Người dân ở các xóm Độc Lập, Tân Lập, xã Hợp Thịnh, xóm Thông, xã Hợp Thành (Kỳ Sơn, Hòa Bình) bỗng giật mình bởi một lượng tàu cuốc, tàu hút cát lớn “dàn trận” để hút cát dưới lòng sông Đà.
Bởi trước đây, đoạn sông này thỉnh thoảng xuất hiện "cát tặc" nhưng với số lượng chỉ vài ba tàu. Khi lực lượng tàu cát xuất hiện ngày một nhiều, người dân ngỡ ngàng và tỏ ra hoang mang vì tưởng nhầm “cát tặc” quá manh động.
Chính phía UBND xã Hợp Thịnh cũng hoàn toàn không biết việc công ty CP khai thác khoáng sản Sahara và công ty TNHH xây dựng Hùng Yến được cấp phép khai thác cát. Chỉ khi việc khai thác có nhiều diễn biến phức tạp làm ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân khiến họ phản ánh đến chính quyền xã thì mọi việc mới bắt đầu được làm sáng tỏ.
Phía UBND xã Hợp Thịnh đã báo cáo lên UBND huyện Kỳ Sơn. Vào ngày 11/4, một đoàn kiểm tra liên ngành gồm 4 bên: phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Kỳ Sơn, đại diện công ty CP khai thác khoáng sản Sahara, đại diện UBND xã Hợp Thịnh và đại diện người dân các xóm trực tiếp bị ảnh hưởng mới bắt đầu chính thức làm việc. Lúc này chính quyền và người dân xã Hợp Thịnh mới biết 2 đơn vị này có phép khai thác cát.
Trước cuộc họp ngày 11/4, hầu hết hoạt động khai thác của các công ty TNHH xây dựng Hùng Yến và công ty CP khai thác khoáng sản Sahara lại hoạt động theo kiểu ngày nghỉ đêm làm. Điều này khiến cả một đoạn sông chỉ gần 100ha mặt nước như sôi lên.
Người dân nơi đây lo ngại rằng, nếu tình trạng khai thác cát còn hỗn loạn như vậy thì ruộng bãi của hai xã Hợp Thành, Hợp Thịnh bên bờ sông chẳng bao lâu sẽ lở hết đất canh tác, thậm chí nhà dân cũng sẽ trôi xuống sông...
Trước sự bức xúc của người dân, các cơ quan chức năng, ban ngành đã liên tục vào cuộc nhằm chấn chỉnh việc khai thác cát của các công ty này trên địa bàn. Tuy nhiên, tình hình vẫn không được cải thiện.
Các doanh nghiệp khai thác cát lập cả một thành phố nổi trên sông nhưng không hề thông báo với chính quyền?
Trao đổi với PV báo Người Đưa Tin, ông Đồng Văn Tám, Chủ tịch UBND xã Hợp Thịnh cho biết, từ những ngày đầu tháng 4/2017, người dân đã liên tục phản ánh về việc công ty TNHH xây dựng Hùng Yến và công ty CP khai thác khoáng sản Sahara khai thác cát ồ ạt, gây ảnh đến sinh hoạt của người dân.
Kể từ khi đặt vòi hút, tàu cuốc dưới lòng sông, đại diện các công ty này chưa một lần trình báo đến UBND xã Hợp Thịnh.
Giữa tháng 4, công ty TNHH xây dựng Hùng Yến đang có sự chuyển đổi giấy phép và chủ sở hữu mỏ nên hoạt động khai thác tạm lắng, chỉ còn công ty CP khai thác khoáng sản Sahara khai thác rầm rộ bất chấp ngày, đêm làm ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân.
Khi người dân phản ứng quá, UBND xã đã có kiến nghị lên UBND huyện Kỳ Sơn để phản ánh sự việc. Để kịp thời chấn chỉnh hoạt động khai thác, UBND xã Hợp Thịnh đã làm việc với phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Kỳ Sơn cùng đại diện công ty CP khai thác khoáng sản Sahara để làm việc về việc khai thác cát rầm rộ gây ảnh hưởng đến cuộc sống người dân.
Qua đánh giá xác định, hàng ngày, 2 công ty có khoảng trên 30 tàu cuốc hoạt động. Thực trạng đó 2 doanh nghiệp sẽ vượt nhiều so với công suất cho phép khai thác trong năm, gây ảnh hưởng đến lưu vực sông, tiếng ồn của tàu thuyền trong quá trình khai thác ảnh hưởng đến cuộc sống của nhân dân.
Sự việc diễn biến phức tạp được thể hiện trong báo cáo số 61/BC-UBND ngày 4/5/2017 và công văn ngày 10/5 của UBND huyện Kỳ Sơn đã đề nghị “về việc tăng cường công tác quản lý nhà nước và phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác cát, sỏi” gửi 2 doanh nghiệp và UBND các xã Hợp Thịnh, Hợp Thành.
Qua đó, yêu cầu công ty CP khai thác khoáng sản Sahara và công ty TNHH xây dựng Hùng Yến chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của pháp luật và quy định trong cấp phép khai thác cát tại khu vực mỏ được cấp phép khi tổ chức khai thác cát.
UBND 2 xã Hợp Thành, Hợp Thịnh giám sát thời gian hoạt động của 2 doanh nghiệp, tàu thuyền khai thác đúng quy định, nghiêm cấm việc hoạt động khai thác vào ban đêm. Một số bãi cát phát sinh không được cấp phép yêu cầu Chủ tịch UBND 2 xã kiểm tra, giải quyết, xử lý theo thẩm quyền, báo cáo UBND huyện.
Cũng trong ngày 4/5/2017, ngày 4/5/2017, phòng Khoáng sản, sở TN&MT chủ trì phối hợp với phòng Điều tra 4CH9 - Công an tỉnh Hòa Bình, phòng TN&MT huyện Kỳ Sơn, UBND xã Hợp Thịnh, Hợp Thành làm việc với công ty TNHH xây dựng Hùng Yến, công ty TNHH xây dựng Hùng Yến, đánh giá thực trạng hoạt động khai thác cát của hai công ty.
Tuy nhiên, sau hai lần làm việc, tình hình khai thác cát của hai công ty vẫn không thay đổi.
Doanh nghiệp "hứa hão" với dân Sau buổi làm việc với cơ quan chức năng ngày 11/4, công ty khai thác cát đã cam kết thời gian khai thác cát cho không làm ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân. Thời gian được ấn định từ 5h sáng đến 19h trong ngày. Nếu khai thác cát trái thời gian quy định, công ty sẽ tình nguyện chịu phạt 10 triệu đồng nếu người dân phát hiện. Tuy nhiên, khi người dân phát hiện gọi theo đường dây nóng cam kết thì đại diện công ty tắt máy. |
Bài tiếp: Chính quyền ở đâu khi lòng sông bị "móc ruột" tàn bạo?
Xem thêm: Hòa Bình: Doanh nghiệp 'được' cấp phép để tận diệt sông Đà?
Lại Cường - Đình Thiện
