Đánh giá tình hình tội phạm ma túy thời gian qua cho thấy hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy tiếp tục diễn biến phức tạp, gia tăng trên địa bàn rộng khắp và trên tất cả các tuyến đường bộ, đường biển, đường hàng không và chuyển phát nhanh; xuất hiện nhiều loại ma túy mới chưa có trong danh mục quản lý. Các đối tượng, tổ chức tội phạm triệt để lợi dụng không gian mạng, các sản thương mại điện từ, sự thông thoáng trong cơ chế, chính sách tạo thuận lợi thương mại đối với hoạt động xuất - nhập khẩu, xuất -nhập cảnh, quy trình thủ tục hải quan và một số nước thay đổi chính sách kiểm soát ma túy theo hướng hợp pháp hóa sử dụng một số chất ma túy để trà trộn, cất giấu, vận chuyển trái phép chất ma túy qua biên giới với các phương thức liều lĩnh và manh động, không theo quy luật, thủ đoạn ngày càng tinh vi, ngụy trang ma túy thành hàng hóa, hành lý thông thường, thay đổi hình dạng của ma túy để trốn tránh sự kiểm soát của các lực lượng chức năng.

Lực lượng Hải quan đã thực hiện nhiều biện pháp để chống buôn lậu

Từ kết quả một số vụ việc, chuyên án về ma túy do lực lượng Hải quan chủ trì, phối hợp với các lực lượng chuyên trách về phòng, chống ma túy (PCMT) cho thấy hoạt động của tội phạm ma túy trong một vụ có thể đồng thời liên quan đến nhiều tuyến đường; có sự câu kết chặt chẽ của các đối tượng trong và ngoài nước; thành phần liên quan đến hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy gồm cả đối tượng chuyên nghiệp, đối tượng không chuyên nghiệp và người vô ý bị lợi dụng thực hiện hành vi phạm tội; các cá nhân, đối tượng được huy động tham gia theo từng công đoạn, mắt xích, có thể không biết nhau; đối tượng chủ mưu, cầm đầu hầu hết ở nước ngoài, điều hành đường dây hoạt động xuyên quốc gia thông qua việc ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại, các tiện ích về thông tin liên lạc và dịch vụ giao dịch.

Theo Tổng cục Hải quan, Luỹ kế tháng 11/2024, ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ: 275 vụ/328 đối tượng, trong đó cơ quan Hải quan chủ trì 105 vụ; Công an 121 vụ, Biên Phòng/CSB 49 vụ. Tang vật thu được gồm: 160 gram thuốc phiện; 249,86 kg cần sa; 88,48 kg heroin; 469,45 gram cocain; 240,82 kg ketamine và 900 viên ketamine dạng viên; 873 kg MTTH và 3206 viên MTTH dạng viên; 381,9 kg ma tuý khác; 50,5 ml ma tuý khác dạng lỏng; 220 viên ma tuý loại khác; 200 gói nước vui và 20 túi ma tuý loại methaphetamine; 210 kg Methaphetamine và ketamine (vụ việc chưa có kết quả giám định cuối cùng); 40 kg ma tuý các loại (vụ việc chưa có kết quả giám định cuối cùng). Tổng số ma tuý các loại khoảng: 2,08 tấn ma tuý..

Một số vụ bắt giữ ma tuý điển hình trong thời gian qua:

Vào lúc 18 giờ 30 phút, ngày 20/09/2024, Đội Thủ tục hàng hoá xuất khẩu – Chi cục Hải quan quốc tế sân bay Tân Sơn Nhất phối hợp cùng các đơn vị: Đội Kiểm soát phòng, chống ma túy - Cục Hải quan TP.HCM; Đội Kiểm soát chống buôn lậu ma túy khu vực miền Nam - Cục Điều tra chống buôn lậu - Tổng cục hải quan. Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy - Công an Thành phố Hồ Chí Minh (PC04); Công an quận Tân Bình tiến hành khám xét hàng hoá thuộc tờ khai hải quan số: 972401370600/H21 đăng ký ngày 20/9/2024. Phát hiện tổng cộng 32 túi giấy chứa chất nghi là ma tuý, tổng trọng lượng 11,576 kg (mười một phẩy năm bảy sáu kilogam) (cả bì). Tiến hành lấy mẫu thử nhanh bằng thuốc thử của Đội Kiểm soát phòng, chống ma tuý – Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh cho kết quả: dương tính với chất thử cần sa.

Vào lúc 09 giờ 00 phút, ngày 09 tháng 5 năm 2024, tại luồng nhập cảnh cửa khẩu quốc tế Cầu Treo thuộc địa phận thôn Hà Trai xã Sơn Kim 1 huyện Hương Sơn tỉnh Hà Tĩnh, trong quá trình làm thủ Hải quan, các lực lượng chức năng kiểm tra, kiểm soát xe ô tô con biển kiểm soát Lào 5551 phát hiện ở dưới gầm xe được gia cố có cất giấu 30 bánh hình khối chữ nhật có kích thước giống nhau (15x10x2,5) cm, bên ngoài mỗi bánh là lớp ni lông trong suốt, bên trong là lớp giấy màu vàng trên bề mặt có in chữ nước ngoài màu đỏ, tiếp đến là lớp ni lông màu vàng, trong cùng là các lơp ni lông màu trắng có chứa chất bột nén màu trắng; 45 bịch ni lông màu trắng có đặc điểm và kích thước giống nhau (24x20) cm, bên trong mỗi bịch có chứa các viên nén màu hồng; 21 bịch ni lông màu xanh có đặc điểm và kích thước giống nhau (22x10x7) cm, bên ngoài có in hình năm ngôi sao và chữ nước ngoài, bên trong mỗi bịch có túi ni lông màu trắng chứa chất tinh thể màu trắng; 20 bịch ni lông màu xanh có đặc điểm và kích thước giống nhau (17x17x7) cm, bên ngoài có in hình năm ngôi sao và chữ nước ngoài, bên trong mỗi bịch có túi ni lông màu trắng chứa chất tinh thể màu trắng. Đối tượng XENG và SISAVANH YONGYAERLOR cùng khai nhận toàn bộ bịch ni lông màu trắng, màu xanh và các bánh hình khối chữ nhật trên là ma túy.

Lực lượng Hải quan phát hiện, bắt giữ nhiều vụ vận chuyển trái phép chất ma túy

Vào hồi 22 h 05 phút ngày 15/06/2024, Chi cục Hải quan CKSBQT Nội Bài phối hợp với Đội an ninh soi chiếu quốc tế, Cảng vụ hàng không miền Bắc, Công an cửa khẩu Cảng HKQT Nội Bài và Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy – Công an huyện Sóc Sơn bắt giữ đối tượng: Trần Thanh Tuyền; sinh năm: 1990. Là đối tượng xuất cảnh trên chuyến bay JL752 từ Hà Nội đến NARITA, giờ dự kiến cất cánh 23 giờ 20’ có 01 balô hành lý xách tay có dấu hiệu nghi vấn. Phát hiện trong ba lô hành lý xách tay có 01 hộp khung gỗ bên trong phủ thạch cao, bên trong thạch cao có 01 túi nilông màu đen đựng 01 gói nilông (kích thước: 18cm x 22cm) và 02 gói nilông (kích thước: 8cm x 5cm) đều chứa chất dạng keo màu nâu cánh gián nghi là chất ma túy trọng lượng khoảng 01 kg.

Ngày 04/11/2024, tại cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn,Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn; Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn đồng chủ trì bắt giữ 05 đối tượng, thu giữ 69.889,93g, ma túy dạng ketamin. Kiểm tra phát hiện 70 gói ma tuý dạng ketamine được cất giấu trong ghế ngồi, khu vực dưới ghế ngồi lái xe, trong bình xăng (các đối tượng cắt bình xăng bỏ ma tuý vào rồi nắp lại bằng việc vít đinh ốc); 01 ô tô biển kiểm soát Lào 1628 và nhiều vật chứng có liên quan.

Liên quan đến đấu tranh với tội phạm ma túy, mới đây, ngày 1/12/2024, trên quốc lộ 8A thuộc địa phận thôn Hà Trai, xã Sơn Kim 1, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh, các lực lượng thuộc Bộ đội Biên phòng Hà Tĩnh, Phòng PC04 (Công an tỉnh Hà Tĩnh) và Đội kiểm soát phòng chống ma túy (Cục Hải quan Hà Tĩnh) bắt quả tang đối tượng Nguyễn Văn Trung, sinh năm 1969, quê quán thôn Đất Đỏ, xã Thường Nga, huyện Can Lộc, Hà Tĩnh có hành vi vận chuyển trái phép 52 kg ma túy.

Cũng trong ngày 1/12/2024, tại Quốc lộ 9 đoạn qua địa phận thôn Liên Hòa, xã Tân Liên, huyện Hướng Hóa, Quảng Trị, các lực lượng chức năng thuộc Công an Quảng Trị; Đội Kiểm soát phòng chống ma túy (Cục Hải quan Quảng Trị) đã phối hợp phát hiện, bắt giữ Hồ Vay, 20 tuổi (trú tại bản Pa Lo, huyện Noòng, tỉnh Savannakhet, Lào) có hành vi vận chuyển trái phép 18.000 viên nén ma túy tổng hợp...

Thủ đoạn cất giấu ma túy trong lon nước táo trong vụ bắt giữ 179 kg ma túy tháng 6/2024.

Trong thời gian qua, Hải quan đã triển khai các Chiến dịch chung như: Chiến dịch con Rồng Mekong VI; Chiến dịch Twin Guardian II hợp tác về đấu tranh phòng chống ma túy giữa Hải quan Việt Nam và Hải quan Hàn Quốc.

Hiện nay, Tổng cục Hải quan đang hoàn thiện và xin ý kiến trong toàn ngành đối với dự thảo Quyết định thay thế Quyết định số 3131/QĐ-TCHQ ngày 01/12/2021 về Quy trình phát hiện, ngăn chặn, xử lý vụ việc mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy của lực lượng hải quan; dự thảo Quyết định thay thế Quyết định số 166/QĐ-TCHQ ngày 18/01/2021, Quyết định 376/QĐ-TCHQ ngày 03/3/2021 về quy trình và sổ tay nghiệp vụ xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan. Ban hành tiêu chuẩn định mức sử dụng tài sản là valy thuốc thử các chất ma tuý và tiền chất của ngành Hải quan.

Tổng cục Hải quan cũng đang thực hiện Kế hoạch cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Ất Tỵ năm 2025.