Điệp khúc mất mùa rớt giá - người dân chặt bỏ vườn điều

Điệp khúc mất mùa, rớt giá

Trước đây, tại các xã Ia Mơr, Ia Me, Ia Ga, Ia Piơr, huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai, điều là cây chủ lực phát triển kinh tế giúp người dân địa phương có cuộc sống khởi sắc. Thế nhưng, trong vài năm trở lại đây, thời tiết thay đổi bất thường khiến cây điều liên tục mất mùa, kéo theo đó là điệp khúc rớt giá khiến người nông dân thua lỗ. Chí phí thuê nhân công thu hoạch cao, sản phẩm thu hoạch chất lượng kém không đủ bù lỗ. Do đó, sau vai năm cầm cự không thể gánh vác thêm được đồng loạt người dân chặt bỏ vườn điều của gia đình tìm hướng đi mới phù hợp, nâng cao hiệu quả kinh tế.

Giữa trưa trời nắng gắt, anh Lục Văn Quyết, thôn Pác Bó, xã Ia Lâu, người nhễ nhãi mồ hôi, tay cầm dao chặt hạ vườn điều của gia đình. Trò chuyện với PV anh Quyết cho biết, khoảng 3 năm trở lại đây, thời tiết cực đoan, mưa nắng thất thường khiến diện tích điều của người dân trên địa bàn đồng loạt mất mùa. Kéo theo đó, giá điều cũng rớt thê thảm thu không đủ chi. Cầm cự suốt nhiều năm liền với hy vọng tình hình được cải thiện nhưng điệp khúc mất mùa rớt giá kéo dài triền miên người dân không kham nổi đành phá bỏ vườn điều trồng loại cây mới.

Anh cho biết: “Những năm trước, gia đình thu hoạch được 1,4 tấn hạt điều/năm, có năm thu gần 2 tấn, thu nhập trên 70 triệu đồng. Tuy nhiên, 3 năm nay, thời tiết thường xuyên mưa trái mùa, trời trở lạnh bất thường khiến hoa bị thối và rụng nhiều, năng suất giảm chỉ còn vài tạ. Không những thế, giá hạt điều ở mức thấp, dao động 17-22 ngàn đồng/kg, thấp hơn so với nhiều loại nông sản khác. Vì thế, gia đình quyết định phá bỏ hơn 1 héc ta vườn cây để chuyển sang trồng mì”.

Ông Hà Văn Mừng, thôn Lũng Vân, xã Ia Lâu cho biết, 3 héc ta điều của gia đình ông năm nay chỉ thu được gần 1 tấn. Những năm trước, gia đình thu 4-6 tấn hạt điều, đem về 200 triệu đồng/năm, nhưng năm nay chỉ thu được khoảng 20 triệu đồng, chỉ đủ trả tiền công.

“Thời gian qua, gần 500m kênh mương dẫn nước từ hồ thủy lợi Plei Pai được Nhà nước đầu tư sửa chữa, nâng cấp đã đáp ứng nhu cầu tưới cho cây trồng, đặc biệt là cây lúa. Ngoài trồng điều, gia đình ông còn trồng thêm 2 héc ta lúa nước. Nhờ có nguồn nước thủy lợi mà ruộng lúa phát triển tốt, cho năng suất 6 tạ/sào, giá cả lại ổn định nên gia đình có nguồn thu khá. Do đó, gia đình quyết định phá bỏ vườn điều để chuyển sang trồng lúa nước và mì”, ông Mừng nói.

Tìm hướng đi mới

Trước điệp khúc mất mùa, rớt giá, theo tìm hiểu của PV tại các xã: Ia Mơr, Ia Me, Ia Ga, Ia Piơr cây điều trước đây là cây chủ lực giúp người dân phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống thì giờ đây người dân đồng loạt chặt bỏ hàng trăm héc ta điều để chuyển đổi cây trồng.

Theo thống kê, xã Ia Piơr có 1.282 héc ta điều. Những năm gần đây, cây điều liên tục mất mùa, cùng với đó là giá xuống thấp. Do vậy, người dân đã phá bỏ 281 héc ta để chuyển đổi sang cây trồng khác có giá trị kinh tế cao hơn. 

Ông Bùi Văn Tiến,Chủ tịch UBND xã Ia Piơr cho biết: “Người dân phá bỏ cây điều là do một số diện tích già cỗi, kèm theo tình hình thời tiết bất lợi nên xuất hiện sâu bệnh và cách chăm sóc vườn cây chưa tốt, dẫn đến mất mùa, có những diện tích gần như mất trắng. Tuy nhiên, nguyên nhân chính là do giá cả xuống thấp, một năm người dân chỉ thu được hơn 20 triệu đồng/ha, chưa tính chi phí đầu tư, công chăm sóc, thậm chí lỗ vốn. Do đó, người dân đã phá bỏ cây điều chuyển sang trồng mì, bắp, đậu đỗ. Xã cũng đã khuyến cáo bà con khi chuyển đổi cần chọn những cây trồng phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng của địa phương, đặc biệt là mang lại hiệu quả kinh tế cao, gắn với nhu cầu của thị trường”.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Luyến, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Chư Prông cho hay, toàn huyện có 5.890 héc ta điều. Trước thông tin người dân chặt bỏ cây điều do mất mùa, mất giá, UBND huyện yêu cầu các xã báo cáo nhưng đến nay chưa có số liệu thống kê đầy đủ những diện tích bị phá bỏ. Huyện định hướng cho người dân chuyển đổi cây trồng sao cho phù hợp với điều kiện thị trường, góp phần tạo thu nhập ổn định trên diện tích sản xuất.