Chiều 2/12, Quốc hội thảo luận ở hội trường về Chủ trương đầu tư Chương trình Mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 - 2035.
Phải có một bộ sách giáo khoa chuẩn
Tham gia góp ý kiến, ĐBQH Nguyễn Anh Trí (đoàn Tp.Hà Nội) nhấn mạnh, phải có một bộ sách giáo khoa chuẩn để thực hiện thành công tinh thần Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị về việc học sinh học bằng một bộ sách giáo khoa thống nhất trong toàn quốc.
Với kinh nghiệm hơn 40 năm tham gia đào tạo, hướng dẫn hàng chục thạc sĩ và tiến sĩ, đại biểu Anh Trí khẳng định sách giáo khoa đối với học sinh phổ thông là yếu tố then chốt, cần được đầu tư bài bản, không thể chấp nhận sự chắp vá, vay mượn hay tạm bợ.
ĐBQH Nguyễn Anh Trí (Ảnh: Media Quốc hội).
Theo ông, một bộ sách chuẩn phải đảm bảo tính hiện đại, cập nhật, không có lỗi, đồng thời phải thấm đẫm văn hóa và đạo đức người Việt.
Do đó, việc soạn thảo bộ sách này cần được đưa vào chương trình mục tiêu quốc gia với sự tham gia của một ban soạn thảo gồm những chuyên gia giỏi và trách nhiệm.
Bên cạnh đó, ĐBQH Nguyễn Anh Trí đề nghị Chính phủ ưu tiên xây dựng trụ sở Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Ông bày tỏ sự băn khoăn khi trụ sở của một bộ quan trọng bậc nhất lại đang trong tình trạng xuống cấp nghiêm trọng, cũ kỹ và không tương xứng với vị thế.
Được xây dựng từ thập niên 70 của thế kỷ trước với kiến trúc đơn giản thời bao cấp, qua nhiều lần tu sửa, nâng cấp nhưng chỉ dừng lại ở mức "vôi ve bôi bả".
"Thật chạnh lòng khi nghe người lãnh đạo cao nhất của Bộ Giáo dục và Đào tạo ngậm ngùi: Chỉ mong có trụ sở của Bộ to như trụ sở phường Bạch Mai cạnh đó thôi.
Đất nước ta chưa giàu nhưng không còn quá nghèo để quên đi việc nâng cấp trụ sở một Bộ quan trọng như Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Chúng ta đã làm và xây dựng rất nhiều công trình hạng mục, tất cả đều cần thiết nhưng theo tôi cần thiết nhất là trụ sở Bộ Giáo dục và Đào tạo. Tôi mong muốn Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và đặc biệt Phó Thủ tướng Lê Thành Long đang có mặt hôm nay quan tâm", đại biểu nêu ý kiến.
Đại biểu cho rằng nâng cấp trụ sở Bộ Giáo dục và Đào tạo là việc nên làm, hết sức cần thiết, trách nhiệm của chúng ta, tất cả những người đã từng đi học.
"Tôi mong sớm sẽ có trụ sở Bộ Giáo dục và Đào tạo và đây phải là một trụ sở to đẹp, đàng hoàng vào loại top đầu trụ sở các bộ ở nước ta", đại biểu bày tỏ.
Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long (Ảnh: Media Quốc hội).
Trả lời đại biểu Nguyễn Anh Trí về vấn đề xây trụ sở Bộ Giáo dục và Đào tạo, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long cho biết: "Ngay khi mới sáp nhập, chúng tôi cũng gợi ý cho Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, bây giờ các cơ sở vật chất là tương đối nhiều thì Bộ trưởng cũng chú ý".
Theo Phó Thủ tướng, việc này nằm trong chương trình đầu tư công bình thường, đối với những vấn đề còn dàn trải, Chính phủ sẽ tiếp tục rà soát để ra được chương trình phù hợp nhất cả về mục tiêu đặt ra và các nhiệm vụ tính khả thi trong bối cảnh hiện nay.
Đề xuất xây dựng trường đại học đạt chuẩn quốc tế
Chung quan điểm coi giáo dục là quốc sách hàng đầu, ĐBQH Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho rằng, việc hiện đại hóa chất lượng giáo dục, trong đó có các trường từ mầm non cho đến đại học và hiện đại hóa cả đội ngũ thầy cô giáo là điều rất quan trọng.
Tuy nhiên, trong thời gian qua, giáo dục mầm non chưa được đầu tư thỏa đáng, tỉ lệ trường còn thấp, cơ sở vật chất là còn thiếu thốn.
"Các em các cháu 3-4 tuổi chưa tiếp cận được giáo dục mầm non, tỉ lệ trường học kiên cố hóa đạt rất thấp", ông Hoà nêu thực tế.
ĐBQH Phạm Văn Hoà (Ảnh: Media Quốc hội).
Ở bậc đại học, ông đặt vấn đề: Tại sao con em người Việt phải tốn kém ngoại tệ để sang Singapore, Anh, Mỹ... du học trong khi chúng ta hoàn toàn có khả năng xây dựng cơ sở vật chất và thuê giảng viên nước ngoài về giảng dạy?
Đại biểu đề xuất xây dựng trường đại học đạt chuẩn quốc tế ngay tại Việt Nam nhằm tạo điều kiện cho sinh viên được học tập trong môi trường giáo dục đẳng cấp ngay trong nước.
Dùng quyền tranh luận, ĐBQH Đỗ Huy Khánh (đoàn Đồng Nai) đề nghị cần đánh giá thận trọng tính hiệu quả của các chương trình mục tiêu trước đó.
Dẫn chứng thực tế từ chương trình giáo dục phổ thông 2018, ông Khánh chỉ ra nghịch lý khi chương trình đã triển khai đến lớp 12 nhưng trang thiết bị tối thiểu mới chỉ đáp ứng được cho lớp 1 và lớp 2.
Từ thực trạng này, đại biểu đặt câu hỏi về công tác tổng kết, đánh giá hiệu quả trước khi bắt tay vào các dự án đầu tư mới. Theo ông Khánh, vấn đề cấp bách nhất hiện nay không nằm ở những tòa nhà mà nằm ở nguồn nhân lực.
ĐBQH Đỗ Huy Khánh (Ảnh: Media Quốc hội).
Ông Khánh dẫn số liệu, tính đến tháng 5/2022, cả nước thiếu tới 120.000 giáo viên, trong đó riêng bậc mầm non thiếu 45.000 người. Trong vòng 3 năm qua, dù được giao chỉ tiêu biên chế 66.000 giáo viên nhưng các địa phương chỉ tuyển dụng được vỏn vẹn 6.000 người.
Đại biểu đề nghị nguồn lực của chương trình mục tiêu quốc gia phải tập trung ưu tiên cho con người trước, sau đó mới đến tài chính và cơ sở vật chất.
Sự đầu tư cần có trọng tâm, trọng điểm, hướng về vùng sâu, vùng xa, nâng lương cho giáo viên ở các vùng đó, nhân viên trường học và đảm bảo bữa ăn bán trú cho học sinh, thay vì dàn trải nguồn lực.
