Kế hoạch được ban hành với mục tiêu thực hiện hiệu quả Công văn số 245/TTg-KHTH ngày 17/04/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy mạnh chuyển đổi số trong lĩnh vực hải quan, các nhiệm vụ chuyển đổi số của Tổng cục Hải quan theo Kế hoạch Chuyển đổi số của Bộ Tài chính năm 2024 theo Quyết định số 837/QĐ-BTC ngày 15/04/2024 của Bộ trưởng Bộ Tài chính. Đồng thời, tiếp tục thực hiện có hiệu quả các mục tiêu đã được phê duyệt tại Quyết định số 2854/QĐ-TCHQ ngày 20/11/2023 của Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan về việc sửa đổi, bổ sung Kế hoạch Chuyển đổi số ngành Hải quan đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; trong đó tập trung xây dựng hệ thống công nghệ thông tin thực hiện Hải quan số đáp ứng yêu cầu nghiệp vụ trong thông quan.
Với mục tiêu trên, Kế hoạch đã đặt ra 3 nhiệm vụ chính cần thực hiện trong năm 2024, cụ thể:
Thứ nhất, tập trung triển khai các nhiệm vụ chuyển đổi số nêu tại Công văn số 245/TTg-KHTH ngày 17/4/2024 của Thủ tướng Chính phủ
Công văn số 245/TTg-KHTH có 5 chỉ đạo cụ thể nhằm đẩy mạnh công tác chuyển đổi số trong lĩnh vực hải quan. Theo đó, Tổng cục Hải quan trong năm 2024 sẽ tập trung thực hiện:
- Rà soát, hoàn thiện chính sách pháp luật, nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin theo hướng số hóa chứng từ thuộc hồ sơ hải quan tiến tới phi giấy tờ trong thực hiện thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu; phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, dần tiến đến chấm dứt việc yêu cầu người khai hải quan phải nộp chứng từ giấy thuộc bộ hồ sơ hải quan khi làm thủ tục hải quan;
- Thực hiện nâng cấp và triển khai các hệ thống công nghệ thông tin: Xây dựng hệ thống công nghệ thông tin thực hiện hải quan số đáp ứng yêu cầu nghiệp vụ trong thông quan; Tiếp tục triển khai có hiệu quả các hệ thống ứng dụng trong lĩnh vực hải quan: Tiếp tục triển khai thí điểm việc thanh toán thuế, phí liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu thông qua các trung gian thanh toán; Triển khai diện rộng hệ thống quản lý cửa hàng kinh doanh hàng miễn thuế;...
- Rà soát, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến cấp phép, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu để kịp thời phát hiện những bất cập, vướng mắc và kiến nghị các Bộ quản lý chuyên ngành và cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung; đẩy mạnh cải cách, ứng dụng công nghệ thông tin, chia sẻ dữ liệu với cơ quan hải quan để phục vụ thông quan hàng hóa.
- Bảo đảm trang thiết bị phục vụ công tác hiện đại hóa ngành hải quan, công tác kiểm tra giám sát, kiểm soát hải quan tại các khu vực cửa khẩu, cảng biển, hạn chế sự tiếp xúc giữa người dân, doanh nghiệp với cơ quan hải quan bảo đảm chặt chẽ, đúng quy định của pháp luật.
- Tăng cường các hoạt động hợp tác, trao đổi thông tin dữ liệu hải quan với các nước trong khu vực và trên thế giới, đặc biệt là các quốc gia đối tác thương mại chiến lược, có kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa lớn để tạo điều kiện thuận lợi cho hàng hóa của Việt Nam xuất khẩu vào các quốc gia này và ngược lại.
- Đồng thời, Tổng cục Hải quan sẽ tiếp tục triển khai mở rộng Cơ chế một cửa ASEAN; Chủ động phối hợp với Bộ Công an triển khai Quyết định số 06/QĐ-TTg ngày 06/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ; Tổ chức đối thoại, tháo gỡ khó khăn vướng mắc của người dân, doanh nghiệp; kịp thời kiểm tra, chấn chỉnh, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật, gây phiền hà, sách nhiễu, không kịp thời giải quyết, để vướng mắc kéo dài mà không đề xuất, kiến nghị cấp có thẩm quyền giải quyết.
Thứ hai, tập trung triển khai các nhiệm vụ chuyển đổi số nêu tại Quyết định số 837/QĐ-BTC ngày 15/4/2024 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về việc ban hành Kế hoạch chuyển đổi số của Bộ Tài chính năm 2024
- Thực hiện các thủ tục xây dựng hệ thống công nghệ thông tin thực hiện hải quan số đáp ứng yêu cầu nghiệp vụ trong thông quan.
- Triển khai Dự án Mở rộng Cổng thông tin một cửa quốc gia và kết nối Cơ chế một cửa ASEAN (giai đoạn 3) đáp ứng triển khai Nghị định quy định về trình tự, thủ tục kiểm tra nhà nước về chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.
- Tổ chức triển khai nền tảng cửa khẩu số, cảng biển số.
- Xây dựng triển khai đề án cơ sở dữ liệu quốc gia về hải quan.
- Xây dựng cơ sở dữ liệu trên cơ sở kết nối với trang bị thông minh nhận dạng hình ảnh và ứng dụng phân tích dữ liệu lớn; Nâng cấp và đưa vào sử dụng Cổng thông tin điện tử Hải quan, đáp ứng yêu cầu cung cấp thông tin toàn diện cho người dân và doanh nghiệp; Kết nối Cổng thông tin một cửa quốc gia với Cổng Dịch vụ công quốc gia; Hoàn thiện, chuẩn hóa, tích hợp các dịch vụ công trực tuyến một phần, toàn trình; Triển khai giải pháp trí tuệ nhân tạo vào xây dựng bài toán nghiệp vụ hệ thống công nghệ thông tin theo nhiệm vụ xây dựng và triển khai hệ thống công nghệ thông tin thực hiện Hải quan số; Triển khai giám sát tự động các hệ thống công nghệ thông tin (bao gồm cả an ninh, an toàn) và các nhiệm vụ khác.
Thứ 3, Tổng cục Hải quan cũng sẽ triển khai các nội dung chuyển đổi số khác như: Triển khai Hệ thống quản lý văn bản và điều hành cho Tổng cục Hải quan và Cục Hải quan các tỉnh, thành phố; Đảm bảo hạ tầng kỹ thuật đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số; Đảm bảo kỹ thuật toàn bộ thiết bị công nghệ thông tin, phần mềm hệ thống; Đảm bảo an toàn thông tin; Phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số ngành Hải quan, nâng cao nhận thức...
Để thực hiện các nhiệm vụ trên, Kế hoạch cũng đưa ra các giải pháp và các hoạt động cụ thể của từng đơn vị để triển khai thực hiện. Việc ban hành Kế hoạch Chuyển đổi số năm 2024, một lần nữa khẳng định hiện quyết tâm của Tổng cục Hải quan trong đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số, cải cách và hiện đại hóa ngành Hải quan. Quyết định được ban hành sẽ là cơ sở để thống nhất triển khai thực hiện trong năm 2024, đồng thời tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động của tất cả cán bộ, công chức hải quan về chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ của Cách mạng Công nghiệp 4.0 trong quản lý nhà nước về hải quan.
Thanh Tâm
