Đại diện tổ chức Động vật châu Á tại Việt Nam cho biết, nếu người dân tình nguyện mang gấu đến bàn giao, có đơn tình nguyện, sẽ được trung tâm Cứu hộ gấu Tam Đảo (tại huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc) tiếp nhận. Tuy nhiên, tổ chức này cũng khẳng định, nếu người dân yêu cầu kinh phí hỗ trợ cho việc bàn giao thì sẽ khó thực hiện, bởi không biết lấy đâu ra kinh phí.
Trả lời câu hỏi của PV Người Đưa Tin về việc giúp đỡ người nuôi gấu trong giai đoạn khó khăn này, đại diện tổ chức Động vật châu Á tại Việt Nam cho biết: Về mặt nhân văn, tổ chức sẽ hỗ trợ mua lại những chiếc lồng nhốt gấu của người dân chứ không thể hỗ trợ tiền mua gấu. Bởi lâu nay, việc người dân nuôi, nhốt gấu trong các lồng sắt nhỏ hẹp gây phản cảm rất lớn, nên việc mua lại cũng một phần nhằm tiêu hủy những chiếc lồng sắt vô cảm này.
Trong khi đó, trao đổi về việc này, TS. Tuấn Bendixsen (Việt kiều, quốc tịch Mỹ), Giám đốc trung tâm Cứu hộ gấu Việt Nam cho biết: "Trong khi năm 2005, khi mới xây dựng Trung tâm thì rất khó để có gấu cứu hộ, nhưng từ đó cho đến nay, số lượng gấu tăng lên nhanh chóng. Vì ngoài lượng gấu được cứu hộ từ các trại do nuôi trái phép, không có chíp thì số gấu được các chủ trang trại chủ động chuyển giao cho Trung tâm cũng khá nhiều. Bây giờ, người ta cũng đã chán nuôi rồi, giá mật lại rẻ".
2.400 chú gấu đang "treo... lơ lửng"!
Theo tính toán của ông Tuấn Bendixsen: "Đến tháng 5/2013, Trung tâm đã tiếp nhận 106 con gấu. Hiện nay, mặc dù trung tâm đang tiếp tục được mở rộng nhưng mức tối đa chỉ có thể cứu hộ, tiếp nhận khoảng 200 cá thể gấu. Về lâu dài, điều lo ngại nhất là hiện chúng ta vẫn đang còn tới gần 2.400 cá thể gấu đang được nuôi, nhốt tại các trang trại, hộ gia đình để khai thác mật, những chủ đang có nguyện vọng trả lại cho Nhà nước. Nếu bây giờ họ trả lại một lúc gần 2.400 con thì sẽ rất khó giải quyết".
"Do đó, chúng tôi vừa thảo luận với bộ NN&PTNT về việc giúp xây dựng thêm một số trung tâm cứu hộ gấu nữa để đáp ứng lộ trình giải quyết số 2.400 con gấu. Và, để làm được việc này, Trung tâm sẽ phải kêu gọi các nhà tài trợ, song ngược lại, Nhà nước cam kết, nếu xây dựng thêm Trung tâm phải thực sự triệt để việc cấm săn bắt và cho nuôi nhốt trái phép hoặc dưới hình thức hợp pháp hóa bằng gắn chíp cho cá thể gấu như hiện nay. Còn nếu vẫn cứ cho phép nuôi tại hộ gia đình, trang trại thì việc xây dựng thêm trung tâm cũng không mang lại ý nghĩa", ông Tuấn Bendixsen khẳng định.
Chủ nuôi gấu cần có trách nhiệm
Đại diện cơ quan quản lý Cites Việt Nam cho hay, sẽ ủng hộ việc các chủ trại gấu chuyển nhượng lại gấu cho Nhà nước thông qua các trung tâm cứu hộ, bảo tồn động vật hoang dã. Mặc dù còn khó khăn về cơ sở vật chất, nhưng theo đánh giá của Cites Việt Nam, các trung tâm cứu hộ hiện nay vẫn có đủ khả năng để cứu hộ, phục hồi các cá thể gấu trước khi thả chúng về rừng tự nhiên.
Đại diện Cites Việt Nam cũng phản ứng và không đồng tình với cách chăm sóc, nuôi dưỡng gấu ở các trang trại, nhà dân như hiện nay. Phần lớn, các cá thể gấu đang được nuôi nhốt hiện nay đều có nguồn gốc tự nhiên, bị săn bắn, mua bán trái phép rồi đưa về nuôi khai thác mật. Việc đua nhau săn bắt gấu vô tội vạ đã đe dọa môi trường tự nhiên, làm cạn kiệt dần loài gấu hoang dã. Các chủ nuôi cần có trách nhiệm với gấu, không nên chỉ vì giá mật gấu rẻ, không còn thu lợi như trước mà tìm cách "bán tháo", triệt hạ, bỏ đói, "tẩu tán", mặc gấu nhiễm bệnh...
"Hiện Cites Việt Nam cũng đang được tham gia soạn thảo lại Thông tư về quy chế quản lý gấu (mới) để thay thế cho quy chế cũ. Trong đó, sẽ bổ sung và nhấn mạnh thêm các quy định về điều kiện nuôi, nhốt gấu như chuồng trại, tiêu chuẩn vệ sinh và chế độ thức ăn, thú y cho gấu...", đại diện Cites Việt Nam cho biết.
Trong một diễn tiến khác, phản hồi thông tin PV Người Đưa Tin đưa tới, trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV) cho biết, sẽ có những động thái tích cực nhất về vấn đề này và sẽ có những khuyến nghị cụ thể với TP. Hà Nội và bộ NN&PTNT trong việc quản lý, nuôi, nhốt gấu chuồng trại của gia đình người dân hiện nay.
Trần Quyết
