PGS.TS Hà Thị Lợi - Đại học Y dược TP.HCM cho biết: "Về mặt sinh học, các em hiện nay dậy thì sớm hơn, sức khỏe dồi dào, trong khi việc lập gia đình, kết hôn lại có xu hướng rất trễ. Đó là một thực trạng xã hội mà chúng ta phải thừa nhận. Cần trang bị kiến thức cho các em tốt hơn để các em tự bảo vệ mình”.
Lạc lối trong “rừng thông tin”
Báo chí, truyền thông đều ra rả lên tiếng cảnh báo về thực trạng nạo phá thai ở trẻ vị thành niên, những con số khủng khiếp, hội thảo, giải pháp nhưng tất cả chỉ là trên giấy. Qua đôi mắt của những phóng viên, óc đánh giá của bác sĩ, chuyên gia và nghĩ suy nghĩ của những bậc cha mẹ. Chúng ta lên án bọn trẻ, đổi lỗi cho xã hội: Internet, truyền thông, truyện tranh đã làm hư bọn trẻ nhưng còn trách nhiệm của người lớn đến đâu?
Tại sao ở những nước châu Âu, châu Mỹ, quan điểm về tình dục thoáng hơn chúng ta rất nhiều họ lại không có tình trạng khá thai nóng như ở nước ta? Đó là vì ở đó những đứa trẻ được giáo dục giới tính (GDGT) từ rất sớm, họ được dạy về tình dục an toàn.
Ảnh minh họa
Còn chúng ta, khi những đứa trẻ 3-4 tuổi hỏi cha mẹ con từ đâu ra thường cha mẹ sẽ trả lời là một bà tiên đặt con trước cửa nhà bố mẹ, mẹ sinh ra từ nách. Lớn hơn một chút học cấp 1 khi coi phim thấy cảnh hai diễn viên hôn nhau các ông bố bà mẹ thường ngượng ngùng im lặng hoặc nhiều ông bố còn quát con nhắm mắt vào.
Học cấp 2, 3 môn sinh học có dạy về các bộ phận nhạy cảm của cơ thể thì đến phần này thầy cô thường không dạy hoặc dạy lướt rất nhanh. Các em về nhà tự đọc sách. Có bậc phụ huynh né tránh đã giải thích đề tài này theo kiểu tình dục là một loại tình cảm có giáo dục khiến các em thêm mù mịt, hoang mang.
Một phóng viên của một tờ báo lớn, chuyên mảng tình yêu giới tính kể chuyện vui rằng: Phải đến lớp 11, tôi mới thật sự biết đứa trẻ được sinh ra từ đâu, trước đó tôi nghĩ là đứa trẻ được sinh ra từ hậu môn... Con trẻ từ nhỏ đến lớn không được cung cấp thông tin, hoặc cung cấp thông tin một cách sai lệch. Họ hầu hết đều tự lớn. Thế hệ trước không có Internet, báo đài rất ít họ lớn bằng cách lớn đến đâu biết đến đó.
"Thực tế xã hội phát triển, điều kiện sống đầy đủ, trẻ chưa thành niên ở Việt Nam dậy thì sớm hơn. Việc các em háo hức muốn tìm hiểu những thông tin về giới tính cũng như những biến đổi trên thân thể mình, cảm xúc nam nữ, là bình thường. Nhiều gia đình cứ yên tâm nó ngố lắm, học cấp 3 rồi mà có biết gì đâu.
Và tự hào rằng ngố trong trường hợp này đồng nghĩa với ngoan. Sai lầm đó dẫn đến, nhiều học sinh tự mày mò tìm hiểu qua sách báo, Internet để bổ sung kiến thức. Chỉ cần một chiếc điện thoai hạng phổ thông các em dễ dàng tải những cảnh nóng. Hoặc nhắn tin đến các tổng đài tư vấn tìm hiểu Bí quyết cho lần đầu mỹ mãn.
Khi các diễn đàn nhan nhản làm thế nào để đưa bạn gái lên giường... Chỉ một động tác nhấn phím chia sẻ tức thì những hình ảnh những đoạn clip đen được lan truyền với tốc độ khủng khiếp hơn cả tốc độ ánh sáng.
Ảnh minh họa
Không được cha mẹ thầy cô trang bị, bọn trẻ tò mò tự tìm hiểu. Và hậu quả là do không được định hướng các em lạc lối vào một rừng thông tin. Kiến thức giới tính thì ít mà dạy Sex thì nhiều. Từ không được dạy, các em từ học và việc không chọn lọc được kiến thức, sai phương pháp cuối cùng họ đi sai đường. Dẫu biết rằng tự học là con đường thành công của rất nhiều người thành đạt. Nhưng trong lĩnh vực này tự học lại thường gây ra rất nhiều hậu quả nặng nề.
Hãy chỉ đường!
Theo các chuyên gia trong lĩnh vực kế hoạch hóa gia đình, sự dậy thì sớm do điều kiện sống cải thiện, cùng với quan niệm dễ dãi về tình dục, lại không được trang bị đầy đủ các kiến thức về giới tính, tình dục an toàn là những nguyên nhân hàng đầu dẫn tới tỷ lệ nạo phá thai ở trẻ vị thành niên ở nước ta đang ở mức báo động đỏ.
Trước thực trạng này, có lẽ lỗi thuộc về những người lớn nhiều hơn và trẻ em dường như chỉ là nạn nhân. Xã hội ngày càng phát triển kéo theo nhiều vấn đề phức tạp trong khi quản lý của chúng ta còn nhiều bất cập, thậm chí lạc hậu.
PGS.TS Bùi Ngọc Oánh (Chia sẻ trên - bàn tròn Giáo dục giới tính: Khi nào và như thế nào?): Giới trẻ bây giờ nhạy bén hơn, tinh tế hơn, tiếp cận với cái mới nhanh, thậm chí vượt qua khả năng của cha mẹ đặc biệt là các vấn đề về khoa học kỹ thuật và xã hội. Họ có điều kiện tiếp cận với kỹ thuật mới, với tiện nghi máy móc hiện đại, nhất là vi tính, do đó các em có những quan điểm mới một cách nhanh chóng mà xã hội không kịp hướng dẫn và kiểm soát, chính vì vậy có hiện tượng một số thanh niên tiếp cận quá nhanh với những cách sống, lối sống mới chưa phù hợp với xã hội Việt Nam hoặc các em chưa đủ trình độ để chống lại những tác hại mà có thể có trong những cái mới đó.
Vì vậy vấn đề giáo dục và hướng dẫn thanh niên trong cách sống và lối sống mới là rất quan trọng. Chúng tôi cho rằng nếu giáo dục và hướng dẫn tốt thì các em sẽ phát triển rất tốt.
Không ít cha mẹ cho rằng giáo GDGT là vẽ đường cho hươu chạy, còn các nhà giáo dục thì cho rằng đó là vấn đề tế nhị, riêng tư, không nghiêm túc, rất khó trình bày trên bục giảng, ngành y tế thì mới chỉ giải quyết được phần ngọn, tức là khắc phục hậu quả đưa ra được giải pháp, cách phòng tránh... Vì những lẽ đó, cho đến nay, chúng ta vẫn gặp nhiều khó khăn hay nói đúng hơn là còn giữ ý đối với vấn đề mặc nhiên được coi là tế nhị này.
Ảnh minh họa
Ở nước ngoài, trong quan niệm giáo dục về tình dục, khái niệm an toàn đối với họ ngoài vấn đề bệnh tật còn bao gồm cả việc không có thai ngoài ý muốn. Còn chúng ta hiện nay, an toàn là không quan hệ. Dẫn đến việc phong tỏa, bưng bít thông tin, cấm đoán, trừng phạt: cài mật điện thoại, Internet, cấm thư từ liên lạc, kiểm soát gắt gao giờ giấc, đưa đón đi học, thậm chí chuyển trườngđây liệu có còn là một quan niệm đúng đắn và hợp thời nữa chăng?
Theo PGS.TS Chung Á nhìn nhận: "Phải đặt ra vấn đề nghiêm túc về mặt khoa học là trẻ hiện nay dậy thì rất sớm và nhu cầu sinh lý là có thật. Vấn đề là giáo dục tình dục như thế nào. Trẻ em phát triển, đến một lúc nào đó nhu cầu về giới tính là tất yếu. Đã là tất yếu thì việc ngăn chặn lên án... chẳng những không khả thi, mà còn gây hậu quả ngược nghiêm trọng. Thay vì thế gia đình, nhà trường, ngành y tế hãy hướng dẫn chỉ đường để những chú hươu non này chạy đúng hướng.
Việc cung cấp kiến thức về giới tính, tình dục an toàn, cho các em là chuyện tổng lực của toàn xã hội. Trong đó, trách nhiệm chính của của ngành giáo dục là cùng với ngành y tế biên soạn những giáo trình về giáo dục giới tính, sức khỏe tình dục, sức khỏe sinh sản để dạy trong nhà trường mỗi lứa tuổi có một giá trình phù hợp. Đào tạo một đội ngũ cán bộ chuyên sâu giảng dạy về vấn đề này.
Trong đó ngành y tế là cung cấp các giải pháp chuyên môn: Dịch vụ sức khỏe sinh sản đa dạng, phong phú để chọn lựa các biện pháp phòng tránh thai an toàn, nhanh chóng, tiện lợi; cung cấp dịch vụ nạo phá thai an toàn, hạn chế những rủi ro, tai biến.
Bên cạnh đó các bậc phụ huynh cần hiểu rằng nghĩ GDGT không đơn thuần là dạy trẻ hiểu biết về tình dục nam nữ, các cách tránh thai mà không biết rằng GDGT có ý nghĩa rộng hơn nhiều. Ngoài các vấn đề về tình dục, GDGT còn giúp trẻ hoàn thiện nhân cách sống, có ứng xử đúng và phù hợp trong quan hệ với người khác giới, với cộng đồng, cha mẹ, thầy cô, bạn bè và có ứng xử hành vi đúng đắn là quan trọng và cần thiết ngay từ khi còn nhỏ.
Khi các em có kiến thức về các nguy cơ, cung cấp các công cụ bảo vệ họ khỏi những nguy cơ của tình dục. Hiểu biết về sức khỏe tình dục giống như một biện pháp phòng ngừa hữu hiệu và triệt để.
Giang Hà