Theo The Straits Times (Singapore), Tòa án Công lý quốc tế ICJ ngày 4/2 ra thông báo, Malaysia nộp hồ sơ yêu cầu tòa xem xét lại phán quyết năm 2008 về chủ quyền đối với đảo Pedra Branca/Pulau Batu Puteh. (Pedra Branca - theo cách gọi Singapore, hòn đảo nằm cách phía đông Singapore khoảng 40 km, Pulau Batu Puteh – theo cách gọi Malaysia).
Trước đó, ngày 3/2, Tổng chưởng lý Malaysia Mohamed Apandi Ali đã nộp đơn yêu cầu ICJ xem xét lại phán quyết công nhận Pedra Branca thuộc chủ quyền Singapore. Trong thông cáo đưa ra, ông Apandi cho hay việc nộp đơn dựa trên phát hiện mới có thể được xem là “yếu tố quyết định” mà cả Malaysia lẫn ICJ đều không biết khi phán quyết được đưa ra.
“Tôi hy vọng chúng tôi sẽ thành công khi đưa ra những tài liệu có thể chứng minh chủ quyền của Pedra Branca/Pulau Batu Puteh”, ông Apandi Ali nói với phóng viên.
Trong khi đó, thông cáo của ICJ cho hay, Malaysia đã viện dẫn 3 tài liệu được Anh giải mật gần đây để hỗ trợ cho việc nộp đơn yêu cầu xem xét lại phán quyết về Pedra Branca/Pulau Batu Puteh.
Đó là thư từ trao đổi nội bộ của giới chức Singapore thời thuộc địa năm 1958, báo cáo tai nạn của Hải quân Anh năm 1958 và một bản đồ chú thích về các hoạt động hải quân từ thập niên 1960. Những tài liệu này đã được tìm thấy trong Cơ quan Lưu trữ quốc gia Anh từ ngày 4/8/2016 đến ngày 30/1/2017.
“Malaysia khẳng định hòn đảo Pedra Branca/Pulau Batu Puteh không hình thành một phần của lãnh thổ chủ quyền Singapore trong thời kỳ liên quan. Phía Malaysia hy vọng ICJ sẽ đưa ra một kết luận khác về vấn đề chủ quyền đối với Pedra Branca/Pulau Batu Puteh nếu biết bằng chứng mới này”, thông cáo của ICJ viết.
Theo quy định của ICJ, hồ sơ yêu cầu xem xét lại phán quyết phải được nộp trong vòng 6 tháng kể từ khi phát hiện yếu tố mới và không quá 10 năm từ ngày phán quyết được đưa ra.
Phía Malaysia cũng nói thêm, thực tế thời điểm năm 2008 khi phán quyết được đưa ra, cả Malaysia và ICJ đều không biết đến sự tồn tại của tập tài liệu này. “Những tài liệu được phát hiện sau khi Anh công bố những tập tin lưu trữ về chính quyền thực dân nước này vào năm 2016”, ICJ cho hay.
Hiện bộ Ngoại giao Singapore cho hay, nước này đã nhận được thông báo từ Malaysia về việc nộp đơn yêu cầu xem xét lại phán quyết nói trên. Singapore đang nghiên cứu kỹ việc nộp đơn và tài liệu của Malaysia và đã thành lập đội pháp lý để giải quyết triệt để tranh chấp này.
Tranh chấp chủ quyền về Pedra Branca/Pulau Batu Puteh nảy sinh từ năm 1979, khi Malaysia xuất bản một bản đồ xác định Pedra Branca/Pulau Batu Puteh nằm trong lãnh hải của mình, suốt thời gian đó Singapore đều gửi công hàm phản đối Malaysia.
Sau nhiều năm đàm phán bất thành, đến năm 2003 hai bên đưa vụ tranh chấp lên ICJ, tới tháng 5/2008, ICJ ra phán quyết rằng Pedra Branca/Pulau Batu Puteh thuộc chủ quyền của Singapore.
Xem thêm >>> Cựu TT Na Uy bị tạm giữ ở sân bay Mỹ vì sang thăm Iran 3 năm trước
Xem thêm >>> 'Hòn đá' cản bước tân Ngoại trưởng Mỹ dỡ bỏ cấm vận Nga
Phương Anh