Kim sách triều Nguyễn (1802 - 1945) là một loại thư tịch cổ, được làm từ kim loại quý. Kim sách ghi lại việc chính sự, lễ nghi triều đình như hoàng đế lên ngôi, lập hoàng thái tử, hoàng hậu hay ghi công, phong tước, ban tôn hiệu cho hoàng thân, quốc thích...; lời sách do hoàng đế soạn hoặc đại thần chấp bút. Kim sách vì thế không chỉ quý vì bằng vàng hay bạc mà còn quý về giá trị sử liệu.
Cơ hội chạm vào lịch sử
Theo các nhà nghiên cứu, nếu như ngay tại Huế - kinh đô của nhà Nguyễn, kim sách hiện còn khó tìm thì những hiện vật như vậy lại tập trung khá đầy đủ tại Hà Nội. Bộ sưu tập kim sách triều Nguyễn của Bảo tàng Lịch sử quốc gia hiện được đánh giá vô cùng quý giá, có một không hai. “Dưới góc độ trưng bày được tiếp cận thì hầu hết kim sách kim bảo trong sưu tập đều xứng đáng là bảo vật quốc gia”, ông Nguyễn Quốc Hữu, Bảo tàng Lịch sử quốc gia nói.
Chính vì thế, trưng bày sưu tập kim sách và một số ấn liên quan từ ngày 31.3 đến đầu tháng 8 tới đây tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia sẽ là cơ hội cho người xem chạm vào lịch sử. Ban tổ chức cho biết, 22 quyển kim sách tiêu biểu và 10 kim bảo liên quan sẽ được trưng bày trong dịp này. “Cũng có những kim ấn được giới thiệu, nhưng theo tôi đó chỉ là cách bổ trợ giá trị của kim sách. Ấn được trưng bày cùng với kim sách cùng thời để hình dung về hiện vật rõ hơn”, một chuyên gia của bảo tàng này chia sẻ.
Bảo tàng cho biết, một trong những hiện vật giới thiệu lần này là kim sách hoàng đế Minh Mệnh truy phong Chiêu Nghi Hồ Thị Hoa làm Thần phi. Kèm theo kim sách là ấn Chính hậu chi bảo. Khi 16 tuổi, bà được tuyển làm thiếp của hoàng thái tử Nguyễn Phúc Đảm, tức vua Minh Mệnh sau này. Một năm sau, bà sinh hoàng tử trưởng Nguyễn Phúc Miên Tông, tức hoàng đế Thiệu Trị sau này. Sau khi sinh con 13 ngày, bà mất. Sinh thời bà là người nết na, đoan chính, hiền thục, hiếu kính nên cha mẹ chồng hết lòng yêu quý. Vua Gia Long bấy giờ thương xót, lệnh cho
