Ấn Độ Dương đang trở thành điểm nóng mới mang tiềm năng xung đột lớn khi vùng đại dương này nằm trong lợi ích chiến lược của nhiều quốc gia. Một cuộc Chiến tranh Lạnh mới đang manh nha xuất hiện ở Ấn Độ Dương với một liên minh không chính thức giữa Mỹ, Ấn Độ, Australia, Nhật Bản và phía đối lập là Trung Quốc.
Được biết, hơn 60% tàu hàng vận chuyển dầu của thế giới đi qua Ấn Độ Dương, chủ yếu xuất phát từ các mỏ dầu của Trung Đông sang Trung Quốc, Nhật Bản và các nền kinh tế nhập khẩu dầu khác ở châu Á. Đây cũng là nơi chiếm 70% lưu lượng tàu hàng container khởi hành từ các quốc gia công nghiệp phát triển ở châu Á đi tới phần còn lại của thế giới.
Không chỉ động chạm đến Mỹ và Ấn Độ - Trung Quốc sẽ sớm vấp phải thái độ nghi hoặc từ Australia - nước kiểm soát vùng lãnh thổ chiến lược ở đảo Christmas và quần đảo Cocos (Keeling) trong khu vực Ấn Độ Dương khi động thái của Bắc Kinh gần đây chưa bao giờ qua khỏi mắt của Canberra. Nếu một cuộc đối đầu siêu cường giữa Mỹ và Trung Quốc diễn ra, hoặc căng thẳng Trung Quốc và Ấn Độ gia tăng, Australia được cho là sẽ không đứng ngoài cuộc.
Ngoài ra, một cái tên khác mà Trung Quốc phải dè chừng chính là Pháp. Dù không tham gia các cuộc tập trận chung ở Ấn Độ Dương, nhưng Pháp lại là một đối tác của Mỹ trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Paris đang nắm quyền sở hữu vô số đảo nhỏ nằm rải rác khắp khu vực kinh tế độc quyền của Ấn Độ Dương.
Ngoài các lãnh thổ hải ngoại như Mayotte và Réunion, Pháp còn kiểm soát đảo Kerguelen, quần đảo Crozet, St Paul-Amsterdam cùng các hòn đảo không người ở khác gần Madagascar. Có một cơ sở theo dõi vệ tinh trên Kerguelen và khoảng một trăm nhà khoa học của nước này thường xuyên có mặt ở Crozet và St Paul-Amsterdam.
Quân đội Pháp cũng có một trung đoàn bộ binh ở Reunion và lực lượng hiện diện trên Mayotte để giúp bảo vệ những lợi ích ở các lãnh thổ nước ngoài vốn tồn tại từ thời thuộc địa.
Sức mạnh quân sự được tích lũy phát triển trong nhiều năm của Trung Quốc đã dần thành hình và một trong số nhiệm vụ chính của lực lượng hải quân nước này là bảo vệ tuyến đường thương mại và các lợi ích ở các vùng biển xa.
Trong khi tiềm năng một cuộc xung đột ở Ấn Độ Dương chưa thực sự đáng lo ngại, thì sáng kiến “Vành đai và Con đường” cũng như cơ sở quân sự mới của Trung Quốc tại Obock được cho là đã và đang đe dọa phá vỡ sự bình ổn tồn tại ở khu vực này nhiều năm qua.
Chuyên gia Bertil Lintner đánh giá, nếu mọi thứ vẫn tiếp tục tiến triển, một liên minh chống Trung Quốc ở Ấn Độ Dương sẽ không còn là liên minh không chính thức, các cuộc tập trận hải quân chung cũng sẽ không còn là những bài tập vô thưởng vô phạt.
Đọc thêm>>> Washington Post: Từ kẻ 'ăn mày dĩ vãng' đến gã khổng lồ cá tính
Quốc Vinh