Đại biểu kiến nghị không truy thu thuế với bệnh viện công

Băn khoăn việc dùng trụ sở dôi dư cho y tế

Sáng 2/12, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân; Chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 - 2035.

Tham gia phát biểu, đại biểu Đặng Bích Ngọc (đoàn Phú Thọ) đánh giá quy định "ưu tiên trụ sở cơ quan nhà nước dôi dư sau sắp xếp cho các cơ sở y tế" trong dự thảo Nghị quyết là chủ trương lớn nhằm tránh lãng phí tài sản công và đáp ứng nhu cầu thiết thực của người dân.

Vì vậy, đại biểu đề nghị cần sớm thực hiện rà soát, kiểm kê tài sản, phân loại và có phương án sử dụng hợp lý, tránh tình trạng khi được giao trụ sở nhưng lại phải đầu tư lớn nguồn lực để chuyển đổi công năng, sửa chữa, thực hiện các thủ tục hành chính gây lãng phí và rất có thể không đưa trụ sở vào sử dụng được.

Trong khi đó, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho rằng cần cân nhắc việc tận dụng cơ sở vật chất dư thừa của các cơ quan để đầu tư cho y tế vì cơ sở của ngành y tế khác với cơ sở làm việc của các cơ quan, đơn vị.

"Nếu lấy trụ sở xã giao cho trạm y tế xã, rồi về sửa chữa, cải tạo thành các phòng khám, phòng siêu âm, phòng điều trị, phòng chờ… thì dễ dẫn đến tốn kém hơn xây mới", ông Hòa nói và cho rằng nên việc ưu đãi về đất sẽ quan trọng hơn.

Tại Tp.HCM, số tiền bệnh viện bị truy thu thuế lên tới 2.100 tỷ đồng

Cũng tại hội trường, nhiều đại biểu nêu vấn đề nhiều bệnh viện công bị truy thu thuế trên cả phần doanh thu bảo hiểm y tế và thu phí thông thường từ năm 2019 đến nay.

Đại biểu Trần Khánh Thu (đoàn Hưng Yên) thống nhất với quy định miễn thuế thu nhập doanh nghiệp với các cơ sở y tế công lập và cơ sở y tế tư nhân hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận trong dự thảo Nghị quyết.

Tuy nhiên, bà Thu nêu vấn đề các bệnh viện đang bị truy thu thuế thu nhập doanh nghiệp từ năm 2019 đến nay.

"Theo quy định, thuế thu nhập doanh nghiệp có thể được tính trên lợi nhuận hoặc doanh thu. Với các đơn vị sự nghiệp công như bệnh viện, việc xác định lợi nhuận ròng là rất phức tạp, vì nguồn thu và chi chủ yếu phục vụ nhiệm vụ chính trị, không nhằm mục đích kinh doanh. Trong đó, doanh thu từ nhóm khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế là chủ lực, chiếm hầu hết nguồn thu của bệnh viện", bà phân tích.

Tuy nhiên, cơ quan thuế yêu cầu bệnh viện phải đóng thuế thu nhập doanh nghiệp trên cả phần doanh thu bảo hiểm y tế và thu phí thông thường.

Trước đó, Bộ Y tế cũng có báo cáo nêu rõ hiện nay, giá dịch vụ khám chữa bệnh bảo hiểm y tế chỉ được tính 2/4 yếu tố (chi phí trực tiếp và chi phí tiền lương) do vậy không có chênh lệch thu chi nên không phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp.

Từ đó, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo lưu ý và khẳng định rõ "không truy thu thuế thu nhập doanh nghiệp" trong dự thảo Nghị quyết bởi hiện các cơ sở y tế công lập đang nhận được thông báo truy thu các khoản này từ năm 2019 đến nay.

Đồng tình, đại biểu Trần Kim Yến (đoàn Tp.HCM) chia sẻ việc truy thu thuế gây áp lực tài chính lớn, ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ y tế, đến việc duy trì hoạt động, tái đầu tư, cũng như đời sống của cán bộ, nhân viên ngành y tại các bệnh viện công.

Đại biểu đề xuất điều chỉnh nội dung tại khoản 3, Điều 5 theo hướng: không áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các cơ sở y tế công lập và tư nhân hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận, áp dụng từ năm 2014 đến nay.

Còn đại biểu Phạm Khánh Phong Lan (đoàn Tp.HCM) cho rằng hoạt động khám chữa bệnh bằng bảo hiểm y tế vốn đã lỗ và các bệnh viện phải dùng những nguồn thu khác để bù đắp, nay lại bị truy thu thuế thu nhập doanh nghiệp khiến các bệnh viện rơi vào tình trạng rất khó khăn, không biết cân đối nguồn chi từ đâu.

Theo đại biểu, riêng tại Tp.HCM, số tiền bị đề nghị truy thu của các bệnh viện lên tới khoảng 2.100 tỷ đồng.

Mặt khác, đại biểu Lan chỉ ra thực tế các bệnh viện hiện nay chưa thực sự tự chủ cả về tổ chức và tài chính.

Đơn cử về tài chính, sau khi nộp thuế, nguồn thu còn lại của bệnh viện lại phải tiếp tục phân bổ vào các quỹ: quỹ cải cách tiền lương, quỹ phát triển sự nghiệp, quỹ phúc lợi… nên bệnh viện không được chủ động trong quản trị tài chính.

Dù có chính sách cải cách tiền lương, phụ cấp… nhưng cuối cùng bệnh viện vẫn phải tự lo toàn bộ, đặc biệt là các đơn vị sự nghiệp công lập trong khi ngân sách không hỗ trợ.

Do đó, đại biểu đề nghị Quốc hội và các cơ quan có thẩm quyền có giải pháp hỗ trợ thiết thực, tạo điều kiện để bệnh viện thực sự tự chủ và phát huy được tính chủ động trong hoạt động của mình.