Làng Bạc (Phú Thượng, Tây Hồ) là một trong những làng gói bánh chưng nổi tiếng Hà Nội. Cùng với các làng nghề khác như Đông Anh, Tranh Khúc (Thanh Trì)… đây là nơi cung cấp số lượng lớn bánh chưng cho thị trường Hà Nội và một số tỉnh thành lân cận.
Thông thường, người dân làng Bạc bắt đầu gói bánh chưng từ 20 tháng Chạp kéo dài đến chiều ngày 30 Tết. Trong đó, 2 đợt cao điểm nhất là 21 – 23 tháng Chạp và từ 27 – 30 Tết.
Hoạt động gói bánh chưng của một xưởng bánh chia thành nhiều khâu khác nhau. Để đảm bảo năng suất mà không ảnh hưởng đến chất lượng bánh, người ta chia nhân công phụ tránh từng công đoạn chuyên môn hóa.
Người cọ lá, cắt lá, người gói chính, người bọc bánh, buộc lạt và xếp bánh vào nồi… Tất cả tạo ra không khí náo nhiệt trong một xưởng bánh nhỏ.
Lá dong được xếp gọn 1 góc nhà.
Trung bình một xưởng gói bánh chưng thường phải thuê từ 10 – 15 nhân công để gói khoảng 1 tấn bánh mỗi ngày.
Thời gian làm bắt đầu từ 4 giờ sáng đến 10 giờ đêm. Những ngày cao điểm người dân phải thức xuyên đêm để trông nồi bánh.
Để tạo ra một chiếc bánh chưng ngon, tất cả các khâu đều phải được thực hiện đúng quy trình.
Thành phần không thể thiếu trong nhân bánh chưng là thịt lợn, thường người gói chỉ dùng thịt ba chỉ để nhân bánh không bị khô.
Gạo nếp được ngâm từ 10 – 12 tiếng rồi vò bằng nước sạch, đợi ráo nước đem xóc với ít muối trắng để thêm vị đậm đà.
Với kinh nghiệm nhiều năm, cô Tý – người gói chính trong một xưởng bánh ở làng Bạc luôn gói bánh thủ công, không cần khuôn nhưng lại khiến nhiều người trầm trồ về tốc độ cũng như về độ vuông vắn, đều đặn của bánh.
Những chiếc bánh chưng xanh thành hình vuông vắn.
Trung bình mỗi ngày một xưởng ở làng Bạc gói được từ 1000 – 2000 bánh.
Những chiếc bánh được xếp vào nồi.
Năm nay, giá nguyên liệu có nhiều thay đổi đặc biệt là giá thịt lợn. Nhưng mức giá một chiếc bánh chưng làng Bạc vẫn dao động từ 35.000 đồng – 50.000 đồng/chiếc.
Bánh sau khi gói mang đi luộc 8 – 10 tiếng, luôn phải có người túc trực kiểm tra mức nước và độ đều của lửa.
