Người Đưa Tin (NĐT) đã có cuộc trao đổi với PGS.TS Phạm Văn Song - Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ Miền Đông về những “bắt nhịp” trong công cuộc chuyển đổi số tại ngôi trường.

NĐT: Ông có thể chia sẻ về việc ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số trong quản lý và giảng dạy tại trường?

PGS.TS Phạm Văn Song: Chuyển đổi số là một chương trình quốc gia được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đưa ra lộ trình để các trường đại học công lập, ngoài công lập áp dụng, ứng dụng chuyển đổi số trong mọi hoạt động của trường.

Hiện nay, Trường Đại học Công nghệ Miền Đông đã hoàn tất việc ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số trong quản lý và giảng dạy đại học và mang lại nhiều lợi ích và cải tiến đáng kể.

Đơn cử, quản lý hành chính và vận hành, trường đã áp dụng hệ thống quản lý học tập. Các nền tảng như Moodle, Canvas giúp quản lý quá trình học tập, phân phát tài liệu và theo dõi tiến độ sinh viên. Bên cạnh đó, trường cũng áp dụng vào hệ thống quản lý hành chính (ERP) vào quản lý nhân sự, tài chính, cơ sở vật chất, thư viện, hồ sơ sinh viên… một cách tự động, giảm thiểu tối đa lỗi và tăng tính hiệu quả.

Đối với công tác đào tạo, trường hiện nay đã đưa vào sử dụng hệ thống giảng dạy và học tập trực tuyến (E-learning) giúp người học có thể tham gia học tập bất kỳ lúc nào, ở bất kỳ đâu. Trường cũng tập trung đầu tư và hướng tới trang bị hệ thống thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR) tạo môi trường học tập sinh động, giúp sinh viên tiếp cận kiến thức theo cách trực quan và thực tế hơn.

Ngoài ra bắt đầu từ năm học này nhà trường tập trung đầu tư chuyển đổi số ở mức cao hơn đó là tích hợp AI vào trong toàn bộ hệ thống quản lý và đào tạo để giúp tự động hóa quá trình đánh giá, phân tích kết quả học tập cho người học, dự đoán hiệu suất học tập của người học và cá nhân hóa chương trình, nội dung đào tạo cho người học. Thông qua việc sử dụng các công cụ phân tích dữ liệu lớn (Big Data) cho hệ thống người học, Trường cũng đưa ra các quyết định quản lý, thiết kế khóa học và cải thiện quy trình giảng dạy.

NĐT: Những thay đổi, tiến bộ của chuyển đổi số trong Trường Đại học Công nghệ Miền Đông đã đem lại những lợi ích như thế nào đối với người học, thưa ông?

PGS.TS Phạm Văn Song: Qua thực tế tại Trường, tôi thấy rằng chuyển đổi số trong trường đại học mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người học, góp phần nâng cao chất lượng học tập và trải nghiệm cá nhân. Cụ thể như sau:

Chuyển đổi số giúp người học tiếp cận kiến thức linh hoạt và thuận tiện. Người học có thể học trực tuyến thông qua các nền tảng số hóa của trường, giúp tiết kiệm thời gian di chuyển và dễ dàng học bất cứ lúc nào, ở bất kỳ đâu. Điều này tạo điều kiện học tập linh hoạt, phù hợp với lịch trình cá nhân.

Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ giúp sinh viên có thể tiếp cận tài liệu học tập, sách giáo khoa, bài giảng dưới dạng số, dễ dàng tra cứu và lưu trữ, giúp quá trình học tập hiệu quả hơn.

Ngoài ra, với nhiều ứng dụng mà hiện nay trường đã hoàn thiện và sử dụng, sinh viên có cơ hội tham gia các mô phỏng thực tế ảo trong các ngành học như y khoa, kỹ thuật, giúp họ tiếp cận môi trường làm việc thực tế một cách sinh động và an toàn.

Việc áp dụng chuyển đổi số tích hợp công nghệ AI đặ biệt là AI tạo sinh (Generative AI) và dữ liệu lớn giúp hỗ trợ giảng viên tạo ra các bài giảng, tài liệu học tập, bài tập và đề thi một cách tự động và nhanh chóng và đặc biệt là cá nhân hóa lộ trình học tập theo nhu cầu và trình độ của từng người học. Nhờ đó, người học được tiếp cận những nội dung phù hợp với khả năng và sở thích, tăng cường hiệu quả học tập.

Cuối cùng, thông qua hệ thống kết nói chuyển đổi số, Trường đẩy mạnh hợp tác với các doanh nghiệp và cung cấp các nền tảng kết nối việc làm trực tuyến, giúp người học tiếp cận thông tin thực tập, cơ hội nghề nghiệp ngay từ khi còn học. Điều này giúp người học định hướng rõ ràng và sẵn sàng cho thị trường lao động. Việc sử dụng các công cụ và nền tảng công nghệ trong quá trình học tập giúp sinh viên nâng cao kỹ năng số, từ đó chuẩn bị tốt hơn cho các yêu cầu công việc trong thời đại công nghiệp 4.0.

NĐT:Nhà trường có những kế hoạch nào để đảm bảo rằng tất cả sinh viên, kể cả những người có hoàn cảnh khó khăn, đều có thể tiếp cận quá trình chuyển đổi số mà nhà trường đang thực hiện?

PGS.TS Phạm Văn Song: PGS.TS Phạm Văn Song: Với việc áp dụng công nghệ, chuyển đổi số, bắt buộc cả hệ thống phải chuẩn chỉnh và phát huy tối đa thế mạnh. Với phương châm “không để ai lùi về sau” trường đã thiết lập các phòng máy tính hiện đại với đầy đủ trang thiết bị và kết nối Internet miễn phí, cho phép sinh viên không có điều kiện sở hữu thiết bị cá nhân có thể sử dụng trong quá trình học tập. Nhà trường cũng đã trang bị phủ sóng Wifi miễn phí trong toàn bộ khuôn viên của Trường.

Bên cạnh đó nhằm hỗ trợ các bạn sinh viên, Nhà trường cũng triển khai chương trình học bổng chuyển đổi số giúp chi trả các chi phí liên quan đến công nghệ, thiết bị, và dịch vụ số, hỗ trợ máy tính xách tay (Laptop) cho các sinh viên có hoàn cảnh khó khăn, giúp họ có đủ thiết bị để học trực tuyến và truy cập vào hệ thống học tập. Miễn giảm học phí hoặc trợ cấp các khoản phí liên quan đến các khóa học trực tuyến, phần mềm học tập cho sinh viên thuộc diện khó khăn về kinh tế.

Bên cạnh đó, Nhà trường xây dựng các đội ngũ hỗ trợ kỹ thuật, bao gồm giảng viên, nhân viên IT, và sinh viên tình nguyện, sẵn sàng giúp đỡ sinh viên trong quá trình sử dụng hệ thống số, thường xuyên tổ chức các khóa học kỹ năng số cơ bản miễn phí dành cho sinh viên có hạn chế về kiến thức công nghệ, giúp họ nhanh chóng làm quen với các nền tảng học tập trực tuyến và công nghệ số

Ngoài ra Trường cũng thường xuyên tổ chức tư vấn học đường và hỗ trợ tâm lý cho các sinh viên gặp khó khăn trong quá trình học tập trực tuyến hoặc cảm thấy áp lực trong việc thích ứng với môi trường chuyển đổi số, khuyến khích hoạt động tình nguyện giữa các sinh viên trong trường, giúp đỡ và hỗ trợ lẫn nhau trong việc tiếp cận và sử dụng các công nghệ học tập số.

NĐT: Theo ông, việc chính các cơ sở giáo dục đại học tiên phong “chuyển mình” ứng dụng công nghệ sẽ giúp đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng, có tư duy đổi mới, giải quyết các vấn đề kỹ thuật, công nghệ thế nào?

PGS.TS Phạm Văn Song: Việc các cơ sở giáo dục đại học tiên phong “chuyển mình” ứng dụng công nghệ đóng vai trò then chốt trong việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao với tư duy đổi mới và khả năng giải quyết các vấn đề kỹ thuật, công nghệ.

Ứng dụng công nghệ trong giáo dục giúp sinh viên làm quen với các công cụ và kỹ năng số ngay từ trong quá trình học tập. Các hệ thống học tập trực tuyến, phần mềm chuyên ngành và môi trường làm việc ảo giúp sinh viên tích lũy được các kỹ năng cần thiết như phân tích dữ liệu, lập trình, sử dụng AI và công nghệ tự động hóa, từ đó phát triển tư duy công nghệ và khả năng thích ứng nhanh chóng với môi trường làm việc hiện đại.

Việc các cơ sở đào tạo giáo dục áp dụng công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain, IoT, và dữ liệu lớn (Big Data) sẽ giúp nâng cao tư duy sáng tạo cũng như các kỹ năng mềm cho người học như kỹ năng phản biện, kỹ năng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, kỹ năng làm việc nhóm….

Đây là chính là những kỹ năng cần thiết trong bối cảnh công nghệ thông tin kết nối toàn cầu, nơi mà các nhóm làm việc thường phải tương tác từ xa, hợp tác với các đối tác quốc tế, và giải quyết các dự án đa quốc gia.

Một điều nữa là khi trường học đào tạo sinh viên áp dụng mô hình chuyển đổi số, công nghệ tiên tiến sẽ tạo ra một lực lượng lao động am hiểu về công nghệ có khả năng thích ứng nhanh chóng với yêu cầu của thị trường lao động đang chuyển đổi mạnh mẽ sang kỹ thuật số.

Điều này giúp sinh viên sau khi ra trường sẵn sàng đáp ứng các yêu cầu công việc hiện đại, từ việc làm việc với dữ liệu lớn đến việc sử dụng công cụ công nghệ tiên tiến trong các ngành như sản xuất, dịch vụ và tài chính.

NĐT: Theo ông, trong bối cảnh công nghệ phát triển như vũ bão như hiện nay đã đặt ra những thách thức gì cho nhà quản lý giáo dục, người dạy và người học?

PGS.TS Phạm Văn Song: Trong bối cảnh công nghệ phát triển nhanh chóng, các nhà quản lý giáo dục, người dạy và người học đối mặt với nhiều thách thức. Trong đó, nhà quản lý giáo dục khi triển khai các công nghệ mới đòi hỏi sự điều phối và quản lý hệ thống chặt chẽ, từ cơ sở hạ tầng công nghệ đến đào tạo nhân lực.

Hơn nữa, để đảm bảo tiếp cận công nghệ công bằng, không phải tất cả sinh viên đều có điều kiện tiếp cận công nghệ, tạo ra sự bất bình đẳng trong học tập và truy cập tài nguyên số. Bảo mật thông tin và quyền riêng tư trước các rủi ro về an ninh mạng.

Đối với người dạy đó là những thách thức về sự thích nghi với các phương pháp giảng dạy mới dựa trên công nghệ, như dạy trực tuyến, quản lý lớp học qua hệ thống số và ứng dụng công nghệ trong bài giảng. Công nghệ thay đổi nhanh chóng cũng đòi hỏi người dạy phải không ngừng học hỏi và cập nhật kỹ năng, kiến thức mới để bắt kịp xu hướng và cũng yêu cầu sự sáng tạo trong phương pháp truyền tải.

Với người học, đó là thách thức về tiếp cận công nghệ và kết nối mạng. Không phải tất cả sinh viên đều có điều kiện sở hữu thiết bị công nghệ cao hoặc kết nối Internet ổn định, ảnh hưởng đến chất lượng học tập. Ngoài ra việc học trực tuyến đòi hỏi sinh viên phải tự giác và biết cách quản lý thời gian hiệu quả hơn so với mô hình học tập truyền thống.

Trong bối cảnh thông tin tràn ngập, sinh viên gặp khó khăn trong việc lọc và tiếp thu những kiến thức quan trọng. Điều này sinh viên cần có các kỹ năng tư duy độc lập, tư duy phản biện… để chọn lọc thông tin tiếp nhận.

NĐT: Để quá trình chuyển đổi số trong các trường đại học được diễn ra hiệu quả, theo ông hiện nay có cần một mạng lưới kết nối giữa các trường đại học và sự hợp tác giữa đại học với doanh nghiệp nhằm cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm, nguồn tài nguyên?

PGS.TS Phạm Văn Song: Việc xây dựng một mạng lưới kết nối giữa các trường đại học và hợp tác với doanh nghiệp là vô cùng cần thiết để quá trình chuyển đổi số trong các trường đại học diễn ra hiệu quả. Điều này mang lại nhiều lợi ích khi các trường đại học có thể học hỏi lẫn nhau từ những thành công và thất bại trong quá trình chuyển đổi số.

Song, không phải trường đại học nào cũng có đủ nguồn lực để đầu tư vào cơ sở hạ tầng công nghệ tiên tiến. Sự hợp tác giữa các trường giúp chia sẻ tài nguyên, chẳng hạn như hệ thống máy chủ, phần mềm, và cơ sở dữ liệu, từ đó tiết kiệm chi phí và tăng hiệu quả sử dụng tài nguyên.

Ngoài ra, hiện nay việc hợp tác với doanh nghiệp có thể cung cấp kiến thức thực tiễn và công nghệ tiên tiến mà họ đang sử dụng, giúp các trường đại học cập nhật kịp thời với các xu hướng công nghệ mới. Đồng thời, việc hợp tác này cũng tạo điều kiện để sinh viên tiếp cận các dự án thực tế, thực tập và cơ hội việc làm trong môi trường số hóa.

Doanh nghiệp có thể đóng vai trò hỗ trợ tài chính, cung cấp nguồn lực và tham gia vào việc phát triển các chương trình đào tạo, đảm bảo rằng sinh viên tốt nghiệp có những kỹ năng và kiến thức cần thiết cho thị trường lao động.

NĐT: Thời gian tới, nhà trường có dự định gì để tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số, đặc biệt là trong bối cảnh giáo dục ngày càng phát triển nhanh chóng?

PGS.TS Phạm Văn Song: Trong thời gian tới, nhà trường tiếp triển khai các kế hoạch để đẩy mạnh chuyển đổi số, tập trung vào nâng cấp cơ sở hạ tầng công nghệ hoàn thiện cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, bao gồm tích hợp AI vào các nền tảng học tập trực tuyến, hệ thống quản lý học tập và phần mềm quản lý hành chính. Điều này giúp tối ưu hóa quy trình vận hành và tăng cường hiệu quả học tập.

Mở rộng mạng lưới wifi miễn phí trong toàn bộ khuôn viên trường và ký túc xá, tạo điều kiện thuận lợi cho sinh viên và giảng viên truy cập hệ thống học tập mọi lúc, mọi nơi. Đẩy mạnh việc số hóa tài liệu học tập, bài giảng và sách giáo khoa, giúp sinh viên tiếp cận tài nguyên học tập một cách dễ dàng và linh hoạt. Việc này không chỉ giảm chi phí cho người học mà còn nâng cao tính tiện lợi.

Ngoài ra, trường đẩy mạnh tích hợp công nghệ tiên tiến vào quản lý và giảng dạy khi triển khai tích hợp sử dụng Generative AI (trí tuệ nhân tạo tạo sinh) trong iang công tác quản lý, hỗ trợ gianr viên, sinh viên. Triển khai các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), thực tế ảo và thực tế tăng cường (AR) trong các môn học, giúp sinh viên tiếp cận với môi trường học tập sinh động và thực tế hơn.

Bên cạnh đó là tăng cường hợp tác quốc tế và doanh nghiệp các trường đại học quốc tế để trao đổi kinh nghiệm về chuyển đổi số, từ đó nâng cao chất lượng đào tạo và phát triển các chương trình liên kết quốc tế.

Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về kỹ năng số cho giảng viên, giúp họ áp dụng công nghệ vào giảng dạy một cách hiệu quả. Cung cấp các khóa học bổ trợ về kỹ năng số cho sinh viên, trang bị cho họ các công cụ và kỹ năng cần thiết để làm việc trong môi trường số hóa.

NĐT: Xin trân trọng cảm ơn những chia sẻ của ông!