Để các luật sớm đi vào cuộc sống
Chiều 21/6, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 7, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Các tổ chức tín dụng.
Thảo luận về dự thảo Luật, đa số ý kiến đại biểu Quốc hội bày tỏ tán thành cao với việc đưa hiệu lực các dự án Luật vào thi hành sớm.
Phát biểu tại hội trường, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) ủng hộ chủ trương để các luật nêu trên sớm đi vào cuộc sống. Đại biểu cho rằng một số quy định tại các luật có thể thực hiện được ngay, tuy nhiên còn nhiều nội dung cần văn bản hướng dẫn chi tiết.
Do đó, đại biểu đề nghị Chính phủ chuẩn bị kỹ lưỡng, bảo đảm tiến độ, chất lượng các văn bản hướng dẫn chi tiết, nhất là các văn bản do địa phương xây dựng; tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật rộng rãi, tạo sự thống nhất trong nhận thức thực thi các luật, bảo đảm hiệu quả triển khai các luật này khi các luật có hiệu lực thi hành.
Dưới góc độ địa phương, ĐBQH Nguyễn Trúc Anh (đoàn Hà Nội) cho rằng đẩy nhanh hiệu lực thi hành Luật sớm 5 tháng giải quyết loạt vấn đề đang tồn tại hạn chế trong thực hiện các vấn đề liên quan đến đất đai. “Chính phủ đã có nhiều đổi mới trong xây dựng, thi hành pháp luật. Các dự án Luật được thi hành sớm hơn ngày nào sẽ có tác động tích cực đến kinh tế - xã hội sớm ngày đó”, đại biểu Nguyễn Trúc Anh nói.
ĐBQH Nguyễn Quang Huân.
ĐBQH Nguyễn Quang Huân (đoàn Bình Dương) cho rằng hiện các doanh nghiệp bất động sản đang rất khó khăn, nếu có thể khơi thông sẽ tác động tốt tới nền kinh tế, tăng trưởng GDP 6 tháng cuối năm 2024.
Ông Huân cho biết, có những doanh nghiệp FDI muốn mở rộng sản xuất nhưng hiện phải dừng lại vì vướng luật. Các doanh nghiệp FDI có kế hoạch bố trí vốn nếu chậm trễ có thể dẫn tới tái cơ cấu, hoặc chuyển đổi khu vực đầu tư.
“Bởi vậy, việc ban hành luật càng sớm càng tốt”, ông Huân nêu ý kiến.
Tuy nhiên, ông Huân cũng dẫn báo cáo thẩm tra đã nêu chi tiết, trong đó có vấn đề ban hành các Nghị định, Thông tư, văn bản hướng dẫn luật. "Trong thảo luận tổ, nhiều địa phương cũng nêu khó khăn là nếu Trung ương chưa hướng dẫn thì địa phương lấy đâu căn cứ để thực hiện?”, ông Huân cho rằng đây là vấn đề cần lưu ý.
Từ đó, ông đề nghị Chính phủ khẩn trương ban hành các Nghị định để các địa phương yên tâm, tổ chức tập huấn đồng loạt để hoàn thành hướng dẫn ở địa phương. Chính phủ cũng nên dự trù các rủi ro nảy sinh và cách ứng phó.
Ông Huân cho rằng, không thể nói một cách chung chung là Chính phủ sẽ chịu trách nhiệm. Khi thực hiện có thể có những vướng mắc, vì vậy phải có ứng phó với rủi ro. Cả Quốc hội, Chính phủ, địa phương cần chung tay tháo gỡ để đưa 4 luật này vào thực hiện sớm.
Khơi thông, thu hút nguồn lực
Nêu ý kiến, ĐBQH Hà Sỹ Đồng (đoàn Quảng Trị) chia sẻ từ thực tiễn điều hành ở địa phương ông mong muốn các luật này sớm đi vào cuộc sống.
Theo đại biểu, các luật hiện hành có sự chồng chéo, mâu thuẫn, cách hiểu, cách thực hiện còn quá nhiều bất cập. Nhiều cán bộ vi phạm pháp luật, vướng vào vòng lao lý cũng có một phần của sự bất cập từ đó. Nhiều cán bộ “né tránh”, “đùn đẩy” sợ trách nhiệm cũng có lý do từ bất cập đó.
Ông lưu ý vấn đề được chỉ ra trong báo cáo thẩm tra về dự luật của Ủy ban Kinh tế cũng cần được quan tâm đầy đủ, nhất là phải nhận diện, đánh giá sự ảnh hưởng, tác động đến môi trường đầu tư kinh doanh, quyền và lợi ích chính đáng của người dân và doanh nghiệp, đặc biệt là phản ứng, tâm lý của xã hội.
ĐBQH Hà Sỹ Đồng nêu ý kiến.
Ông cho biết, Chính phủ khẳng định có đầy đủ cơ sở để các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật được ban hành đảm bảo tiến độ, chất lượng để triển khai thi hành khi có hiệu lực từ ngày 1/8.
Đây được coi là điểm tựa để các đại biểu bấm nút thông qua việc có hiệu lực sớm. “Điều tôi băn khoăn là tiến độ ban hành các văn bản đó phụ thuộc rất nhiều vào sự chuẩn bị của các bộ, ngành”, ông chia sẻ.
Ông Đồng cho rằng, việc Chính phủ đề xuất và phải chịu trách nhiệm là đúng nhưng mỗi ĐBQH khi đã “bấm nút” cũng phải có trách nhiệm với quyết định của mình. Đại biểu đề nghị trước khi thông qua Luật, cơ quan soạn thảo nên gửi tới QH những vấn đề có thể phát sinh khi các luật trên có hiệu lực sớm, nếu có thì giải quyết thế nào, cơ quan nào chịu trách nhiệm giải quyết.
Giải trình làm rõ vấn đề ĐBQH nêu, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh ghi nhận những ý kiến tâm huyết, trách nhiệm của các ĐBQH. Đa số ĐBQH đều đồng tình cao với hồ sơ của Chính phủ, rất mong muốn cùng với tiếng nói của cử tri là Luật có hiệu lực sớm.
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh.
Ông Khánh cho biết để thực hiện tốt Luật Đất đai, Luật Kinh doanh Bất động sản, các quy định, văn bản hướng dẫn, nghị định, quyết định, thông tư và văn bản hướng dẫn của địa phương đã được chuẩn bị rất kỹ.
Bộ trưởng cho hay, từ lúc Quốc hội đồng ý sửa Luật đất đai, cơ quan soạn thảo cùng các cơ quan liên quan đã làm thực hiện các nghị định và các cái thông tư theo quy định.
Chính vì thế, ông Khánh cho rằng, các quy trình thủ tục được thực hiện đầy đủ, không có rút gọn quy trình, không có kiểu làm luật gấp gáp.
“Cái gọi là rút gọn ở đây là rút gọn về thời hạn hiệu lực, thời gian thực thi”, ông Khánh cho hay.
Ông Khánh khẳng định, Chính phủ và Quốc hội đồng ý sớm triển khai 3 luật này đều làm đầy đủ quy trình, sớm nhưng mà đầy đủ, đảm bảo cái chất lượng của luật.
Về tác dụng của các Luật đi vào cuộc sống, ông Khánh cho rằng, nhiều chính sách của ba luật sẽ khơi thông nguồn lực của đất nước, thu hút nguồn lực và sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên thiên nhiên, đất đai. Trong đó, giải quyết được nhiều tồn đọng và mong mỏi của người dân, doanh nghiệp.
Ví dụ như Luật Đất đai 2024 đã có quy định rằng hộ gia đình ở đất đai sản xuất kinh doanh ổn định, không tranh chấp, không vi phạm pháp luật từ mùng 1/7/2014 trở về trước mà chưa có giấy chứng nhận quyền sở hữu đất đai thì tới đây sẽ được giải quyết cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu đất đai...
Theo ông Khánh, việc triển khai thực hiện Luật Đất đai sớm tạo điều kiện cho đồng bào Việt Nam ở nước ngoài tham gia vào thị trường đất đai như người Việt ở trong nước, giúp họ có cơ hội tham gia vào thị trường, khơi thông nguồn lực.
