3 tháng đầu năm 2017, doanh số bán của các doanh nghiệp xe máy tại thị trường Việt Nam luôn ở mức thấp, cùng với sức mua chưa có dấu hiệu hồi phục. Dạo qua thị trường xe máy đầu năm, dễ dàng nhận thấy lượng khách mua xe không nhiều, nhiều cửa hàng xe máy rơi vào cảnh đìu hiu.
Liệu sức mua có tăng trở lại?
Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM), bao gồm 5 thành viên là Công ty Honda Việt Nam, Công ty Piaggio Việt Nam, Công ty Suzuki Việt Nam, Công ty SYM Việt Nam và Công ty Yamaha Motor Việt Nam vừa công bố doanh số bán hàng trong 6 tháng cuối năm 2016 (tính từ tháng 7/2016 đến hết tháng 12/2016) là 1.676.838 xe và tổng doanh số bán hàng cả năm 2016 (tính từ tháng 1/ 2016 đến hết tháng 12/2016) là 3.121.023 xe, tăng 9,5 % so với năm 2015.
Một chuyên gia kinh tế nhận định, sự tăng trưởng mạnh mẽ của thị trường xe máy Việt Nam năm qua là kết quả tăng trưởng ổn định của nền kinh tế, thu nhập trung bình của người dân tăng lên, kéo theo nhu cầu mua sắm, trong đó có mua xe máy tăng cao.
Hiện tại, 5 thành viên VAMM đang “khống chế” thị trường xe máy Việt Nam bằng các dòng sản phẩm đa dạng bao gồm xe số, xe tay ga và xe côn tay. Honda vẫn là “ông lớn” dẫn đầu thị trường khi tung ra thị trường tới 14 mẫu xe các loại. Theo sau là Piaggio với 9 mẫu xe, Yamaha với 13 mẫu xe, Suzuki 6 mẫu xe và SYM là 13 mẫu xe. Honda và Piaggio cũng là hai thương hiệu thể hiện quyết tâm lớn nhất cho mục tiêu xuất khẩu trong năm 2017.
Ở phân khúc xe tay ga, hiện nay các mẫu xe tay ga của Honda Việt Nam đang tỏ ra lấn lướt các đối thủ khác. Có thể điểm ra một số mẫu model ăn khách trên thị trường như Honda Air Blade 125, Vision, Lead 125 hay SH 125/150i. Bên cạnh đó, mẫu xe Nozza Grande của Yamaha Việt Nam cũng nhận được tín hiệu tốt khi là một mẫu xe tạo được sự cạnh tranh đáng nể với Honda Lead.
Tại phân khúc xe tay ga cao cấp, nếu như các mẫu xe của Piaggio đang rơi vào tình trạng ế ẩm sau những “cơn bão” triệu hồi thì mẫu xe SH 125i và 150i của Honda lại liên tục cháy hàng. Đuổi sát ngay sau đó là mẫu xe NVX 155cc của Yamaha cũng đang tạo ra cơn sốt đối với người tiêu dùng, tuy nhiên khoảng thời gian gần đây thông tin về sự cố lỗi phuộc sau bị cong cũng khiến không ít người tiêu dùng cảm thấy hoang mang và khá thận trọng khi xuống tiền để mua mẫu xe này.
Còn ở phân khúc xe số, hiện hai hãng Honda và Yamaha cũng đang sở hữu trong tay những “át chủ bài” có sức mua lớn trên thị trường như Honda Wave Alpha hay Yamaha Sirius. Trong khi phân khúc xe côn tay lại chứng kiến sự cạnh tranh khốc liệt giữa Honda Winner 150 và Yamaha Exciter 150.
Theo thống kê, tính tới thời điểm hiện tại, Honda Việt Nam vẫn đang dẫn đầu thị trường xe máy trong nước với hơn 70% thị phần. Cần lưu ý là trong năm 2016, hãng này bán được hơn 2 triệu xe. Yamaha Việt Nam đứng vị trí thứ 2 với doanh số 840.000 xe, chiếm 26,9% thị phần. SYM Việt Nam đứng thứ 3 với doanh số đạt khoảng 60.000 xe. Kế tiếp là Piaggio Việt Nam và Suzuki Việt Nam khi bán được lần lượt 40.000 xe và 20.000 xe.
Theo VAMM, năm 2015 tỷ lệ xe tay ga tiêu thụ trên toàn thị trường chiếm hơn 55%, xe số chỉ vào khoảng 45%. Đến năm 2016, tỷ lệ xe tay ga được dự đoán sẽ chiếm từ 50 - 55% và tiếp tục áp đảo dòng xe số.
Nhiều dự đoán trong năm 2017, cuộc chiến dành thị phần trong phân khúc xe tay ga trong nước giữa các hãng sẽ trở nên gay gắt hơn bởi Việt Nam được đánh giá là thị trường xe máy lớn thứ tư trên thế giới.
Nhu cầu bão hoà, thị trường ảm đạm
Theo khảo sát của PV báo Người Đưa Tin, chỉ tính riêng 3 tháng đầu năm, thị trường xe máy trong nước đã chứng kiến một bức tranh khá ảm đạm khi doanh số xe bán ra của từng hãng khá thấp, thậm chí một số mẫu xe không bán được chiếc nào.
Đơn cử là mẫu xe côn tay Winner 150 của Honda Việt Nam. Mẫu xe này hiện có giá bán thấp hơn mức đề xuất từ 4-5 triệu đồng, cùng với đó là những chương trình giảm giá, tặng quà khi mua xe nhưng cũng không thể nào cải thiện được doanh số.
Theo đại diện một đại lý ủy quyền của Honda tại khu vực phố Tây Sơn, Hà Nội thì mặc dù giá bán của Honda Winner 150 giảm sâu do nhu cầu mua xe giảm mạnh. Tuy nhiên nhiều khách hàng cũng không mấy mặn mà đối với mẫu xe này, đại đa số đều quay sang các mẫu xe khác như Vision, Air Blade hay Wave Alpha.
Tại khu vực Hà Đông, Hà Nội, một đại lý ủy quyền khác của Honda tại đây lý giải “Người tiêu dùng phần lớn đã quá quen với dòng xe côn tay của Yamaha nên sự xuất hiện của Honda Winner 150 để cạnh tranh với mẫu Exciter 150 là điều tương đối khó”. Đại lý này cũng nhận định rằng dù giá có giảm sâu đi nữa thì mẫu xe này vẫn rất khó bán.
Theo đó, một trong những nguyên nhân dẫn tới sức tiêu thụ xe máy ảm đạm và ế ẩm cùng doanh số bán hàng trong quý 1/2017 thấp là do vướng vào dịp Tết Đinh Dậu. Tiếp đến là do chịu ảnh hưởng rất lớn từ dư âm những lần khuyến mại, giảm giá bán dịp cuối năm 2016 vừa qua.
Cá biệt, đối với các dòng xe có dung tích 125cc trở lên hiện cũng đang phải chịu thêm 20% tiền thuế tiêu thụ đặc biệt khiến cho giá thành bán của những mẫu xe này khá cao.
Trái với thị trường, ông Yano Takeshi - Chủ tịch VAMM lại tỏ ra khá lạc quan “Tỷ lệ xe tay ga tăng cao đang phản ánh xu hướng tiêu dùng và thu nhập của người dân Việt Nam đang tăng lên. Không chỉ tăng trưởng nhanh tại khu vực thành thị, phân khúc xe tay ga cũng tăng mạnh tại các vùng nông thôn. Năm 2017, khi thu nhập bình quân của người Việt tăng lên khoảng 2.600 USD/người/năm, nhu cầu về xe máy cao cấp sẽ còn tăng trưởng mạnh hơn”.
Lê Ngà