Danh tính những tướng lĩnh Thổ Nhĩ Kỳ "gây khó" cho Nga
Xung đột vũ trang kéo dài 6 tuần giữa Azerbaijan và Armenia ở khu vực Nagorno-Karabakh đã kết thúc sau sự can thiệp ngoại giao của Nga.
Các cuộc giao tranh mới nhất đã chứng kiến năng lực quân sự vượt trội của Azerbaijan trước Armenia, điều đã giúp nước này giành được lợi thế trên bàn đàm phán và đạt được những mục tiêu lãnh thổ nhất định.
Thành công quân sự của Azerbaijan trái ngược với những lần xung đột trước đó trong quá khứ và một phần là kết quả của sự hỗ trợ đáng kể đến đội ngũ quân nhân giàu kinh nghiệm cũng như công nghệ tinh vi đến từ Thổ Nhĩ Kỳ. Nếu không có sự nhúng tay của Ankara, tình thế ở Nagorno-Karabakh có thể sẽ không dẫn đến kịch bản hiện tại.
Chính vì vậy, vai trò của Thổ Nhĩ Kỳ trong cuộc giao tranh vừa qua đã trở thành đề tài gây chú ý, đặc biệt là hiệu quả của các máy bay không người lái có vũ trang.
Tuy nhiên, truyền thông Nga lại không tập trung mổ xẻ vũ khí nói trên mà chuyển hướng sự chú ý sang các tướng lĩnh Thổ Nhĩ Kỳ - những nhân vật được cho là đã góp công nhiều hơn trong việc nghiêng cán cân quân sự có lợi cho Azerbaijan.
Tờ Vzglyad của Nga đã đăng một bài viết tiết lộ tên của 3 tướng Thổ Nhĩ Kỳ tham gia chỉ huy chiến đấu trong cuộc xung đột ở Nam Caucasus vừa qua, đó là Trung tướng Şeref Öngay, Thiếu tướng Bahtiyar Ersay và Thiếu tướng Göksel Kahya.
Theo báo cáo, Thiếu tướng Ersay từ Ban Kế hoạch và Tác chiến của Lực lượng Mặt đất Thổ Nhĩ Kỳ là người chỉ huy toàn bộ các hoạt động ở Nagorno-Karabakh.
Tướng Azerbaijan bị sa thải
Trước khi bắt đầu giao tranh ở Nagorno-Karabakh, Tổng tham mưu trưởng Azerbaijan, tướng Najmeddin Sadikov đã bị sa thải. Sadikov, người đã nắm quyền chỉ huy quân đội Azeri trong 27 năm, được biết đến như một vị tướng thân Nga, và mối quan hệ của ông với Tổng thống Nga Vladimir Putin được coi là lý do khiến ông giữ chức vụ này trong một thời gian dài.
Theo các nguồn tin Thổ Nhĩ Kỳ, ông Sadikov phải chịu trách nhiệm về cáo buộc không trọng dụng các sĩ quan Azeri được đào tạo trong các học viện quân sự Thổ Nhĩ Kỳ như một phần của thỏa thuận đào tạo quân sự giữa hai nước.
Tờ Vzglyad tuyên bố rằng, sau khi Sadikov bị sa thải, các tướng Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng cường ảnh hưởng của họ trong quân đội Azerbaijan và trực tiếp chỉ huy quân đội Azeri trong các cuộc đụng độ mới nhất. Theo báo cáo, các máy bay không người lái có vũ trang ảnh hưởng đáng kể đến cuộc giao tranh có lợi cho Azerbaijan cũng được điều khiển từ một trung tâm dưới sự chỉ huy của một tướng Thổ Nhĩ Kỳ.
Ba vị tướng Thổ Nhĩ Kỳ đến Azerbaijan
Trung tướng Öngay, một trong những chỉ huy của Thổ Nhĩ Kỳ đến tham gia các cuộc đụng độ là người đứng đầu Quân lực mặt đất số 3, triển khai gần Erzincan ở miền Đông Thổ Nhĩ Kỳ.
Điều thú vị là cả ba vị tướng tham gia vào các chiến dịch đã đến Azerbaijan trước khi bắt đầu chiến sự.
Thiếu tướng Kahya được biết đến là người thân cận với Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar. Truyền thông Nga cho rằng ông Kahya đã chỉ huy các máy bay không người lái có vũ trang của Thổ Nhĩ Kỳ được sử dụng trong các chiến dịch ở Nagorno-Karabakh.
Trước đó, ông đã đảm nhận một vai trò tương tự ở Libya, nơi Thổ Nhĩ Kỳ can thiệp ủng hộ cho Chính phủ Hiệp ước Quốc gia (GNA) có trụ sở tại Tripoli chống lại Quân đội Quốc gia Libya (LNA) của tướng Khalifa Haftar ở phía Đông.
Lợi thế từ máy bay không người lái
Phi đội máy bay không người lái do Thiếu tướng Kahya chỉ huy bao gồm những chiếc TB2 do tập đoàn quốc phòng Baykar sản xuất. Số lượng TB2 được đưa đến Azerbaijan vẫn chưa được tiết lộ. Trước đây, Thổ Nhĩ Kỳ cũng từng bán TB2 cho Azerbaijan.
Trong một cuộc phỏng vấn với France24 vào ngày 15/10, Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev được hỏi rằng đất nước của ông có bao nhiêu máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ. Đáp lại, lãnh đạo Azeri cười và nói: “Chúng tôi có số lượng tương xứng. Thông tin cần được giấu kín để chúng tôi đạt được mục tiêu của mình và chúng tôi chọn không tiết lộ thông tin đó”.
Trả lời một câu hỏi khác, ông Aliyev xác nhận sự khác biệt của máy bay không người lái do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất trong nỗ lực quân sự của nước này.
“Đây là những vũ khí khá hiện đại và phát triển. Nhờ các máy bay không người lái từ Thổ Nhĩ Kỳ, chúng tôi đã phá hủy các thiết bị quân sự trị giá 1 tỷ USD của Armenia”, ông Aliyev nói.
TB2 do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất là mẫu máy bay không người lái có thành phần linh kiện đa dạng từ nước ngoài. Hệ thống nhắm mục tiêu và hình ảnh của TB2 được mua từ L3Harris Technologies Inc. của Canada. Đức cung cấp hệ thống dẫn đường cho tên lửa. Động cơ là Rotax 912-iS nhập khẩu từ Áo. Vương quốc Anh bán giá treo tên lửa Hornet do ECO MBM Technology sản xuất.
Canada gần đây đã thông báo ngừng xuất khẩu linh kiện sang Thổ Nhĩ Kỳ, với lý do chúng được sử dụng trong các cuộc đụng độ ở Nagorno-Karabakh.