Chiều 11/11, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về phân bổ ngân sách Trung ương năm 2023, với 453 đại biểu tán thành, chiếm tỉ lệ 90,96% tổng số đại biểu Quốc hội.
Trước khi biểu quyết, nhiều nội dung quan trọng tại báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết được Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng nêu rõ.
Lọc dầu Nghi Sơn phải bù giá hơn 15.000 tỷ đồng
Về khoản bù giá bao tiêu sản phẩm của dự án lọc hóa dầu Nghi Sơn, Quốc hội yêu cầu Chính phủ rà soát, tính toán chính xác khoản bù giá này theo Nghị quyết 42 năm 2021 và báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định. Trường hợp cấp bách, trong thời gian giữa hai kỳ họp Quốc hội, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.
Giải trình về vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết theo tờ trình của Chính phủ, số tiền phải bù giá tới hết năm 2023 khoảng 15.727 tỷ đồng và đề nghị năm 2023 bố trí khoảng 8.257 tỷ đồng.
Tuy nhiên Chính phủ chưa thuyết minh đầy đủ cơ sở tính toán khoản dự toán này, chưa thuyết minh lý do chưa bố trí đủ dự toán, đặc biệt là chưa thuyết minh rõ việc xác định số tiền bù giá này đã đồng bộ với các cam kết khác theo đúng thỏa thuận bảo lãnh và cam kết của Chính phủ theo yêu cầu của Nghị quyết 42.
Dự án Lọc hoá dầu Nghi Sơn
Đồng thời, giám sát bước đầu của Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho thấy tài chính và sản xuất kinh doanh của dự án lọc hóa dầu Nghi Sơn hiện là một trong những nguyên nhân chính làm ảnh hưởng đến việc cung ứng xăng dầu cho thị trường trong nước trong năm 2022, trong khi dự án đang được hưởng những ưu đãi lớn, nhất là về cơ chế bao tiêu.
Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu các cơ quan Chính phủ và Kiểm toán Nhà nước kiểm toán và thanh tra các nghĩa vụ thuế, chuyển giá, số vốn Nhà nước đã đầu tư vào dự án… để đánh giá tổng thể thực trạng tài chính và tình hình sản xuất kinh doanh, trong đó gồm cả các nội dung về bao tiêu.
Đến nay, các nội dung này vẫn chưa được triển khai và ngày 24/10, Chính phủ mới ban hành Nghị định số 85 năm 2022 hướng dẫn về thanh toán bù giá cho cơ chế bao tiêu này.
Giải ngân chậm phải có cá nhân chịu trách nhiệm
Theo Nghị quyết, tổng thu ngân sách Trung ương là 863.567 tỷ đồng và tổng số thu ngân sách địa phương là 757.177 tỷ đồng. Tổng chi ngân sách Trung ương là hơn 1,29 triệu tỷ đồng, trong đó dự toán 436.204 tỷ đồng để bổ sung cân đối ngân sách, bổ sung có mục tiêu cho ngân sách địa phương.
Quốc hội giao Chính phủ chỉ đạo, hướng dẫn các bộ, cơ quan Trung ương và các tỉnh, thành phân bổ vốn đầu tư ngân sách Nhà nước bảo đảm tập trung, có trọng tâm, trọng điểm, tuân thủ điều kiện, thứ tự ưu tiên.
Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng.
Ưu tiên thanh toán đủ số nợ đọng xây dựng cơ bản và thu hồi toàn bộ số vốn ứng trước còn lại phải thu hồi trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025.
Giao Chính phủ bố trí đủ vốn cho các dự án đã hoàn thành bàn giao đưa vào sử dụng trước năm 2023, vốn đối ứng các dự án ODA và vốn vay ưu đãi nước ngoài, vốn ngân sách Nhà nước tham gia vào các dự án PPP, nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư, nhiệm vụ quy hoạch, các dự án chuyển tiếp phải hoàn thành trong năm 2023.
Bố trí vốn theo tiến độ cho các dự án quan trọng quốc gia, dự án kết nối, tác động liên vùng có ý nghĩa thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững. Sau khi bố trí đủ vốn cho các nhiệm vụ nêu trên, số vốn còn lại bố trí cho các dự án khởi công mới đủ thủ tục đầu tư.
Đề cao kỷ luật, kỷ cương tài chính, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, cản trở làm chậm tiến độ giao vốn, giải ngân vốn; cá nhân hóa trách nhiệm người đứng đầu trong trường hợp giải ngân chậm, gắn với đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Phân chia ngân sách với thuế BVMT xăng dầu
Cũng theo Nghị quyết, thuế bảo vệ môi trường xăng dầu năm 2023 sẽ được phân chia giữa ngân sách Trung ương và địa phương trên cơ sở sản lượng xăng dầu sản xuất, bán ra trong nước so với tổng sản lượng xăng dầu tiêu thụ trên thị trường.
Cụ thể, 60% thực hiện phân chia giữa ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương, 40% còn lại dành để điều tiết về ngân sách Trung ương.
Giải trình về căn cứ phân chia tỉ lệ khoản thuế này giữa ngân sách Trung ương và địa phương, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết tỉ lệ này được đưa ra trên cơ sở dự kiến sản xuất, tiêu thụ 2023-2025 do Bộ Công Thương, Tổng cục Hải quan và các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu cung cấp.
Cụ thể, tỉ lệ xăng dầu sản xuất trong nước trên tổng sản lượng xăng dầu tiêu thụ trong nước năm 2023 dự kiến là 59%, năm 2024 là 64% và năm 2025 là 59%.
Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định tỉ lệ (%) giữa sản lượng xăng dầu sản xuất, bán ra trong nước so với tổng sản lượng xăng, dầu tiêu thụ trên thị trường cho năm 2023 và ổn định trong giai đoạn 2023-2025 theo mức bình quân của ba năm 2023-2025 là 60%, thực hiện phân chia số thu giữa ngân sách Trung ương và địa phương.
Tỉ lệ xăng dầu nhập khẩu so với tổng sản lượng xăng dầu tiêu thụ trên thị trường là 40%, thực hiện điều tiết 100% về ngân sách Trung ương.
