Theo hãng tin Reuters, giới chức Mỹ cáo buộc Hải quân Trung Quốc thu giữ một tàu lặn không người lái (UUV) thuộc tàu nghiên cứu khảo sát hải dương USNS Bowditch của Hải quân Mỹ ở vùng biển ngoài khơi Vịnh Subic. Vụ việc xảy ra hôm 15/12. Khi tàu USNS Bowditch đang chuẩn bị thu hồi tàu lặn không người lái thì một tàu Trung Quốc đã ở đó từ trước để theo đuôi tàu Bowditch, lao vào và “giữ nó một cách bất hợp pháp”.
Việc thu giữ tàu lặn không người lái (UUV) của Mỹ ở Biển Đông này xem ra không chỉ đơn giản cho thấy sức mạnh của quân đội Trung Quốc. Theo Giáo sư Wang Yiwei, một chuyên gia về quan hệ quốc tế của Đại học Nhân dân Trung Quốc, “việc thu giữ tàu lặn không người lái của Mỹ cho thấy sức mạnh của quân đội Trung Quốc. Nó phát đi tín hiệu rằng chúng tôi (Trung Quốc) có khả năng chặn đứng sự can thiệp quân sự của Mỹ”.
“Căng thẳng ở Biển Đông vẫn chưa chấm dứt. Sự việc nêu trên chỉ rõ cuộc đấu tranh giữa quân đội hai nước đã bước vào giai đoạn mới, đó là cạnh tranh dưới nước”, giáo sư Wang Yiwei cho biết thêm.
Tàu lặn không người lái (UUV) của Mỹ.
Còn Giám đốc Viện Nghiên cứu Nam Hải Ngô Sỹ Tồn thì bình luận rằng: “Trung Quốc muốn bắn đi tín hiệu rằng nếu anh do thám chúng tôi ở dưới nước và đe dọa an ninh của chúng tôi thì chúng tôi sẽ có biện pháp để đáp trả”.
Trong khi đó, ở một góc nhìn khác, Bonnie Glaser, một nhà phân tích ở Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) cho rằng người Trung Quốc khá lo lắng về khả năng ông Trump sẽ thay đổi chính sách đối với Trung Quốc sau khi nhậm chức vào ngày 20/1/2017 tới.
Bà Glaser cho rằng về mặt công khai, Trung Quốc khá kiềm chế và họ tin rằng cần phải gửi thông điệp trước lúc ông Trump tuyên thệ, để ông nhận được thông điệp về những lợi ích cốt lõi của Trung Quốc và những rủi ro thực sự sẽ phải đối mặt nếu thách thức lợi ích cốt lõi của Trung Quốc.
Bên cạnh đó, người Trung Quốc cũng hiểu rằng nếu họ cứng rắn quá sẽ khiến ông Trump nổi giận và đó không phải là cách lựa chọn để đối xử với Tổng thống đắc cử Mỹ. Vậy nên Trung Quốc đang cố gắng tìm cách để gây “ảnh hưởng” tới ông Trump cũng như ê kíp của ông mà không gây ảnh hưởng quan hệ Trung-Mỹ.
Tổng thống đắc cử Donald Trump.
Bàn luận về vụ việc Trung Quốc thu giữ UUV của Trung Quốc tờ The Hill, ông Harry Kazianis, giám đốc nghiên cứu quốc phòng tại Trung tâm Lợi ích Mỹ cho rằng: “đây rất có khả năng là một động thái leo thang và đã được lên kế hoạch nhằm chứng tỏ rằng Trung Quốc sẽ không xem nhẹ các vấn đề sau cuộc điện đàm của Tổng thống đắc cử Trump và các bình luận về Đài Loan, hay các hành động của Trung Quốc nói chung”.
Đào Vũ
