Sáng ngày 28/1(tức Mùng 7 Tết), lễ hội Tịch điền diễn đã ra tại thửa ruộng của thôn Đọi Nhì, xã Tiên Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam.
Đây là lễ hội truyền thống xuống đồng cày ruộng, cầu cho một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, được UBND tỉnh Hà Nam phục dựng và tổ chức quy mô lớn trong nhiều năm gần đây.
"Tịch điền" theo từ điển Hán Việt có nghĩa là ruộng do đích thân nhà vua xuống cày. Lễ Tịch điền được tổ chức nhằm khích lệ nông dân phát triển nông nghiệp, lấy nghề nông làm gốc, cầu cho mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu...
Màn múa rồng đặc sắc tại Lễ Tịch điền Đọi Sơn năm 2023. Hình ảnh rồng múa lượn thể hiện lòng mong ước khởi đầu một năm mới nhiều điều tốt đẹp.
Chào mừng lễ hội là màn biểu diễn múa trống, múa rồng do đội trống nữ, đội múa rồng của làng Đọi Tam thể hiện. Tiếng trống da trâu từ ngàn xưa vọng lại, tiếp tục gióng lên những âm hưởng trầm hùng cầu cho một năm nhân khang, vật thịnh, quốc thái dân an, mùa màng bội thu.
Cụ cao niên đọc văn trình trước đàn tế Thần nông và Linh vị vua Lê Đại Hành.
Các đại biểu, lãnh đạo thực hiện nghi lễ tâm linh tại lễ hội.
Sau các phần nghi lễ, một cụ già phong thái đức cao, vọng trọng, có sức khỏe tốt, có kinh nghiệm cày ruộng và phải là thành viên của gia đình văn hóa, được chọn lên nhập linh khí Vua Lê Đại Hành.
Cụ cao niên được khoác long bào thúc khiển trâu cày những sá đầu tiên mở ra mùa vụ mới.
Theo thứ tự, "vua Lê Đại Hành" dẫn trâu cày 3 sá ruộng (đường cày), rồi tới lãnh đạo cấp cao, lãnh đạo tỉnh cày 5 sá, lãnh đạo huyện cày 7 sá, lãnh đạo xã và cuối cùng là các bô lão cày 9 sá.
Theo sử sách ghi chép lại, mùa Xuân năm Đinh Hợi (987), vua Lê Đại Hành (tức Lê Hoàn) đã cùng văn võ bá quan cày tịch điền ở Đọi Sơn và bắt được chum vàng, năm sau cày ở Bàn Hải bắt được chum bạc. Từ đó, những thửa ruộng này sau được gọi là "kim ngân điền", người dân Hà Nam thì gọi là ruộng vàng, ruộng bạc.
Tiếp sau đó, lãnh đạo tỉnh Hà Nam, thị xã Duy Tiên cũng xuống ruộng cày những đường cày đầu tiên trong năm mới.
Theo sau các đường cày là các cô gái gieo hạt giống, tiếp đó tới màn múa rồng làm tăng thêm phần sôi động cho lễ hội.
Đông đảo người dân và du khách đến tham quan lễ hội Tịch điền. Đây cũng là dịp để nhân dân trong vùng, du khách thập phương tưởng nhớ về cội nguồn, giáo dục các thế hệ trẻ truyền thống yêu lao động của cha ông.
Mạnh Quốc - Phạm Tùng
