TikToker Giao Cùn tên thật là Ngô Thị Quỳnh Giao, sinh năm 2000. Tốt nghiệp ngành Kinh doanh quốc tế, Học viện Ngân hàng. Hiện đang sở hữu tài khoản Tiktok với gần 650.000 lượt theo dõi chuyên chia sẻ những nội dung về lịch sử.

Trong cuộc trò chuyện với Người Đưa Tin (NĐT), Quỳnh Giao chia sẻ bản thân coi Đất nước giống như nhà của mình, là nơi mọi người dân Việt Nam đều có thể quay về.

Người Đưa Tin (NĐT): Là một TikToker với những video về lịch sử rất thu hút, lôi cuốn, sở hữu đông đảo người theo dõi, đâu là lý do khiến Giao chọn trở thành một người sáng tạo nội dung về lịch sử?

Giao Cùn: Mình đến với nội dung về lịch sử như một sự tình cờ, một cơ duyên. Khi còn đi học cấp 2, cấp 3, mình có tham gia đội tuyển Sử. Tuy nhiên sau đó, dưới sự định hướng từ gia đình, bạn bè, mình đã lựa chọn chuyển sang thi kinh tế. Nhưng mình nhận ra mình không hợp với việc kinh doanh.

Năm thứ 2 Đại học, mình một lần nữa trở lại với Sử. Thời điểm đó, mình là quản trị viên tại trang Đại Việt Kỳ Nhân trên Facebook. Sau khi làm nội dung về lịch sử, dần dà mình hình thành suy nghĩ, động lực, mục tiêu rõ ràng trong việc phát triển công nghiệp văn hoá.

NĐT: Giao đã bao giờ nghĩ đến việc sẽ trở thành người nghiên cứu chuyên sâu về Lịch sử chưa?

Giao Cùn: Hiện tại Giao chưa có ý định đó. Đối với mình, mỗi người một việc sẽ tốt hơn. Có những người chuyên nghiên cứu, tìm hiểu về lịch sử nhưng không có thời gian để làm thành video giống mình.

Còn mình sẽ dựa vào tài liệu mà họ nghiên cứu ra, bám sát vào đó để thực hiện nội dung về lịch sử. Vướng mắc ở chỗ nào thì đi hỏi những người nghiên cứu, học Sử chuyên nghiệp, chính thống qua các trường lớp. Theo mình, truyền tải, tìm hiểu về lịch sử nên là việc của cộng đồng, tập thể.

NĐT: Ở thời điểm hiện tại, kênh của Giao đã đạt gần 650.000 lượt theo dõi, có những clip triệu view. Giao đã làm thế nào để biến những sự kiện lịch sử phức tạp thành nội dung ngắn gọn và thú vị trên nền tảng TikTok?

Giao Cùn: Việc biến nội dung phức tạp thành ngắn gọn, súc tích sẽ được biểu đạt tuỳ vào góc nhìn của từng người. Có người sẽ dùng tranh vẽ, có người dùng câu thoại, có người diễn lại… Còn với mình, quan trọng là đem lại cho người xem cảm giác thoải mái, gần gũi. Mọi người thường bảo kênh Giao Cùn là kênh truyền tải kiến thức nhưng thực ra mình chỉ truyền tải động lực học Sử.

Học Sử không phải chỉ là học những con số, sự kiện mà quan trọng nhất là nhớ được tinh thần của người đi trước, hiểu được tại sao thời điểm đó cha ông cha ta lại đưa ra quyết định như vậy để có kinh nghiệm đối mặt với tương lai.

NĐT: Giao đã gặp phải những khó khăn gì trong quá trình sáng tạo nội dung lịch sử và lấy động lực từ đâu để vượt qua khó khăn đó?

Giao Cùn: Ban đầu, mình gặp khá nhiều trắc trở về mặt nội dung kiến thức. Tài liệu tham khảo của mình chỉ có cuốn Đại Việt sử ký toàn thư. Không có ai xung quanh để góp ý, nâng cao tư duy. Khi còn non trẻ, khả năng biểu đạt của mình hạn chế hơn. Nhưng dần dần, mình trưởng thành và thu nạp nhiều kiến thức.

Ngoài việc tìm kiếm thông tin qua sách vở, để có được thông tin đa chiều và chắc chắn hơn, mình thường hỏi thêm các anh chị nghiên cứu về lịch sử và tham khảo qua nguồn cổng thông tin điện tử của các tỉnh thành.

NĐT: Hiện nay, có rất nhiều bạn trẻ cũng đang thực hiện nội dung về lịch sử trên nền tảng TikTok dưới nhiều hình thức đa dạng, phong phú. Đối với Giao, đâu là điểm tạo nên sự khác biệt giữa bản thân và những người khác cùng chia sẻ về lịch sử?

Giao Cùn: Điểm khác của mình có lẽ là ở cách kể chuyện gần gũi. Nói thật, mình coi các nhân vật lịch sử thân thiết giống như ông cha trong nhà. Mọi người thường nói Giao kể chuyện như chứng kiến sự việc. Rất gần gũi, thân quen, cảm giác như thực sự sống cùng với con người như thế, mang lại sự gắn kết cho mọi người.

Bên cạnh đó, mình thường chọn làm những nhân vật được ít người chú ý, biết đến hơn. Mình coi đó là cơ hội để người trẻ có thể đến gần, tiếp cận, hiểu hơn về thế hệ đi trước, những con người đã làm nên lịch sử hào hùng của dân tộc.

NĐT: Lịch sử vẫn luôn là đề tài liên quan đến nhiều quan điểm và đánh giá khác nhau. Giao đã làm thế nào để có thể đối mặt với những ý kiến đa dạng từ cộng đồng và nhất là những bình luận trái chiều?

Giao Cùn: Theo mình, đa số ý kiến trái chiều đến từ việc mọi người không quen một người trẻ nói về lịch sử. Thường những người đưa ra quan điểm về lịch sử sẽ là những người ở độ tuổi lớn hơn, các nhà nghiên cứu lâu năm.

Là một người trẻ nói về lịch sử, bản thân Giao cũng đang trong quá trình vừa làm vừa học chứ không thể biết hết tất cả trong một khoảng thời gian ngắn được.

Mình mong mọi người có thể nhẹ nhàng, bao dung hơn với những người trẻ làm về lịch sử, đừng quá gay gắt. Bởi dù đôi lúc còn có những thiếu sót, nhưng một khi họ đã làm nội dung liên quan đến lịch sử nghĩa là cũng mong muốn đóng góp phần kiến thức, phần công sức của họ trong việc lưu truyền và quảng bá văn hoá lịch sử. Đó là điều rất đáng quý, đáng trân trọng.

NĐT: Người trẻ hiện nay thường cho rằng Lịch sử là môn học khô khan, khó tiếp thu. Là một người trẻ, Giao đánh giá thế nào về quan điểm này?

Giao Cùn: Quan niệm của mình là mỗi người sinh ra sẽ có khả năng của riêng họ. Có người học tư duy logic tốt, tính toán rất tốt, người lại có khả năng ghi nhớ tốt, khả năng tư duy liên tưởng. Dựa trên năng lực của chính bản thân mình, họ sẽ quyết định xem học như thế nào.

Thực ra Lịch sử không khó. Khi học, quan trọng nhất là mọi người nhớ được tinh thần chứ không thể yêu cầu các bạn ai ai cũng phải giỏi, ai ai cũng phải thuộc làu sách giáo khoa được. Bên cạnh đó, chúng ta cũng không thể cho rằng mình học kém Sử là do thầy cô dạy ở trên trường. Bởi trong thời đại hiện nay, không thiếu các phương tiện truyền thông để có thể tự tìm hiểu nếu như các bạn thật sự muốn học.

NĐT: Nhiều người lo lắng rằng hiện nay, người trẻ đang quay lưng với văn hoá lịch sử dân tộc. Là một người có sức ảnh hưởng trên mạng xã hội, được tiếp cận với nhiều bạn trẻ, Giao cảm nhận về vấn đề này thế nào?

Giao Cùn: Mỗi người sinh ra là người Việt đều nhen nhóm trong mình niềm tự hào, tinh thần dân tộc. Mình thấy có nhiều những bạn trẻ quan tâm đến văn hoá lịch sử nhưng chưa có nhiều cơ hội để tiếp cận, tìm hiểu.

Người trẻ Việt Nam muốn tự hào về văn hoá nước mình. Nhưng họ lại chưa tìm hiểu đủ nhiều, đủ sâu để có căn cơ, nền tảng cho việc tự hào đó. Thành ra họ sinh ra tâm lý e ngại. Còn đã là người Việt thì không ai quay lưng với văn hoá, lịch sử dân tộc.

NĐT: Theo Giao, lớp trẻ chúng ta cần làm gì để gìn giữ, bảo tồn và phát huy những giá trị văn hoá lịch sử dân tộc?

Giao Cùn: Trong tất cả các bối cảnh, thời gian, văn hoá luôn luôn phải biến đổi để phù hợp với môi trường sống của con người. Tạo ra sự gắn kết hơn thì mới lưu truyền được. Văn hoá là để bảo tồn và phát triển. Không chỉ người trẻ mà bất cứ ai, khi muốn biến tấu một yếu tố văn hoá, lịch sử nào đó để đưa nó gần với đời sống con người hơn thì cần phải hiểu nguyên gốc, ý nghĩa của nó là gì.

Khi đã hiểu rõ về nguyên gốc, ta mới có thể bắt đầu làm mới văn hoá dựa trên đời sống, chất liệu xung quanh mình để trẻ hoá, tiếp cận với mọi người hơn.

Bên cạnh đó, khi đã thực hiện biến tấu về văn hoá thì phải công khai, thừa nhận điều đó. Chứ không phải biến tấu mà không nói gì, khiến cho mọi người xung quanh nhìn vào hình ảnh, sản phẩm mới và lầm tưởng rằng đó là văn hoá nguyên bản.

NĐT: Lịch sử Việt Nam rất phong phú, đa dạng. Nếu được chọn 1 điểm dừng nào đó trong chiều dài lịch sử của nước ta thì Giao sẽ chọn điểm nào?

Giao Cùn: Với mình, sự có mặt ở thời điểm nào trong lịch sử đều không thể thay đổi được điều gì. Chính vì vậy, tốt nhất là sống tốt trong hiện tại.

Tuy nhiên, nếu nói về thời đại mà mình muốn được tìm hiểu sâu hơn thì đó là thời Lý - Trần bởi nhiều nét văn hoá thời điểm đó không giữ được vì giặc Minh đã huỷ đa số các thành tựu của ta thời bấy giờ. Từ mảnh áo, mảnh vải trong lăng mộ cũng không tìm được, rất khó khăn trong việc khôi phục cổ phục thời đó. Nếu được, mình rất muốn xem trang phục, văn hoá thời đó như thế nào.

NĐT: Người trẻ thì thường ít suy nghĩ về những điều trừu tượng. Nhưng bản thân là một người thích khám phá, tìm tòi về lịch sử, Giao định nghĩa thế nào về đất nước?

Giao Cùn: Đất nước với mình là nơi người Việt được sống. Giao coi các nước láng giềng giống như hàng xóm trong một làng; còn đất nước giống như nhà của mình, là nơi mọi người Việt đều có thể quay về. Đơn cử như thời điểm dịch Covid-19 vừa qua, đồng bào ta ở nước ngoài trở về. Đất nước giang rộng vòng tay đón họ trở về nhà. Chính vì vậy, hơi dân dã một chút nhưng Giao coi Đất nước như nhà của người Việt.

NĐT: Giao có thể bật mí về một vài dự định của bản thân trong thời gian sắp tới?

Giao Cùn: Mình đang có ý tưởng tạo ra một cộng đồng do các nhà nghiên cứu kỳ cựu đứng đầu, gắn kết những người trẻ muốn làm nội dung về lịch sử với các chuyên gia, nhà nghiên cứu. Để mọi người, mà nhất là người trẻ củng cố kiến thức của mình ở đó, có nền kiến thức tốt, đủ để có thể thoải mái làm video sáng tạo của riêng mình.

Hiện tại, dù chưa biết hành trình sẽ đi đến đâu nhưng mình sẽ cố gắng hết sức để xây dựng một cộng đồng như vậy. Bên cạnh đó, mình sẽ tiếp tục cố gắng duy trì và phát triển kênh, đón nhận ý kiến đóng góp từ mọi người.

NĐT: Cảm ơn Giao đã dành thời gian chia sẻ!