Ngày 13/12, hãng thông tấn trung ương Triều Tiên KCNA đã thông báo về lời thú tội của Jang Song-thaek, người chú kiêm “quân sư” đầy quyền lực của nhà lãnh đạo Kim Jong-un trong một âm mưu lật đổ chính phủ do người cháu của mình đứng đầu.
KCNA trích dẫn lời khai của Jang Song-thaek trong phiên tòa quân sự đặc biệt: “Tôi định thực hiện một cuộc đảo chính bằng cách sử dụng các sĩ quan quân đội thân cận hoặc huy động lực lượng vũ trang do thân tín của tôi kiểm soát. Tôi nghĩ rằng quân đội sẽ ủng hộ cuộc đảo chính này nếu như điều kiện sống của người dân và binh sĩ tiếp tục giảm sút trong tương lai.”
Hình ảnh Jang Song-thaek bị còng tay trước khi bị đem ra xử tử.
Thông báo này của KCNA cho thấy ông Jang đã nuôi dưỡng tham vọng chính trị của mình ngay từ khi cố Chủ tịch Kim Jong-il bắt đầu lựa chọn con trai nối nghiệp. Khi Kim Jong-un lên nắm quyền, Jang Song-taek đã xây dựng cho mình một “tiểu vương quốc” ngay bên trong đảng và các thuộc hạ gọi ông ta là “đồng chí số 1”.
KCNA tố cáo ông Jang mơ trở thành thủ tướng khi “nền kinh tế hoàn toàn phá sản” và sau đó giải quyết “những vấn đề về đời sống của người dân ở mức độ nhất định” bằng cách tung ra những khoản tiền lớn mà ông ta đã thu thập được.
Hiện vẫn chưa có nguồn tin độc lập kiểm chứng tính xác thực của những lời khai này của ông Jang, song với danh sách dài những tội trạng mà ông Jang và các tòng phạm bị truy tố, các chuyên gia phân tích nhận định đây có thể là một cuộc tranh giành quyền lực nhằm kiểm soát lĩnh vực kinh tế và các chính sách khác bên trong Triều Tiên.
Các chuyên gia phân tích cho rằng cách thức nhà lãnh đạo Kim Jong-un vội vã ra lệnh xử tử Jang Song-thaek và công khai thông tin này trên phương tiện thông tin đại chúng là dấu hiệu của sự bất ổn và thiếu tự tin trong việc nắm giữ quyền lực của ông Kim. Trước đây, ông nội và cha của ông Kim chưa từng công bố thông tin về cách xử lý những kẻ “bất trung” với chế độ.
Ông Lee Byong-chul, nhà phân tích cấp cao tại Viện Hòa bình và Hợp tác ở Seoul nói: “Nếu Kim Jong-un chắc chắn về khả năng kiểm soát quyền lực của mình, ông ta sẽ không cần phải xử tử người chú. Trong thời gian tới sẽ tiếp tục có những cuộc thanh trừng đẫm máu ở quy mô lớn nhỏ khác nhau, và có thể khiến những kẻ cực đoan trỗi dậy, và Bình Nhưỡng sẽ không còn được yên bình.”
Hôm 13/12, Triều Tiên đã ám chỉ về việc tiếp tục thực hiện những cuộc thanh trừng đó bằng cách tố cáo “những phần tử ngoại lai đáng ghét” đang nắm giữ “những vị trí quan trọng trong đảng và nhà nước”, đặc biệt là trong các cơ quan ngoại thương. Họ cũng ám chỉ rằng cuộc thanh trừng này cũng có thể sẽ chạm đến lực lượng quân đội và cảnh sát mật của Triều Tiên khi nói rằng ông Jang đã tìm cách “vươn vòi bạch tuộc của mình tới cả quân đội”.
Jang Song-thaek định lợi dụng ảnh hưởng đối với quân đội để thực hiện đảo chính.
Ông Suh Sang-kee, một nghị sĩ cấp cao thuộc đảng cầm quyền ở Hàn Quốc dẫn lời các quan chức tình báo nước này cho biết nhiều khả năng ông Jang đã bị xử tử bằng súng máy sau khi bị tòa án binh kết tội phản bội.
Bộ trưởng Bộ Thống nhất Hàn Quốc Ryoo Kilj-jae nhận định: “Cách thức họ đối xử với Jang Song-thaek là rất khác thường và chưa từng có tiền lệ trong lịch sử Triều Tiên. Chúng tôi đang theo dõi các diễn biến tình hình ở Triều Tiên với nỗi quan ngại sâu sắc.”
Còn ông Kim Kwan-jin, Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc thì cho hay quân đội Hàn Quốc đang vô cùng cảnh giác vì họ sợ rằng Triều Tiên có thể thực hiện các hành vi khiêu khích với Hàn Quốc để tháo ngòi nổ cuộc khủng hoảng chính trị trong nước. Ông nói: “Quân đội Triều Tiên có thể đưa ra quyết định sai lầm vì nhiều lý do khác nhau, bởi các tướng lĩnh quân đội có thể ganh đua với nhau để bày tỏ lòng trung thành với ông Kim.”
Tuy nhiên các nhà phân tích lại lo ngại rằng có một nhóm các chính trị gia bảo thủ ở Triều Tiên đang đứng đằng sau đạo diễn vụ lật đổ và xử tử nhân vật số 2 ở đất nước này.
Ông Chang Yong-seok, chuyên gia nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Hòa bình và Thống nhất thuộc Đại học Quốc gia Seoul nhận định: “Nếu có một nhóm khác đạo diễn vụ lật đổ ông Jang thì giờ đây họ có thể kiểm soát tất cả những gì mà Kim Jong-un nhìn thấy, nghe thấy và nói ra.”