"Luật sư thuyết phục bị cáo nhận tội cho rồi..."
Tại phiên tòa xét xử phúc thẩm một vụ đánh ghen gây chết người ở một tỉnh miền Trung, vì cảm thông với nỗi khổ tâm và những bức xúc của bị cáo khi gặp phải cô vợ lăng loàn, những người tham dự phiên tòa đã đồng loạt vỗ tay hoan hô lời bào chữa của luật sư - người được chỉ định bào chữa cho bị cáo. Thấy vậy, vị chủ tọa phiên tòa liền quát: “Vụ án này có người chết, kẻ đi tù. Vui sướng gì mà bà con vỗ tay?”. Không chịu lép ông chủ tọa, nhiều người quát lại giữa tòa: “Luật sư nói đúng thì chúng tôi hoan hô, mắc gì không cho?”.
Còn ở một phiên tòa phúc thẩm khác, do sau phiên tòa sơ thẩm bị cáo đã kháng cáo và một mực kêu oan nên vị đại diện Viện kiểm sát đã nảy ra “sáng kiến” nhờ luật sư thuyết phục bị cáo nhận tội: “Luật sư thuyết phục bị cáo nhận tội cho rồi, cãi làm gì nữa, mất thời gian”, khiến ai nấy đều chưng hửng.
Trong các vụ xét xử thanh thiếu niên phạm tội, nhiều vị trong HĐXX thường có thói quen thẩm vấn bị cáo như... đang dạy bảo con cháu trong nhà, làm mất đi tính tôn nghiêm ở chốn công đường. Chẳng hạn trong vụ xét xử một thiếu niên bị rủ rê tham gia cướp giật tại một tỉnh nọ, vị Hội thẩm nhân dân sau một hồi giảng giải về đạo đức đã “đau xót” nói: “Bị cáo thấy mình dại chưa? Biết mình ngu chưa? Đáng đời chưa? Mới tí tuổi đầu sẽ phải đi tù?”. Bị cáo cúi đầu lí nhí: “Dạ, con biết mình ngu rồi, đáng đời rồi!”. Nghe vậy, một vị khác trong HĐXX liền nạt: “Hừm! Biết vậy mà sao còn đi cướp giật?”. Bị hỏi theo kiểu đèn cù, bị cáo... á khẩu, đứng như trời trồng trước vành móng ngựa, không nói thêm được câu nào.
"Thuật lại chuyện bị hiếp dâm tập thể cho tòa nghe coi..."
Tuy chưa tròn 16 tuổi nhưng cô bé D., trú tại một tỉnh miền Trung, trông đã như một thiếu nữ. D. bị bệnh tâm thần, chậm phát triển trí tuệ nên trở thành đối tượng cho những gã thanh niên lợi dụng làm chuyện xấu. Sau một vài lần gặp gỡ, một thanh niên tên H. trú cùng địa phương đã gạ gẫm rủ D. đi chơi khuya. Lợi dụng sự hạn chế về nhận thức của D., H. đã đòi D. cho quan hệ sinh lý và hắn đã nhiều lần làm chuyện đồi bại với cô bé đáng thương này với lời trấn an: “Không sao đâu. Em cứ yên trí, anh đã uống thuốc... ngừa thai rồi”.
Ăn quen bén mùi, sau đó H. lại gạ gẫm rủ D. đi chơi rồi “bàn giao” cho lũ bạn cùng thực hiện hành vi đồi bại. Tòa đưa vụ án này ra xét xử. Khi thẩm vấn, một thành viên HĐXX hỏi: “Nạn nhân còn nhỏ tuổi mà đã thích chuyện nam nữ, nên mới bị kẻ xấu lợi dụng, không biết xấu hổ à?”. Nghe vậy, nạn nhân cũng thiệt thà đáp lại: “Dạ, con thích chuyện đó mà!”. May mà vụ này xử kín.
Cũng là một vụ án hiếp dâm nhưng được TAND một tỉnh miền núi đem ra xét xử công khai. Người bị hại là chị Y. Trong phần thẩm vấn, tòa hỏi chị Y: “Chị thuật lại đã bị nhóm thanh niên hiếp dâm tập thể như thế nào cho tòa nghe coi?”.
Sau một hồi lúng túng vì xấu hổ nhưng được tòa “động viên, khuyến khích”, với bản tính thật thà, chất phác của người miền núi, chị Y. bắt đầu kể lại chi tiết vụ việc theo kiểu có sao nói vậy. Đại ý hôm đó làng có tổ chức lễ hội, rượu thịt “bát ngát”. Cả làng uống rượu miết đến tận khuya. “Biết cái bụng mình buồn vì thằng chồng mình chết từ lâu rồi, nên thằng T. rủ mình làm chuyện đó. Mình đồng ý. Thằng T. lại nói: Cho tui rủ thêm mấy đứa trong buôn nữa nghen? Mình cũng đồng ý. Rồi cả bọn rời cuộc uống rượu ra bãi cỏ phía sau nhà rông của buôn để thay nhau làm chuyện đó”, chị Y. thật thà kể lại.
Rồi cứ thế, bị hại hồn nhiên kể lại từng chi tiết làm “chuyện đó” với từng bị cáo... Trong khi khá nhiều vị trong HĐXX chăm chú lắng nghe thì không ít người dự phiên tòa phải đỏ mặt vì mắc cỡ.
Viện với tòa cãi nhau
Vụ án xét xử bị cáo S. phạm tội cố ý làm hư hỏng tài sản được TAND huyện nọ đưa ra xét xử lần thứ tư sau nhiều lần phải tạm hoãn. Tại phiên xử lần này, do bất đồng quan điểm, giữa đại diện Viện kiểm sát và chủ tọa phiên tòa cứ cãi nhau tay đôi khiến nhiều người tham dự cứ mắt tròn mắt dẹt rồi ôm bụng cười.
Đến phần thẩm tra công khai các bị cáo, bị hại và những nhân chứng tại tòa, nhiều lần thấy vị chủ tọa chủ yếu đi sâu thẩm tra phía bị hại, còn bị cáo thì ít đề cập đến, nên vị đại diện Viện kiểm sát nhiều lần cố ý cắt ngang lời vị chủ tọa. Thế là hai bên tiếp tục phùng má trợn mắt tranh cãi rất hăng, quên rằng mình đang ở giữa công đường.
Chưa hết, trong phần luận tội, đại diện Viện kiểm sát đề nghị tòa phạt bị cáo S. từ 12 đến 18 tháng tù về tội cố ý làm hư hỏng tài sản; thì do không đồng ý với quan điểm của vị đại diện Viện kiểm sát, vị chủ tọa đã tuyên bị cáo vô tội.
Bức xúc trước sự tréo ngoe này, vợ chồng bị hại liền văng tục “Đ. má thằng tòa” cùng những lời lẽ rất khó nghe, rồi rượt đuổi vị chủ tọa đòi đánh, làm náo loạn trụ sở phiên tòa, khiến người dân hiếu kỳ kéo đến xem đông nghịt. Còn vị chủ tọa, trước sự rượt đuổi của vợ chồng bị hại, đành phải chạy vào phòng xét xử đóng kín cửa sắt lại, đợi đến khi trật tự được vãn hồi mới dám bước ra.
Nhóm PV CT- XH (Thanh Niên)
