca, không có bản nhạc), hội Nhạc sĩ Việt Nam thấy rằng, về nội dung các bài hát này không có vấn đề gì, âm nhạc và ca từ theo dòng nhạc phổ biến lúc bấy giờ tại các đô thị miền Nam, dễ hát, dễ nghe, dễ thuộc.
Công văn hội Nhạc sĩ Việt Nam gửi Hội đồng Lý luận phê bình Văn học Nghệ thuật Trung ương.
Tiếp theo, công văn cũng nêu quan điểm về vấn đề sở hữu trí tuệ, vi phạm quyền tác giả và quyền liên quan mà cục Nghệ thuật Biểu diễn (bộ VH,TT&DL) đã đề cập. Theo đó, văn bản của hội Nhạc sĩ Việt Nam đã viết: Về ca từ (dị bản) do cục Nghệ thuật Biểu diễn gửi kèm Quyết định số 20/QĐ-NTBD (và còn những dị bản trôi nổi khác), nhận thấy trong mỗi bài hát đã bị chỉnh sửa từ 1 đến 3 câu (trong trường hợp tổ chức, cá nhân không xin phép tác giả và không được tác giả đồng ý sửa lời) thì coi như là vi phạm luật Sở hữu trí tuệ. Với hành vi vi phạm quyền tác giả và quyền liên quan thì cơ quan chức năng nên xử lý với tổ chức, cá nhân vi phạm cụ thể.
Con đường xưa em đi là một trong 5 ca khúc sáng tác trước 1975 bị dừng lưu hành.
Hội Nhạc sĩ Việt Nam cũng đưa ra những đề xuất: Việc xác định văn bản gốc bài hát của các tác giả trước năm 1975 là việc làm cần thiết. Đơn vị có thẩm quyền cấp phép phối hợp với trung tâm Bản quyền tác giả Âm nhạc của hội Nhạc sĩ Việt Nam để làm cơ sở đối chiếu với những di bản phát sinh.
Vì không thể sưu tầm hết các bản gốc của các bài hát trước năm 1975 (ước tính có hàng ngàn bài), để cấp phép theo từng đợt như vẫn làm, nên chăng giao sở VH,TT&DL các tỉnh, thành tự chịu trách nhiệm thẩm định, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Việc xét, thẩm định các bài hát trước năm 1975 cần thiết có sự phối hợp với cơ quan chuyên môn âm nhạc là hội Nhạc sĩ Việt Nam và trung tâm Bảo vệ quyền tác giả Âm nhạc Việt Nam, có thể tham khảo ý kiến tác giả hoặc đại diện của cố tác giả.
Khuyến cáo đối với các tổ chức, cá nhân sử dụng các tác phẩm trước năm 1975, đặc biệt là các tác phẩm của các nhạc sĩ quá cố, không nên tự ý sửa lời khi chưa có sự đồng ý của tác giả hoặc người đại diện của cố tác giả.
Hội Nhạc sĩ Việt Nam cho rằng, trong tình hình hiện nay, các cơ quan có thẩm quyền trong lĩnh vực văn hóa cần cân nhắc, cẩn trọng, kỹ lưỡng trong việc thẩm định trước khi đưa ra những quyết định, tránh những hiểu lầm, những suy diễn không có lợi trong đời sống văn nghệ.
Văn bản này do Chủ tịch hội Nhạc sĩ Việt Nam - Đỗ Hồng Quân đã ký vào ngày 12/4/2017.
Xem thêm: >>> Sau ồn ào, cục NTBD bất ngờ cấp phép ca khúc 'Nối vòng tay lớn'
Lạc Thành
