Vụ giết nữ sinh giấu trong thùng xốp: Nghi can sẽ nhận mức án nào?

Theo điều tra ban đầu, cơ quan điều tra xác định Nguyễn Phạm Quốc Bình là nghi can chính trong vụ sát hại nữ sinh bỏ vào thùng xốp tại chung cư H.Đ.. Từ đó, dư luận liên tục băn khoăn về mức án dành cho nghi can đang ở độ tuổi vị thành niên. Để hiểu rõ hình phạt nghi can phải đối diện khi vụ án sáng tỏ, PV báo Người đưa tin đã có buổi trao đổi trực tiếp với luật sư Cồ Lê Huy (Đoàn Luật sư TP.HCM), Giám đốc công ty Luật TNHH Đại Việt. 

Thưa luật sư, theo điều tra ban đầu, nghi can Nguyễn Phạm Quốc Bình sẽ bị khởi tố để điều tra về hai tội danh là tội giết người và cướp tài sản. Tuy nhiên, Bình sinh ngày 7/4/2001, còn ở độ tuổi vị thành niên. Như vậy, nghi can này sẽ chịu mức án như thế nào?

Về nguyên tắc, khi tòa án tuyên án, chúng ta mới có thể xác định 1 người có phạm tội hay không. Đây là một nguyên tắc rất quan trọng để bảo vệ quyền con người. Các ý kiến của tôi cũng chỉ là giả định dựa theo các thông tin từ công tác điều tra ban đầu.

Sở dĩ, tôi cần phải nói rõ để độc giả không hiểu lầm là chúng ta đang quy kết tội cho nghi can Bình.

Từ thông tin điều tra ban đầu, xét theo Điều 12, Bộ luật hình sự năm 1999 quy định: Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm về mọi tội phạm. Người từ đủ 14 tuổi trở lên nhưng chưa đủ 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

Nghi can Nguyễn Phạm Quốc Bình sinh ngày 07/4/2001, tính đến ngày phạm tội (ngày 12/1/2017-PV), nghi can này chưa đủ 16 tuổi.

Tuy nhiên, hành vi giết người được pháp luật Việt Nam xếp vào loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng nên nghi can phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi này.

Song, việc định tội lượng hình còn phải căn cứ và nhiều vấn đề về hoàn cảnh, điều kiện, nhân thân người phạm tội cũng như các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ. Do đó rất khó để dự đoán mức án vào thời điểm này.

Với việc ra tay sát hại nạn nhân là một nữ sinh mới 15 tuổi, Bình có bị đối mặt với tình tiết giết trẻ em hay không?

Theo Điểm h, khoản 1, Điều 48 Bộ luật hình sự 1999 quy định có một tình tiết tặng nặng như sau: Phạm tội đối với trẻ em, phụ nữ có thai, người già, người ở trong tình trạng không thể tự vệ được hoặc đối với người lệ thuộc mình về mặt vật chất, tinh thần, công tác hoặc các mặt khác.

Luật bảo vệ và chăm sóc trẻ em Việt Nam năm 2004 quy định trẻ em là người dưới 16 tuổi. Do đó, trường hợp này phải xác định chính xác tuổi của nạn nhân thì các cơ quan tố tụng mới quyết định có áp dụng tình tiết tăng nặng hay không.

Điều 74 Bộ luật hình sự hiện hành quy định: “Đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 18 năm tù. Đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 12 năm tù".

Nhiều người cho rằng nếu áp dụng điều luật này đối với nghi can Bình là chưa thích đáng, chưa đủ mức răn đe. Luật sư nhận định như thế nào về quan điểm trên?

Hiệp ước về quyền trẻ em của Liên hiệp quốc có 192 nước thành viên phê duyệt thì quy định người dưới 18 tuổi đều là trẻ em.

Theo quy định của luật pháp Việt Nam, “Người chưa thành niên” hay trẻ em cũng là những người chưa hoàn thiện về nhận thức và thể chất. Họ đễ bị tác động bởi các điều kiện xã hội, các hành vi xấu trong xã hội và do chưa hoàn thiện về nhận thức nên họ dễ mắc sai lầm.

Họ cần phải được pháp luật bảo vệ vì những nhược điểm về thể chất lẫn tinh thần như thế. Việc xử lý trẻ em và “Người chưa thành niên” phạm tội mục đích chủ yếu là để giáo dục và cảm hóa họ thành người có ích cho xã hội.

Do đó, quan điểm của tôi là chúng ta không nên đặt vấn đề nặng xử nặng hay nhẹ mà tốt nhất nên chọn một hình phạt có tính nhân văn nhất, răn đe đối với đối tượng phạm tội là trẻ em, vị thành niên.

Hiện nay, tội phạm ngày càng trẻ hóa. Theo luật sư, chúng ta cần phải làm gì để hạn chế tình trạng đáng buồn này?

Theo tôi để hạn chế tình trạng này cần sự đồng lòng của toàn xã hội, chủ yếu vẫn là sự quan tâm sâu sát tới các em.

Vai trò của gia đình, nhà trường, chính quyền đều quan trọng như nhau và phải có hành động thiết thực. Người lớn hãy luôn nhắc nhở và làm gương cho con cháu mình về việc chấp hành pháp luật cũng như tình yêu thương.

Cám ơn luật sư!

Hà Nguyễn