Bộ luật Hình sự quy định một trong những Biện pháp ngăn chặn thay thế là đặt tiền để thay cho hình thức tạm giam, mới đấy Thông tư liên tịch số 17/2013/TTLT/BTP-BCA đã quy định chi tiết về Biện pháp bảo đảm này. Cụ thể như sau:
Theo quy định tại thông tư, không phải tất cả các trường hợp đều có thể bảo lãnh để không bị tạm giam, khi xem xét để áp dụng biện pháp đặt tiền này, Cơ quan tiến hành tố tụng phải cân nhắc đầy đủ các điều kiện về tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, nhân thân, tình trạng tài sản của bị can, bị cáo; trên cơ sở bảo đảm hiệu quả ngăn chặn để quyết định việc áp dụng biện pháp đặt tiền để bảo đảm thay thế cho biện pháp tạm giam.
Ảnh minh họa
Việc đặt tiền bảo lãnh thay cho tạm giam phải đáp ứng đủ các điều kiện quy định tại thông tư, bao gồm:
- Bị can, bị cáo phạm tội lần đầu; có nơi cư trú rõ ràng; thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải;
- Bị can, bị cáo có khả năng về tài chính để đặt bảo đảm theo quy định. Đối với bị can, bị cáo là người chưa thành niên, người có nhược điểm về tâm thần mà không có hoặc không đủ tiền để đặt bảo đảm thì xem xét đến khả năng tài chính của người đại diện hợp pháp của họ;
- Có căn cứ xác định, sau khi được tại ngoại, bị can, bị cáo sẽ có mặt theo giấy triệu tập của cơ quan tiến hành tố tụng và không tiêu huỷ, che giấu chứng cứ hoặc có hành vi khác cản trở việc điều tra, truy tố, xét xử;
- Việc cho bị can, bị cáo tại ngoại không gây ảnh hưởng đến an ninh, trật tự;
Thông tư cũng chỉ rõ trường hợp không áp dụng biện pháp đặt tiền bảo lãnh nếu bị can, bị cáo phạm một trong các tội xâm phạm an ninh quốc gia; các tội phá hoại hoà bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh; phạm tội rất nghiêm trọng thuộc loại tội phạm về ma túy, tham nhũng, xâm phạm trật tự quản lý kinh tế; các tội cướp tài sản, bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản, cưỡng đoạt tài sản, cướp giật tài sản….
Tiền được đặt để bảo đảm là tiền mặt Việt Nam đồng, là tài sản hợp pháp của bị can, bị cáo hoặc của người đại diện hợp pháp của bị can, bị cáo.
Mức tiền được đặt để bảo đảm do Cơ quan điều tra, VKS, Tòa án quyết định nhưng không dưới 20 triệu đồng đối với tội phạm ít nghiêm trọng, 80 triệu đồng đối với tội phạm nghiêm trọng, 200 triệu đồng đối với tội phạm rất nghiêm trọng.
Đối với các trường hợp bị can, bị cáo là đối tượng đặc biệt như thuộc hộ nghèo; là thương binh, bệnh binh, được tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng lao động, người chưa thành niên, người có nhược điểm về tâm thần… thì các cơ quan trên có thể quyết định mức tiền bảo đảm thấp hơn, nhưng không dưới 1/2 mức nêu trên.
Thông tư liên tịch 17/2013/TTLT-BTP-BCA-BQP-BTC-VKSNDTC-TANDTC có hiệu lực kể từ 15/01/2014.
Băng Tâm
