Nguyên nhân Thủ tướng Malaysia đề xuất giải tán quốc hội

Thủ tướng Malaysia Ismail Sabri Yaakob hôm 10/10 đã kêu gọi bầu cử sớm, với hy vọng giành được quyền lực cao hơn cho đảng của mình và ổn định bối cảnh chính trị đầy khó khăn mà đất nước đã trải qua trong 4 năm qua.

Việc đảng Tổ chức Dân tộc Mã Lai thống nhất (UMNO) - một trụ cột trong liên minh cầm quyền Malaysia - gấp rút yêu cầu bầu cử sớm diễn ra khi nền kinh tế của quốc gia Đông Nam Á vẫn đang phục hồi sau đại dịch Covid và bắt đầu cảm thấy sức ép của lạm phát và suy thoái toàn cầu.

Tổng tuyển cử lần thứ 15 của Malaysia dự kiến sẽ diễn ra vào tháng 9/2023, nhưng ông Ismail đã chịu áp lực ngày càng tăng từ một số phe phái trong liên minh cầm quyền của mình về tổ chức tổng tuyển cử sớm hơn do lục đục nội bộ.

Trong một bài phát biểu trên truyền hình, Thủ tướng Ismail cho biết Quốc vương đã đồng ý với yêu cầu của ông về việc giải tán quốc hội vào ngày 10/10, và ngày tổng tuyển cử sẽ được Ủy ban Bầu cử công bố.

Các cuộc thăm dò ý kiến phải được tổ chức trong vòng 60 ngày kể từ ngày quốc hội giải tán. Số cử tri đi bỏ phiếu có thể giảm nếu ngày được chọn rơi vào mùa gió mùa cuối năm.

Ông Ismail cho biết, ông muốn một cuộc bầu cử sớm để chấm dứt các câu hỏi về tính hợp pháp của chính phủ của ông và trả lại quyền hạn cho người dân.

“Sự ủy thác của người dân là liều thuốc giải độc mạnh mẽ cho đất nước nhằm thể hiện sự ổn định chính trị và tạo ra một chính phủ mạnh mẽ, ổn định và được tôn trọng sau cuộc tổng tuyển cử”, ông Ismail nói.

Ủy ban Bầu cử không có bình luận ngay lập tức.

Trong một thông báo hôm 10/10, Cung điện cho biết Quốc vương Malaysia Al-Sultan Abdullah Ri'ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah không có lựa chọn nào khác ngoài việc đồng ý giải tán quốc hội.

Trong tuyên bố người phụ trách cung điện hoàng gia Malaysia Ahmad Fadil Shamsuddin cho biết Quốc vương rất thất vọng với những diễn biến chính trị hiện tại ở đất nước.

“Nhà vua bày tỏ sự thất vọng về những diễn biến chính trị hiện tại của đất nước và không còn lựa chọn nào khác ngoài việc đồng ý với yêu cầu của Thủ tướng là trả lại quyền hạn cho người dân để có một chính phủ ổn định”, ông nói.

Ông Ahmad Fadil cũng nói rằng nhà vua hy vọng rằng Ủy ban bầu cử sẽ tổ chức một cuộc bầu cử trong thời gian sớm nhất, có tính đến mùa gió đông bắc dự kiến sẽ bắt đầu vào giữa tháng 11.

Malaysia đã sa lầy vào tình trạng bất ổn chính trị kể từ cuộc tổng tuyển cử cuối cùng vào năm 2018, một cuộc bỏ phiếu lịch sử trong đó phe đối lập lật đổ đảng UMNO, đảng đã cầm quyền hơn 60 năm kể từ khi độc lập, trong bối cảnh các cáo buộc tham nhũng tràn lan.

Nhưng liên minh chiến thắng đã sụp đổ trong vòng 2 năm do đấu đá nội bộ, khiến UMNO trở lại nắm quyền trong một liên minh mới. Malaysia đã có 3 Thủ tướng kể từ cuộc bầu cử năm 2018.

Với việc quốc hội bị giải tán, ông Ismail, người lên nắm quyền vào tháng 8/2021, trở thành Thủ tướng tại vị ngắn nhất trong lịch sử Malaysia.

Đảng UMNO của ông kêu gọi các cuộc bầu cử sớm để tận dụng lợi thế của các cuộc bầu cử địa phương.

UMNO đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử được tổ chức ở cấp tiểu bang gần đây vào tháng 3, khi đảng này giành quyền kiểm soát bang Johor ở miền nam từ phe đối lập, vốn đã giành chiến thắng vào năm 2018.

Hồi tháng 4, ông Ismail được chỉ định là ứng cử viên Thủ tướng của UMNO, nhưng hiện không rõ liệu ông có còn nhận được sự ủng hộ đó hay không.

Minh Đức (Theo The Guardian, Channel News Asia)