Theo Al-Monitor, vụ ám sát Thiếu Tướng Qasem Soleimani, chỉ huy lực lượng Quds của Lực lượng bảo vệ cách mạng hồi giáo Iran trong cuộc không kích của Mỹ tại sân bay ở Baghdad đã gây chấn động khắp khu vực.
Tại Moscow, tin tức vụ việc đã khiến các nhà hoạch định chính sách và các nhà ngoại giao không khỏi thảng thốt bởi hơn 4 năm qua, Nga đã cùng với Iran và chính quyền ông Assad hợp tác trong cuộc chiến chống khủng bố tại Syria.
Lên án hành động của Mỹ, Bộ Ngoại giao nước này tuyên bố: “Động thái của Washington có thể gây hậu quả nghiêm trọng với hòa bình và ổn định khu vực. Chúng tôi cho rằng hành động đó gây bất lợi trong việc tìm giải pháp cho các vấn đề phức tạp ở Trung Đông và nói đúng hơn là góp phần làm leo thang bạo lực”.
Thiếu Tướng Qasem Soleimani mới bị ám sát
Chủ tịch ủy ban Đối ngoại thượng viện Nga Konstantin Kosachev đã viết trên Facebook về tác động của vụ ám sát với nhà lãnh đạo Mỹ, nước Mỹ cũng như toàn bộ khu vực.
Vụ ám sát Thiếu Tướng Soleimani ở Baghdad không góp phần cải thiện tình hình ở Iraq và Trung Đông. Ngược lại, tác động của vụ việc thì quá rõ ràng.
Ông Konstantin Kosachev cho biết: “Trước hết, hậu quả đó là sự trả đũa sau đó của Iran. Tôi không muốn đoán trước nhưng tính mạng người dân Mỹ có thể bị ảnh hưởng. Thứ hai, điều này cho thấy ông Trump không thể giải quyết các vấn đề trong nước nếu thương vong của người Mỹ tăng. Thứ ba, các đồng minh của Mỹ trong khu vực sẽ trở nên e ngại.... Và Iran giờ có thể tăng cường sản xuất vũ khí hạt nhân dù trước đó có thể họ không muốn....”.
Vào cuối tháng 7/2015, Thiếu Tướng Soleimani đã đến Nga trong chuyến thăm bí mật cùng nhiệm vụ quan trọng là đề nghị Nga tham gia vào các hoạt động quân sự trong cuộc nội chiến Syria. Thời điểm đó, quân đội Syria dường như đang đuối sức.
Lực lượng Quds, Hezbollah của Lebanon và các dân quân người Shiite do Iran hậu thuẫn đều hỗ trợ cho chính quyền Damascus nhưng lực lượng này không đủ mạnh để mang đến sự thay đổi mang tính quyết định.
Chuyến đi của Thiếu Tướng Soleimani được coi là một cột mốc quan trọng cho sự tham gia tích của Nga vào khu vực.
Thiếu Tướng Soleimani cũng có chuyến thăm Nga vào tháng 2/2017. Chuyến đi này được cho là nhằm thảo luận về sự hợp tác song phương của Nga với các quốc gia ở Vịnh Ba Tư. Các cuộc họp của ông với lãnh đạo tình báo quân sự hàng đầu của Nga đã mang đến cho ông danh tiếng ở Nga như một nhà tư tưởng và chiến lược sắc sảo.
Hai vấn đề đặt ra cho Nga kể từ vụ ông Soleimani bị ám sát hiện là liệu Tehran có thể tìm được người thay thế xứng đáng hay không và ai sẽ chỉ đạo hàng chục nhóm dân quân hoạt động tại Syria.
Konstantin Bogdanow, thành viên của viện Kinh tế thế giới và quan hệ quốc tế thuộc viện Hàn lâm Khoa học Nga chia sẻ với tờ Al-Monitor rằng hồi ông Soleimani phụ trách các hoạt động quân sự của Iran ở Trung Đông, một trong những nhiệm vụ hàng đầu của ông là điều phối và quản lý các nhóm dân quân Iran hoạt động ở Syria nhằm bảo vệ chính quyền ông Assad. Ông Soleimani được đánh giá là nhà lãnh đạo hiệu quả và đáng tin cậy mà quân đội Nga rất trông cậy.
Ông Bogdanov nói thêm rằng số lượng chiến đấu cơ của các quân dân thân Iran ở Syria gần ngang bằng với số lượng máy bay của quân đội Syria và khả năng chiến đấu của lực lượng này thậm chí vượt trội cả quân đội của chính phủ Syria.
Việc ông Soleimani có thể sẽ gây ảnh hưởng tới khả năng của Iran và do đó ảnh hưởng đến ông Assad. Trong bối cảnh này, có thể Nga sẽ chủ động hơn trong vai trò trung gian hòa giải hàng đầu về vấn đề Syria cũng như thỏa thuận giữa các bên tham chiến trong nội chiến Syria.
Trong khi đó, đại tá nghỉ hưu Viktor Mukrahovsky cho biết việc hạ lệnh ám sát ông Soleimani của ông Trump mở ra chương mới trong cuộc đối đầu giữa Iran và Mỹ.
