Thep PGS.TS Nguyễn Xuân Hậu, Trung tâm Ung bướu, BV Đại học Y Hà Nội, di căn là một trong những đặc tính cơ bản của tế bào ung thư. Các tế bào ung thư tách ra khỏi khối u nguyên phát, di chuyển theo đường máu hoặc đường bạch huyết để tới hạch bạch huyết hoặc cơ quan khác trong cơ thể và hình thành khối u mới.
Di căn hạch và di căn xa là yếu tố quan trọng để đánh giá giai đoạn, tiên lượng thời gian sống thêm, nguy cơ tái phát trong ung thư. Đặc điểm di căn phụ thuộc vào loại ung thư và các nhóm mô bệnh học của chúng. Bài viết này sẽ làm rõ hơn về đặc điểm của ung thư tuyến giáp di căn xa.
(Ảnh minh họa).
Di căn xa được định nghĩa là các tế bào ung thư di chuyến đến hạch ở ngoài vùng cổ (hạch trung thất, hạch ổ bụng,…) hoặc các cơ quan khác trong cơ thể. Khoảng 2 - 5% bệnh nhân ung thư tuyến giáp thể biệt hóa phát hiện di căn xa tại thời điểm chẩn đoán. Các vị trí hay di căn xa được liệt kê ở dưới, theo thứ tự thường gặp nhất.
- Phổi là vị trí di căn xa thường gặp nhất (80 - 85%), nơi nhận toàn bộ cung lượng tim và có hệ thống mao mạch dày đặc nhất cơ thể.
- Xương (5 - 10%).
- Não (1%). Di căn xa thường gặp trong ung thư tuyến giáp thể nang, ít gặp hơn ở ung thư tuyến giáp thể nhú và thể tủy.
Với trường hợp khối ung thư kích thước trên 4cm, nguy cơ di căn xa cao hơn ở ung thư tuyến giáp thể nhú và thể tủy.
Ung thư tuyến giáp thể nang nguy cơ di căn xa cao hơn khi bệnh nhân trên 60 tuổi.
Biểu hiện ung thư tuyến giáp di căn xa
Với trường hợp di căn phổi: Khi khối di căn có kích thước nhỏ, bệnh nhân gần như không có biểu hiện triệu chứng gì. Với trường hợp khối di căn kích thước lớn hoặc khối hạch trung thất nhiều biểu hiện rất đa dạng tùy vào việc khối u chèn ép hoặc kích thích các cơ quan xung quanh như ho, khó thở, nói khàn, nấc,…
Với trường hợp di căn xương: Bệnh nhân có thể biểu hiện đau xương, gãy xương tự nhiên.
Với trường hợp di căn não: Bệnh nhân có thể biểu hiện như đau đầu, chóng mặt, buồn nôn,…
Phổi, xương, não là những vị trí di căn xa hay gặp. Ngoài ra, bất kể vị trí nào cũng có thể di căn, tuy nhiên tỷ lệ di căn thấp hơn nhiều.
Biểu hiện lâm sàng di căn xa rất đa dạng, tùy thuộc vào vị trí, kích thước và tính chất xâm lấn của khối u.
Diệu Thu
