Đường dây thông tin liên lạc hữu tuyến bị đứt do pháo địch bắn và liên lạc vô tuyến không được, nhóm chiến sĩ này không biết đã có lệnh của cấp trên yêu cầu rút xuống để bảo toàn lực lượng, tổ chức phòng ngự phía dưới. Vì thế mũi tiến công vẫn được triển khai.
Họ không ngờ trong đêm, quân địch vẫn đang dàn trận mai phục ở chính các chiến hào cũ của ta mà chúng vừa chiếm được. Trung đội trưởng Phúc đi đầu giẫm phải lớp cây địch giăng bẫy khiến mũi tiến công bị lộ. Đại liên của địch bắn xuống xối xả, anh Phúc và anh Lễ hy sinh ngay trên đoạn chiến hào giáp điểm cao 1509. Pháo binh và hỏa tiễn của địch dập xuống đỏ rực trời đêm. Ta kiên quyết giữ chốt không cho địch lấn xuống bình độ phía dưới trong những trận đánh khốc liệt.
Về trận đánh cảm tử ngày 12/7/1984, Đại tá Hợi nhớ lại: Sư đoàn 356 đánh cao điểm 772 và 233; sư đoàn 316 đánh các cao điểm 300 và 400. Trong trận đánh này, quân địch ở trên cao điểm 1509 và các bình độ trên cao phát hiện các hướng tấn công của quân ta ở phía dưới. Trận chiến ác liệt, thương binh, tử sĩ đem xuống phía dưới quá đông, nằm chật hang Hàng Lò, Hang Dơi và rải dọc đường quốc lộ từ km 6 về thị xã Hà Giang.
Sau đó, bộ đội ta được lệnh chuyển sang đánh phòng ngự, giữ các cao điểm phía dưới, không cho địch lấn xuống, 6 tháng thay quân một lần, ban ngày thì đánh địch phản kích từ trên cao xuống, ban đêm thì vận chuyển lương thực, vũ khí. Các chiến sĩ giữ chốt ban ngày phải nằm hầm đối mặt với đạn pháo, đạn bắn tỉa và các cuộc tập kích nhỏ, lẻ của địch. Còn các chiến sĩ vận chuyển cũng rất vất vả khi phải thức trắng đêm vận chuyển đạn, lương thực, đồ hộp, cơm nắm, gạo sấy, nước uống... cho anh em trên chốt. Lính thay phiên nhau, không giữ chốt thì xuống làm vận chuyển.
Sau khi nghe Đại tá Phan Lạc Hợi kể về trận chiến khốc liệt, đoàn nhà văn chúng tôi lên thắp hương tưởng niệm ở Nghĩa trang liệt sĩ Vị Xuyên. Trong không khí linh thiêng, xúc động giữa bạt ngàn các nấm mộ liệt sĩ có tên và chưa có tên, những vần thơ bỗng cháy lên trong tôi như một nén tâm nhang tưởng niệm các anh trong bài thơ “Hai ngàn tay súng chốt trên đồi này”: “Các anh nằm lại Vị Xuyên/ Hai ngàn liệt sĩ ở trên đồi này/ Nén hương đầu gió khói lay/ Khói hương chia khắp bia này mộ kia/Âm dương hai ngả cách chia/Hai ngàn tay súng đi về tận đâu/Mẹ ơi! Đất nước thương đau/Chúng con nằm lại núi sâu rừng già/Hai ngàn trái tim xót xa/Hai ngàn câu hát tình ca tắt rồi/Hai ngàn nỗi nhớ mồ côi/Hai ngàn ngọn lửa quên đời trong đêm/ Các anh nằm lại Vị Xuyên/ Hai ngàn tay súng chốt trên đồi này/ Các anh vẫn mãi còn đây/ Đội hình đánh giặc bao ngày không quên/ Thưa mẹ, sớm nay bình yên/ Hai ngàn gương mặt hồn nhiên hiện về”.
(Còn tiếp)
Xem thêm>>>
Bài 1: Trận chiến Vị Xuyên trong ký ức người lính: Đau thương và oanh liệt
Bài 2: Trận chiến Vị Xuyên: Quyết chiến ở 'Lò vôi thế kỷ'
Bút ký của Nguyễn Việt Chiến