Ngày 23/12/2023, Chánh Thanh tra tỉnh Thanh Hóa đã có thông báo Kết luận số 3193/KL-TTTH Kết luận thanh tra tổng thể, toàn diện dự án Khu đô thị sinh thái 2 bên bờ sông Đơ, thuộc MBQH 3168/QĐ-UBND ngày 09/9/2010 của UBND tỉnh Thanh Hóa.
Dự án khu đô thị sinh thái 2 bên bờ sông Đơ được UBND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt danh mục dự án có sử dụng đất để lựa chọn nhà đầu tư theo Quyết định số 4602/2010/QĐ-UBND ngày 23/12/2010.
Dự án khu đô thị sinh thái 2 bên bờ sông Đơ do Công ty cổ phần đầu tư và xây dựng HUD4 làm chủ đầu tư. Dự án có quy mô 68,68 ha, được xây dựng dọc theo 2 bên bờ sông Đơ, thị xã Sầm Sơn (nay là TP.Sầm Sơn). Tiến độ thực hiện dự án sau khi được gia hạn là từ tháng 4/2012-4/2023.
Theo đó, việc UBND thị xã Sầm Sơn lập hồ sơ mời thầu, mời nhà đầu tư diện tích đất xây dựng nhà ở, đất dịch vụ, đất thương mại, đất chung cư cao tầng nhưng chỉ tính giá trị xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật (642,787 tỷ đồng), không tính toán để đưa giá trị xây dựng nhà xây thô, các công trình dịch vụ, thương mại, chung cư cao tầng vào giá trị sàn làm ảnh hưởng đánh giá năng lực nhà đầu tư khi lựa chọn nhà đầu tư là không đúng quy định tại tiết c điểm 2.3 khoản 2 Mục III-Thông tư 03/2009/TT-BKHĐT.
Ngoài ra, Thông tư 03/2009/TT-BKH ngày 16/4/2009 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư không quy định đấu thầu, đấu giá tiền sử dụng đất. Do đó giá sàn để lựa chọn nhà đầu tư quy định tại tiết c điểm 2.3 khoản 2 mục III phần thứ ba của Thông tư không có tiền sử dụng đất phải nộp. Mặt khác, Quyết định 3563/QĐ-UBND ngày 28/10/2011 của UBND tỉnh chỉ quy định: “tiền sử dụng đất 133.927.184.000 đồng là mức tối thiểu được sử dụng để lập hồ sơ mời thầu, lựa chọn nhà đầu tư”; “Giá trị quyền sử dụng đất theo phương án nêu trên để lập hồ sơ mời thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất và có giá trị trong thời gian 03 tháng kể từ ngày Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt để thực hiện”. Do đó, việc UBND Thị xã Sầm Sơn đưa giá trị tiền sử dụng đất vào hồ sơ mời thầu là không đúng quy định.
Qua kiểm tra việc xác định tiền sử dụng đất đợt 1 (phân kỳ 1) cho thấy, việc điều chỉnh quy hoạch chi tiết dự án KĐT sinh thái hai bên bờ Sông Đơ đã được UBND tỉnh phê duyệt lần cuối tại Quyết định số 4172/QĐ-UBND ngày 19/10/2015 (trước khi có quyết định giao đất đợt 1 tại Quyết định số3467/QĐ-UBND ngày 14/9/2017), do đó việc giao đất đợt 1 là lần đầu tiên UBND tỉnh Thanh Hóa giao đất, diện tích đất giao cho nhà đầu tư là diện tích theo quy hoạch đã điều chỉnh.
Toàn cảnh dự án khu đô thị sinh thái 2 bên bờ sông Đơ.
Mặt khác, trước thời điểm xác định tiền sử dụng đất “nộp bổ sung”, UBND tỉnh Thanh Hóa chưa xác định tiền sử dụng đất (tại thời điểm có quyết định giao đất) lần nào. Vì vậy, Cục Thuế tỉnh cũng chưa có cơ sở ban hành Thông báo tiền sử dụng đất phải nộp và do đó chưa xác định Công ty HUD4 đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính đối với diện tích đất giao đợt 1 (40.493m2)
Vì vậy, việc xác định tiền sử dụng đất trong trường hợp này không được thực hiện theo khoản 1 Điều 10 Thông tư 76/2014/TT-BTC.
Về số tiền 120.989.994.167 đồng “Giá trị quyền sử dụng đất diện tích giao phân kỳ 1 trước khi điều chỉnh quy hoạch” nêu trong Tờ trình 1206/TTr -STNMT của sở TN&MT, Biên bản họp và Thông báo 4256/HĐTĐGĐ ngày 12/10/2018 của Hội đồng thẩm định giá đất; Tờ trình số 1274/TTr-STNMT của sở TN&MT và Quyết định số 4172/QĐ- UBND ngày 24/10/2018 của UBND tỉnh.
Qua kiểm tra cho thấy, trước thời điểm tháng 9/2018, chưa được UBND tỉnh xác định và quyết định phê duyệt, Cục Thuế Thanh Hóa chưa có Thông báo thu tiền sử dụng đất phải nộp ngân sách nhà nước để Công ty HUD4 thực hiện (NSNN chưa theo dõi số tiền này).
Một góc khu đô thị sinh thái 2 bên bờ sông Đơ.
Do đó, việc sở TN&MT xây dựng, trình phương án giá đất và Hội đồng thẩm định giá đất và Thông báo kết quả thẩm định, sở TN&MT trình UBND tỉnh phê duyệt “tiền sử dụng đất phải nộp bổ sung NSNN do điều chỉnh Quy hoạch chi tiết dự án KĐT sinh thái hai bên bờ sông Đơ: 1.752.548.000 đồng” (tại Quyết định số 4172/QĐ- UBND ngày 24/10/2018) trong khi chưa có Quyết định phê duyệt giá trị quyền sử dụng đất diện tích giao phân kỳ 1 trước khi điều chỉnh quy hoạch, số tiền 120.989.994.167 đồng là không đúng quy định tại khoản 1 Điều 10 Thông tư 76/2014/TT-BTC và khoản 3 Điều 108 Luật đất đai 2013.
Việc làm như trên của sở TN&MT tỉnh Thanh Hóa và Hội đồng thẩm định giá đất của tỉnh đã dẫn đến việc bỏ sót, xác định thiếu số tiền sử dụng đất nhà đầu tư phải nộp ngân sách nhà nước cho phân kỳ 1 là 120.989.994.167 đồng. Đến thời điểm thanh tra, không có cơ quan có thẩm quyền nào theo dõi số tiền phải thu về ngân sách nhà nước 120.989.994.167 đồng.
UBND TP Sầm Sơn đã có các văn bản yêu cầu Công ty HUD4 nộp tiền sử dụng (đất đợt 1) vào tài khoản tạm giữ của phòng Tài chính với số 22.734.284.298 đồng. Số tiền sử dụng đất được xác định tại thời điểm có quyết định giao đất đợt 1 tháng 9/2017 đối với diện tích đất 40.493 m2 (sau khi trừ số tiền Công ty HUD4 đã tạm nộp cho UBND TP Sầm sơn - đã nộp vào NSNN) còn phải thu, nộp về NSNN là 98.255.709.869 đồng (120.989.994.167 đồng - 22.734.284.298 đồng).
Chánh thanh tra tỉnh đã ban hành Quyết định số 1171/QĐ-TTTH ngày 27/5/2022: “Thu tiền sử dụng đất phải nộp bổ sung theo quy định của pháp luật đối với diện tích đất được giao đợt 1 - phân kỳ 1, tại dự án Khu đô thị sinh thái hai bên bờ sông Đơ của Công ty CP Đầu tư và Xây dựng HUD4 với số tiền là 98.255.709.869 đồng”. Công ty HUD4 đã nộp đủ 98.255.709.869 đồng vào Kho bạc tỉnh Thanh Hóa.
