Có rất nhiều loại nấm, mỗi loại có một hương vị riêng và có thể chế biến thành nhiều món ngon khác nhau. Nhưng phải kể đến một số loại thông dụng giàu chất protein tốt cho sức khỏe như: nấm Linh Chi, nấm rơm, nấm kim châm, nấm Tiên, nấm hương… mỗi loại đều có thể nấu canh, xào, làm súp, salat đến làm lẩu đều nhiều chất dinh dưỡng.
Nấm Linh Chi từng được xem là thực phẩm sạch, chỉ dùng để dâng vua chúa và quan lại thời xưa, bởi nó chỉ mọc trên núi, hấp thụ nước mưa, phát triển trong môi trường tự nhiên, rất hiếm.
Còn Nấm rơm thì dân dã, thường mọc ở những miền quê, mỗi khi tới vụ gặt hái, người ta chất rơm thành đống trong sân, có thể làm thức ăn cho trâu bò hay đun bếp, nhưng lại là môi trường tốt để nấm phát triển, loại nấm này được xem là lành tính, đem xào xả ớt hay nấu canh ăn rất ngon và mát.
Nấm kim chi hay còn gọi là câu khuẩn, phác cô, kim cô.. là một loại giàu chất dinh dưỡng nhất như vitamin E, B1, B2, C…rất cần cho sự phát triển cơ thể, đặc biệt là phát triển chiều cao và trí lực ở trẻ em.
Nấm kim chi được trần qua nước sôi, thái chỉ xào với thịt gà, tôm nõn hay gan lợn, mực tươi, giá đỗ đều ngon, bổ lại có tác dụng thanh nhiệt, giải độc.
Khá thông dụng trong các món canh như canh khổ qua, người ta băm nấm hương với thịt nhồi trong trái khổ qua, vừa có vị đắng, ngọt của khổ qua lẫn vị thơm mát của nấm. Hay nấm hương với thịt băm, tôm, cà rốt, mộc nhĩ.. còn dùng làm nguyên liệu cuốn bánh tráng chiên dầu trong món chả nem ăn ngon không tả xiết, thường được các gia đình của miền Bắc làm vào cuối tuần.
Hay nấm kim châm trong các nồi lẩu, vừa giòn, vừa ngọt ăn sừn sựt. Nấm mèo, nấm mối, nấm trâm cũng rất được ưa chuộng để nướng như thịt xiên. Nấm nướng ăn rất thơm và ngon, ăn miếng nấm nướng khi nóng hổi sẽ cảm nhận rõ được vị ngọt ngay trong miệng.
Không những dùng để ăn, mà nấm còn có công dụng giải độc khá tốt. Khi bị ngộ độc thức ăn, xay nát nấm rơm rồi vắt ép lấy nước cốt uống vào sẽ chóng khỏi bệnh.
Những người bị chứng biếng ăn, có thể nấu gạo với nấm rơm thành món cháo loãng, ăn kèm với chút súp bột canh, có thể kích thích người bệnh biếng ăn lấy lại cảm giác thèm ăn, và giúp ăn cơm ngon miệng hơn. Thậm chí, nếu nấm rơm dùng không hết có thể muối làm dưa chua ăn trong vài ngày, ăn lạ miệng và rất mát.
L.D