Tôi liên hệ phỏng vấn em qua số điện thoại của mẹ em – chị Nguyễn Ngọc Lâm, giáo viên Toán trường THCS Tiên Cát (Việt Trì, Phú Thọ). Qua điện thoại, tôi nghe chị Lâm nói “Này Cún, có chị nhà báo ở Hà Nội muốn về phỏng vấn con…” nhưng Hà không nói gì. Mẹ em trả lời tôi: “Em thông cảm, Cún nhà chị nó ít nói, nhút nhát lắm!!”
Tiết lộ của mẹ Thủ khoa
Ý định phỏng vấn tân thủ khoa thất bại, tôi “xoay” sang phỏng vấn mẹ cô. Mở đầu câu chuyện, tôi hỏi cô giáo Lâm: “Là người mẹ, chị nhận xét cô con gái thủ khoa của mình là người như thế nào?”
Cô giáo Lâm chia sẻ: “Vừa là mẹ đồng thời là cô giáo ở nhà của con, tôi thấy Hà là người thông minh, chăm chỉ, có phương pháp học, ít bị xao nhãng bởi những việc khác. Đó chính là công thức dẫn đến thành công của Hà hôm nay”.
Rồi như vào mạch chuyện, chị Lâm kể về con gái mình từ khi 4-5 tuổi, thời điểm chỉ được dạy sơ sơ mặt chữ, Hà đã đọc được chữ trên tivi. Lớn lên, gia đình rèn cho thói quen ngồi vào bàn học và Hà tự giác từ đấy. Đi học về, thậm chí trong lúc chờ cơm con đã tự lấy sách vở ra học, bố mẹ thường chỉ giục đi ngủ chứ chưa bao giờ phải giục con học bài.
Điều đặc biệt khác với nhiều bạn bè cùng lứa, Hà không dùng smart phone, bố mẹ mua cho cái điện thoại đen trắng để liên lạc nhưng em hầu như không mang theo. Nhiều khi mẹ cũng góp ý là con nhút nhát quá, ít nói quá, Hà thường bảo: Con ít nói vì còn tập trung nghe giảng, nói nhiều thì làm gì có thời gian mà nghe”.
Tôi hỏi tiếp: “Chị nhận xét thế nào về thành tích 29,8 điểm của Hà?”, chị Lâm cho hay: “Tôi thấy kết quả này phản ứng đúng sức học và sự nỗ lực của con. Hà học rất chắc chắn, ngay từ kỳ nghỉ hè năm lớp 11, con đã học xong toàn bộ chương trình lớp 12 của 3 môn Toán, Hoá, Sinh; năm lớp 12 chỉ tập trung giải các mẫu đề thi và các bài dạng nâng cao.
Năm học lớp 11 (năm 2018), Hà được trường đặc cách cho đi thi học sinh giỏi lớp 12 cấp tỉnh môn Toán và đạt giải Nhất. Sang năm 2019, khi đang học lớp 12, con thử sức thi học sinh giỏi môn Hoá và tiếp tục đạt giải Nhất toàn tỉnh Phú Thọ.
Trước khi trở thành Thủ khoa khối B kỳ thi THPT Quốc gia 2019 đồng thời là Thủ khoa đầu vào đại học của cả nước, Hà cũng đã vài lần đạt danh hiệu thủ khoa. Năm 2016 con đỗ thủ khoa đầu vào khối chuyên Toán của trường THPT Chuyên Hùng Vương (Việt Trì, Phú Thọ). Trong năm học 2018- 2019, Hà cũng 3 lần trở thành thủ khoa (trên 28 điểm) tại kỳ thi khảo sát do Sở GD&ĐT Phú Thọ và trường Chuyên Hùng Vương tổ chức.
Ngoài ra, Hà cũng đạt nhiều thứ hạng cao trong học tập như: Giải nhì Kì thi Toán Hà Nội mở rộng HOMC, Huy chương Bạc Giao lưu Học sinh giỏi các trường THPT Chuyên khu vực Duyên hải và Đồng bằng Bắc Bộ,
Bố mẹ đồng hành chứ không gây áp lực
Những kết quả đạt được của Hà là rất ấn tượng so với một cô học trò ở tỉnh lẻ không hề đi học thêm. Tôi rất bất ngờ khi biết Hà không hề học thêm mà chỉ học trên lớp và tham gia các lớp học phân hoá do trường tổ chức.
Giải thích về việc này, chị Nguyễn Ngọc Lâm cho hay, Hà không học thêm vì con thấy không cần thiết. Ngay như khi thi môn Toán ở kỳ thi THPT Quốc gia vừa rồi và một số kỳ thi khác, thời gian cho phép là 90 phút nhưng Hà nói chỉ 60 phút là làm xong vì không có gì mà phải suy nghĩ nhiều.
“Dạy thêm – học thêm là vấn đề có thể xem xét dưới nhiều góc độ như Giáo dục, Xã hội…, tôi chỉ nhận xét dưới góc độ Giáo dục rằng nếu học sinh học chắc kiến thức thì không cần thiết phải đi học thêm” – chị Lâm nói.
Chia sẻ thêm về quan điểm giáo dục của gia đình, mẹ Thủ khoa đất Tổ nói: Chúng tôi dạy con đầu tiên phải trung thực, tự giác, tự phấn đấu bằng khả năng của mình. Không chỉ với Hà mà với các con, chúng tôi đều chỉ đồng hành, hướng dẫn, hỗ trợ chứ không can thiệp sâu, không gây áp lực đối với việc học của các con. Khi con nhỏ, tôi vẫn dạy con học ở nhà, nhưng quan trọng hơn cả là dạy con cách sắp xếp kế hoạch học tập và tuân thủ kế hoạch do mình đề ra.
Không gây áp lực đối với việc học của con là điều rất quan trọng, chị Lâm nói thêm, đồng thời kể rằng Hà từng có nhiều lần đạt điểm chưa cao và Hà rất buồn, nhưng bố mẹ chưa bao giờ mắng mà luôn động viên rằng con đạt kết quả như vậy là tốt rồi, muốn tốt hơn con chỉ cần cố gắng thêm chút nữa vào lần sau.
Đi thi THPT quốc gia năm nay về, Hà đã biết trước một sơ suất nhỏ dẫn đến việc bị trừ 0,2 điểm môn Toán, Hà nói đó là một sơ suất không đáng có do con nhìn nhầm một chữ số trong đề bài, tuy nhiên tôi động viên con rằng như vậy là quá tốt rồi.
Nhờ thông minh, chăm chỉ, có phương pháp học tập, cộng với sự đồng hành ủng hộ của gia đình mà Ngô Thu Hà đã đạt được thứ hạng cao nhất khối B trong kỳ thi THPT Quốc gia 2019 và kỳ xét tuyển đại học năm nay.
Niềm vui vỡ oà và lựa chọn của bác sĩ tương lai
Theo chia sẻ của gia đình Thủ khoa, dù đã đoán biết trước kết quả nhưng cả nhà không khỏi bất ngờ và hạnh phúc. Hôm Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố điểm thi, Hà thức để chờ xem và khi biết điểm, em đánh thức bố mẹ dậy để báo tin vui, cả gia đình khi ấy vỡ oà trong niềm vui sướng, phấn khởi. Những ngày sau đó, họ hàng làng xóm, bạn bè của gia đình và báo chí cũng đến hỏi thăm, chúc mừng rất nhiều.
“Thú thực tôi cũng đã đoán biết trước là con sẽ đỗ cao nhưng cũng không ngờ là được Thủ khoa, vì tôi nghĩ trên cả nước còn nhiều bạn giỏi hơn con nhiều”.
Thênh thang trước nhiều lựa chọn vào đại học, Hà vẫn kiên định chọn học Y khoa như nguyện vọng đăng ký ban đầu.
Lại nói về lựa chọn vào ngành Y thì đây là một câu chuyện ban đầu không dễ dàng đối với Hà. Theo chia sẻ của chị Lâm, hồi Hà học lớp 10, con vẫn chưa hình dung sẽ chọn học ngành gì trong tương lai, khi đó mẹ có định hướng cho Hà: “Con học tốt các môn Tự nhiên, tính lại nhẹ nhàng, mềm mỏng, cẩn thận, nếu theo học ngành Y khoa thì rất tốt”. Nghe mẹ nói, Hà đã đọc để tìm hiểu về ngành Y, về công việc của bác sĩ, sau đó trả lời “Con thích nghề bác sĩ mẹ ạ, nhưng muốn thi Y lại phải học môn Sinh mà môn đó có nhiều kiến thức phải học thuộc lòng nên con không thích”.
Hà thích học những môn Toán, Lý, Hoá có công thức rõ ràng chứ không thích môn học thuộc lòng. Nửa học kỳ đầu năm lớp 10, cứ đến môn Sinh là con thấy buồn ngủ. Nhưng, bằng tất cả sự mềm mỏng khéo léo của một nhà giáo, chị Lâm đã giải thích cho con là trong cuộc sống có rất nhiều điều mình không thích nhưng vẫn phải làm, không có thứ gì hoàn hảo cả và đôi khi phải thích nghi với vài cái mình không thích để đạt được mục đích lớn hơn. Hà đã hiểu ra, từ đó tìm thấy hứng thú khi học môn Sinh học và kết quả là điểm 10 tốt nghiệp THPT.
Bây giờ, chờ đợi Hà phía trước là cánh cổng trường Đại học Y Hà Nội. Theo chia sẻ của Hà trước đó, em muốn trở thành một bác sĩ giỏi, muốn làm những việc tử tế, mang lại lợi ích cho cộng đồng, đồng thời vẫn đảm bảo cuộc sống cho bản thân và gia đình.
Xin chúc mừng Thủ khoa đất Tổ và chúc em sẽ tiếp tục đạt được thứ hạng cao trong học tập để vài năm sau chúng ta có một bác sĩ đa khoa giỏi giang, cẩn thận, mềm mỏng – như bản tính của Hà hôm nay.
