Tổng thống Mỹ Donald Trump đã kết thúc chuyến công du 12 ngày ở châu Á và thành công nhất đối với ông là bồi đắp thêm quan hệ với một số nhà lãnh đạo chủ chốt.
Theo tờ Straits Times, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte là các nhà lãnh đạo “tâm đầu ý hợp” nhất với ông Trump ở châu Á, sau khi ông cùng các nhân vật này giải tỏa một số khúc mắc trước đó.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe: Người bạn gần gũi
"Donald và Shinzo cùng làm liên minh trở nên vĩ đại hơn", là dòng chữ trên chiếc mũ được ông Abe trao cho ông Trump trước khi họ cùng chơi golf với nhau. Golf là môn thể thao ưa thích của nhà lãnh đạo Mỹ.
Tại Tokyo, ông Trump ca ngợi tình bạn của ông với ông Abe là "chưa từng có" trong lịch sử quan hệ song phương.
Các quan chức ở Tokyo đón tiếp ông Trump bằng tất cả sự đối đãi tốt nhất, khác hẳn với các chuyến thăm của cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama thời gian trước.
Bất đồng công khai giữa hai người đứng đầu Mỹ-Nhật về các vấn đề như thương mại, an ninh đã không cản họ cùng chơi golf với nhau tới hai lần và có các bữa ăn thân thiết, tờ Straits Times đánh giá.
“Ông Trump luôn sẵn sàng tư vấn cho người bạn Abe khi có các vấn đề quốc tế xảy ra, đặc biệt là trong các vấn đề ở Đông Á như Triều Tiên", Tiến sĩ Yasushi Watanabe của đại học Keio nêu quan điểm.
Tuy nhiên, các nhà phân tích như Shihoko Goto, từ Trung tâm Woodrow Wilson ở Washington nhận định, quan hệ của cả hai có vẻ "không đối xứng".
Giáo sư về quan hệ quốc tế Kim Jae Chun tại đại học Sogang ở Seoul cho hay: "Có rất nhiều lời chỉ trích về phong cách Abe khi ông ấy có vẻ bị lép vế hơn trước Tổng thống Mỹ".
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình: Người bạn tôn trọng
Ông Tập Cận Bình trải thảm đỏ cho một "chuyến thăm chính thức +" đối với vị khách quý đến từ nước Mỹ. Nhà lãnh đạo Trung Quốc mời ông Trump dự yến tiệc và xem kinh kịch tại Tử Cấm Thành – một điều chưa có tiền lệ.
Đáp lại, Tổng thống Trump mở đoạn video người cháu gái Arabella Kushner ngân nga những bài hát tiếng Trung và đọc thơ cổ Trung Quốc dành tặng cho vị lãnh đạo nước chủ nhà.
Ông Trump đã nói trên Air Force One, trên đường trở về Washington: "Một mối quan hệ vẫn luôn quan trọng. Nó không nhất thiết phải gần gũi nhưng nó phải thực sự dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau. Đối với tôi, một mối quan hệ dựa trên sự tôn trọng quan trọng hơn bất cứ thứ gì, kể cả tình bạn".
Trong khi ông Trump đã có những lời chỉ trích về thương mại trước khi khởi hành chuyến thăm, ông cũng cho thấy mình "không phải một người thích tâng bốc để làm dịu tình hình", học giả Lim từ đại học Quốc gia Singapore cho biết. “Trên phương diện công khai, hai nhà lãnh đạo đang bước cùng với nhau”, Tiến sĩ Watanabe nói thêm.
Chuyên gia Goto đánh giá ông Tập đứng ở vị trí cao trong suy nghĩ của Tổng thống Trump nếu dựa trên sự tôn trọng, nhưng kém hơn về mặt kết nối cá nhân. "Ông Trump thừa nhận Trung Quốc như một cường quốc châu Á lớn nhất và ông cho thấy sự tôn trọng của mình. Nhưng Mỹ có những lo ngại về tiềm năng của Trung Quốc khi quốc gia này có tham vọng bá chủ châu lục”, bà nói.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte: Người bạn chung cá tính
Họ cùng chia sẻ một trò đùa trước các phương tiện truyền thông, trong khi ông Duterte, theo yêu cầu của ông Trump, đã lên sân khấu để hát một ca khúc trong tiệc tối của Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN.
Tổng thống Trump và người đồng cấp Duterte cùng lên nắm quyền theo phong cách "không đi theo khuôn khổ chuẩn mực chính trị và có sự tương đồng lẫn nhau về tính cách", Tiến sĩ Watanabe nói.
Chuyên gia Đông Á Lim Tai Wei thuộc đại học Khoa học Xã hội Singapore lưu ý, quan hệ song phương Washington-Manila vốn xấu đi sau khi ông Obama chỉ trích ông Duterte về vấn đề nhân quyền, nay đã được phục hồi một cách hiệu quả.
"Họ có chung thế giới quan và chia sẻ về thái độ chống lại những tin tức giả từ báo chí", học giả Lim nói thêm. "Họ có sự đồng cảm với nhau dù cuộc chiến chống ma túy khắc nghiệt của ông Duterte có thể vẫn còn gây tranh cãi".
Tổng thống Moon Jae-in: Người bạn chân thành
Hàn Quốc là điểm dừng chân ngắn nhất trong số 5 quốc gia công du của ông Trump. Nhưng hơn tất cả, đây là nơi ông cảm thấy giống như đang ở nhà.
Bữa tiệc chào đón ông Trump bao gồm các món ăn hợp khẩu vị như tôm và sườn bò ướp loại sốt "360 tuổi". Ông Trump cũng được mời đến phát biểu trước Quốc hội.
Chuyến thăm của Tổng thống Trump được mô tả là "chân thành” và không có những lời hùng biện ngẫu hứng giống với các nhà lãnh đạo khác, dù trước đó cả hai được cho là mâu thuẫn về cách thức giải quyết vấn đề Triều Tiên.
Trong khi ông Moon ủng hộ một cách tiếp cận "nhẹ nhàng" trong việc thuyết phục Triều Tiên từ bỏ chương trình phát triển tên lửa đạn đạo và hạt nhân, ông Trump lựa chọn giải pháp cứng rắn để buộc Bình Nhưỡng trở lại bàn đàm phán.
Học giả Lim cho rằng, mặc dù nhà lãnh đạo Hàn Quốc không phải là người có chung suy nghĩ với ông Trump để bắt đầu quan hệ thân thiết hơn, song “mọi thứ đều đủ chân thành khi Tổng thống Mỹ đã thể hiện sự điềm đạm của mình”.