Cứ sai sót... lại xin lỗi
Mới đây, giám đốc NXB Hà Nội vừa phải lên tiếng xin lỗi trước công luận về việc sai sót của vở "Luyện từ và câu lớp 3- tập 2" khi NXB "đặt nhầm chỗ", viết Lý Thường Kiệt là người chỉ huy trận chiến lịch sử trên sông Bạch Đằng năm 938 thay cho Ngô Quyền. Trang 5 của cuốn vở có đoạn viết: "Quân Nam Hán đưa một đạo quân rất đông sang đánh nước ta. Lý Thường Kiệt dùng kế chôn cọc gỗ đầu bịt sắt nhọn dưới sông Bạch Đằng. Quân Nam Hán đến cửa sông vào lúc thủy triều lên che lấp các cọc nhọn. Lý Thường Kiệt cho thuyền nhẹ bơi ra khiêu chiến, vừa đánh vừa rút lui nhử cho giặc vào nơi quân ta mai phục. Vừa lúc ấy, thủy triều xuống, quân mai phục hai bên bờ sông đổ ra đánh rất mạnh. Giặc hốt hoảng quay thuyền chạy thì bị va vào cọc, thuyền bị đâm thủng hàng loạt. Cuộc xâm lược của địch hoàn toàn thất bại. Mùa xuân năm 939, Lý Thường Kiệt lên ngôi vua". Không chỉ giám đốc NXB, toàn bộ ê kíp biên tập của bộ sách cũng thừa nhận những sai phạm của mình. Cuốn sách cũng nhanh chóng bị thu hồi khỏi các kệ sách bày bán trên toàn quốc.
Ngày 12/3 phòng Văn hoá- Thông tin quận 10, TP.HCM đã phát hiện lỗi trong bộ sách Tiếng Hoa dành cho trẻ em- tập 1 do NXB Tổng Hợp TP.HCM cấp phép. Ở trang 35 cuốn sách có in hình bản đồ Trung Quốc kèm theo đường lưỡi bò 9 khúc với lời giới thiệu về hình ảnh đất nước, lá cờ, vài địa điểm nổi tiếng của Trung Quốc. Trước đấy, đã có tới 4 tập sách dành cho các em mầm non Việt Nam có in hình cờ Trung Quốc: Phát triển toàn diện trí thông minh cho trẻ (Công ty văn hóa Hương Thủy và NXB Dân Trí), Bé làm quen với chữ cái (hành trang cho bé chuẩn bị vào lớp 1, công ty cổ phần dịch vụ văn hóa sư phạm và NXB Ðại học Sư phạm), 10 phút cho bé trước giờ đi ngủ (tập 2: Bồi dưỡng tình cảm) và Trắc nghiệm trí tuệ toàn diện cho trẻ (Công ty Ðinh Tỵ và NXB Mỹ thuật).
Ảnh minh họa
Trước đó, nguồn tin từ phụ huynh còn cho biết một ấn phẩm dành cho trẻ mẫu giáo lại hướng dẫn tô màu 12 con giáp của Trung Quốc. Thông tin trên được phát hiện từ tập Cầu vồng - loại ấn phẩm ra từng kỳ - phát hành tháng 2/2013, trong đó phần hướng dẫn tô màu 12 con giáp được in sẵn với con thỏ thay cho con mèo.
Chưa kể đến những cuốn sách tham khảo được bày bán tràn lan ngoài thị trường mà nội dung sách và bìa sách, tên sách dường như không ăn khớp với nhau. Bìa sau nhiều cuốn sách lại "tranh thủ" in thêm quảng cáo, rao vặt mà trong đó, nhiều quảng cáo lại mang tính chất khiêu dâm, bạo lực, không phù hợp với đối tượng độc giả của cuốn sách. Những người có tâm với sách và văn hoá đọc không khỏi "chóng mặt" lo lắng trước sự nhộn nhạo, bừa bộn và "bẩn" của một vài đầu sách như vậy.
Con mua sách, phụ huynh lo...
Trao đổi với PV Người Đưa Tin, chị Thu Hà ở Đống Đa, Hà Nội cho biết: "Mình có thói quen rèn cho con đọc sách từ nhỏ, nhưng từ khi phương tiện truyền thông thông báo nhiều sai sót như vậy của các đầu sách thiếu nhi, bây giờ khi đi mua sách, cứ thấp thỏm lo. Không biết sẽ còn những lỗi nào trong những cuốn sách tưởng chừng vô hại ấy. Mình muốn con đọc sách nhiều để tốt cho con, nhưng bây giờ thì lại hoang mang, biết đâu càng đọc lại càng có hại thì sao?". Cùng tâm lý với chị Hà nhiều phụ huynh khác cũng không tránh khỏi việc e ngại khi dẫn con đến các nhà sách mua sách tham khảo.
Gay gắt hơn, ông Nguyễn Văn Tuấn ở Gia Lâm, Hà Nội đưa ra ý kiến: "Bây giờ cứ có tiền là in được sách, nội dung và chất lượng của sách ra sao thì chẳng mấy ai quan tâm. Người thiệt thòi chỉ là độc giả. Nhiều lần mua một cuốn sách, đọc lời giới thiệu thì thấy hay, về nhà đọc kĩ nội dung thì thấy uất nghẹn vì lỗi nhiều không kể hết. Lỗi mo rát, lỗi chuyên môn,.. Người lớn đọc thì bức xúc, nhưng trẻ con đọc thì… ngấm. Liệu rồi những cái ngấm đó sẽ có tác dụng như thế nào đối với những tâm hồn trẻ thơ đó".
Dạo một vòng quanh phố Đinh Lễ và một vài tuyến phố chuyên về sách ở Hà Nội, mỗi ngày có hàng trăm lượt khách hàng là thiếu nhi đến chọn mua sách. Tuy nhiên, những ngày gần đây, theo một nhân viên bán hàng: "Phụ huynh mua sách cho con dè dặt hơn rất nhiều. Thường họ chỉ chọn sách của những nhà xuất bản uy tín từ trước đến nay, những đầu sách của các nhà xuất bản nhỏ lẻ thì ế ẩm hơn nhiều".
Những năm gần đây, khi điều kiện kinh tế xã hội ở nước ta được nâng cao, sự quan tâm tới học hành cũng như tiếp thu văn hoá của trẻ em càng được quan tâm. Điều này đồng hành với sự ồ ạt xuất bản của hàng trăm, hàng nghìn đầu sách được tung ra mỗi năm ở tất cả các lĩnh vực kinh tế, chính trị, xã hội, giáo dục,… để đáp ứng nhu cầu xem, đọc, tìm hiểu của nhiều đối tượng độc giả. Lượng sách càng nhiều, chất lượng của các đầu sách thì không có cơ sở nào để đánh giá, tất cả đều chỉ dựa vào việc… mua rồi đọc, đọc rồi mới biết. Phải chăng, sự dễ dãi trong khâu kiểm duyệt chính là nguyên nhân dẫn đến điều này?
| Đâu chỉ xin lỗi rồi... quên Sai lầm về kiến thức lịch sử trầm trọng, cẩu thả trong biên tập là nguyên nhân chủ yếu dẫn tới những sai sót kể trên. Khi đối tượng tiếp nhận những cuốn sách này đều là thiếu nhi thì hậu quả lại càng trở nên nghiêm trọng, ảnh hưởng tới nhận thức không chỉ về văn hoá, lịch sử quốc gia mà còn va chạm cả tới những vấn đề nhạy cảm khác. Như thường lệ, sau mỗi sai lầm ở các đầu sách, điều đầu tiên người ta nghĩ đến là… xin lỗi và tiếp theo là thu hồi sách. Các biện pháp xử lý của cơ quan có thẩm quyền cũng chỉ ở hình thức xử phạt hành chính, răn đe nhất định rồi… chìm vào quên lãng. Dư luận bức xúc, phụ huynh học sinh phẫn nộ và lo lắng trước sự ảnh hưởng tới nhận thức của con em mình. Có ý kiến cho rằng, những sai phạm kể trên được phát hiện ra chỉ là phần nổi của tảng băng chìm, trong số hàng vạn đầu sách đang được bày bán? |
Hón Thỵ
