Sự cố vỡ đập chẳng khác gì một “quả bom nước” phát nổ xảy ra vào khoảng 7h sáng 28/5 tại đập Đầm Thìn (xã Cấp Dẫn, Cẩm Khê, Phú Thọ) đã khiến một lượng nước lớn đã tràn xuống hạ du. Ngay sau khi nhận được tin báo, cơ quan chức năng tỉnh Phú Thọ khẩn trương chỉ đạo ứng phó khắc phục sự cố, nhanh chóng di dời khẩn cấp 17 hộ dân trong vùng nguy hiểm đến nơi an toàn, huy động nhân lực bảo đảm tài sản và thu hoạch hoa màu cho nhân dân.
Được biết, đập Đầm Thìn được xây dựng từ năm 2008 và được đưa vào sử dụng từ năm 2010, có sức chứa khoảng 600.000 m3 nước. Đập có diện tích hơn 15 ha mặt nước, phục vụ nước tưới cho 128 ha vụ chiêm và 72 ha vụ mùa.
Trao đổi với PV tạp chí Người Đưa Tin Pháp luật, ông Nguyễn Văn Tỉnh - Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy lợi (bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) - cho biết, ngay sau khi nhận được thông báo, đơn vị đã cử cán bộ về Phú Thọ cùng địa phương hỗ trợ, khắc phục hậu quả.
Sự cố vỡ đập Phú Thọ đang khiến nhiều người lo lắng về tình hình thiên tai hiện nay tại nước ta.
Cũng theo ông Tỉnh, hiện nay trên cả nước có 6.755 đập, hồ thủy lợi, trong đó có 4 hồ đặc biệt quan trọng trong điều tiết xả lũ: Cửa Đạt (Thường Xuân-Thanh Hóa), Tả Trạch (Thừa Thiên Huế); Ngàn Trươi (Hà Tĩnh); Dầu Tiếng (Tây Ninh).
Theo số liệu từ viện Quy hoạch Thủy lợi, cả nước có 864 hồ lớn, 1.511 hồ vừa và 3.957 hồ nhỏ cũng đã đã góp phần không nhỏ trong việc xả lũ, điều hòa mực nước hạ du. Tuy nhiên, qua kiểm tra trong số này, điều đáng báo động có đến 1.730 hồ chứa bị xuống cấp, thiếu khả năng xả lũ. Cả nước có 93 hồ có đập bị thấm ở mức độ mạnh và 82 hồ có đập bị biến dạng mái, 15 hồ có tràn xả lũ bị nứt và 188 hồ có tràn xả lũ bị hư hỏng phần thân hoặc bể tiêu năng... Đặc biệt, lo ngại nhất là hệ thống hồ, đập thủy điện nhỏ do doanh nghiệp tư nhân vận hành.
Các hồ này đều có dung tích trữ lớn và đập tương đối cao, nếu lũ lớn và sự cố sẽ gây nhiều thiệt hại về người và tài sản của nhân dân.
Là một trong các tỉnh có hồ, đập thủy lợi nhiều nhất miền Bắc, tỉnh Bắc Giang luôn luôn trong tư thế sẵn sàng ứng phó với tình huống xấu nhất khi mùa mưa bão tới. Ông Dương Thanh Tùng – Phó giám đốc sở NN&PTNT tỉnh Bắc Giang cho biết, sự cố đáng tiếc xảy ra tại Phú Thọ là bài học cho địa phương, ông cũng như ban lãnh đạo Sở thường xuyên đi kiểm tra thực tế để nắm bắt những hồ, đập nào xuống cấp sửa chữa trước mùa mưa bão.
“Hàng năm, chúng tôi vẫn thường xuyên kiểm tra để biết được những hồ, đập nào xuống cấp. Mới đây chúng tôi cũng đã đi thực tế những hồ, đập tại các huyện, xã và có một số hồ đập đang xuống cấp. Chúng tôi đã cho tiến hành sửa chữa, khắc phục trước khi mưa bão đến”- ông Tùng cho hay.
Theo Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy lợi, từ nhiều năm nay, Tổng cục cũng như bộ NN&PTNT luôn sát xao chỉ đạo các địa phương nơi có hồ nỗ lực cải tạo các khiếm khuyết, hư hỏng này, nhưng do nguồn lực có hạn nên sửa được nơi này lại xảy ra sự cố nơi kia.
Ông Nguyễn Văn Tỉnh.
“Hàng năm, Tổng cục luôn đôn đốc các địa phương trước mùa mưa bão phải đi kiểm tra những hồ, đập có nguy cơ hư hỏng để sửa chữa, tránh hậu quả nặng nề đáng tiếc xảy ra”- ông Tỉnh thông tin.
Tuy nhiên, trao đổi với PV tạp chí Người Đưa Tin Pháp luật, ông Vũ Xuân Thành- Vụ trưởng vụ Quản lý đê điều – Tổng cục Phòng, Chống thiên tai (bộ NN&PTNT) - cũng cho biết, hầu hết các hồ chứa vừa và nhỏ đã bị xuống cấp nghiêm trọng do được xây dựng cách đây hàng chục năm. Nhưng vì điều kiện kinh tế khó khăn, nguồn kinh phí để sửa chữa, nâng cấp lại rất eo hẹp, kỹ thuật hạn chế.
“Trong số gần 2000 đập xuống cấp, mới chỉ xác định được nguồn vốn sửa chữa với 1/3 số hồ, đập thuộc Dự án sửa chữa và nâng cao an toàn đập- WB8, số còn lại hiện đang thiếu vốn”- ông Thành nói.
Bộ NN&PTNT phê duyệt Kế hoạch nâng cao năng lực quan trắc khí tượng thủy văn chuyên dùng trong lĩnh vực thủy lợi
Theo đó, bộ NN&PTNT sẽ đầu tư nâng cấp, lắp đặt hoàn thiện thiết bị quan trắc cho các hồ chứa, đập dâng, gồm: 1.408 trạm quan trắc lượng mưa trên lưu vực, 2.060 trạm đo mực nước tại thượng - hạ lưu cống, tràn xả lũ, 449 trạm đo chất lượng nước thuộc 1.030 hồ chứa lớn, hồ có cửa van tràn xả lũ…; nâng cấp, lắp đặt hoàn thiện thiết bị quan trắc cho các công trình thủy lợi thuộc 110 hệ thống thủy lợi lớn và vừa, có diện tích tưới/tiêu thiết kế hơn 2.000ha…thời gian hoàn thiện từ 2020-2030.
L.L
