Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, thông tin đơn vị này vừa tiếp nhận trường hợp bệnh nhân B.T.K. (ở Yên Thủy, Hòa Bình) chuyển từ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Bình.
Anh K. nhập viện trong tình trạng hôn mê, kích thích, toan chuyển hóa với chẩn đoán suy đa tạng do ngộ độc bọ xít. Xét nghiệm máu cho thấy anh bị nhiễm axit nặng, tổn thương cơ, liệt cơ và suy đa tạng.
Bệnh nhân được điều trị tích cực, thở máy, lọc máu liên tục, kháng sinh liều cao, thuốc vận mạch... Sau 10 ngày, sức khỏe người bệnh hồi phục, các triệu chứng thuyên giảm dần. Ngày 12/8, anh K. được xuất viện.
Theo chia sẻ từ gia đình, anh K. thường ngày vẫn bắt bọ xít nhãn, bọ xít lúa để ăn, không gặp vấn đề gì. Hôm đó (ngày 1/8) anh K. bắt bọ xít ở ruộng lúa và mang về rang chín. 7 người trong gia đình ăn khoảng 0,5 kg bọ xít. Trong đó anh K. ăn khoảng 2 bát con cùng thịt lợn, măng xào, rau muống, uống cùng rượu chuối hột và bia.
Sau khi ăn, cả nhà bị đau bụng, buồn nôn, đau mỏi người. Riêng anh K. bị chuột rút, co cứng các cơ và đau cơ toàn thân nên được đưa tới Trung tâm Y tế huyện Yên Thủy, sau đó chuyển Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Bình và Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, vào 15h30 ngày 2/8.
Theo bác sĩ Nguyên một số người nhầm bọ xít thành sâu ban miêu và bị nhiễm độc. Tuy nhiên, các biểu hiện ngộ độc của anh K. không phù hợp với triệu chứng ngộ độc sâu ban miêu, mà là ngộ độc với một loài bọ xít.
Qua hình ảnh bọ xít mà gia đình bệnh nhân gửi đến, các chuyên gia của Viện Hàn Lâm và Khoa học Công nghệ Việt Nam xác định đây là loài bọ xít có tên khoa học Agonoscelis nubilis (Fabricius, 1775). Đáng nói thông tin về độc tố, tiền sử gây độc trên người chưa được ghi nhận trên y văn thế giới.
Bọ xít có nhiều loài, trong đó nhiều loài có thể có chất độc. Kể cả không có độc thì cũng có nguy cơ rất cao mang mầm bệnh và lây bệnh cho người, như các ký sinh trùng, vi khuẩn, virus.
Thông tin y học về độc tính của các loài sâu, bọ xít hiện nay còn ít. Do đó rất ít loài sâu, bọ xít được khoa học chứng minh là an toàn để ăn. Người bình thường, bao gồm các bác sĩ, cũng không thể nhận dạng để xác định loài bọ xít cụ thể và rất dễ nhầm lẫn.
Nếu bị ngộ độc khi ăn các loài sâu, bọ xít, các bác sĩ sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong chẩn đoán và cứu chữa. Vì thế phòng tránh ngộ độc, ngoài vài dạng côn trùng đã được biết rõ ràng có thể dùng làm thực phẩm (ví dụ nhộng tằm), người dân không nên sử dụng các sinh vật lạ hoặc không chắc chắn làm thực phẩm, dù chế biến bằng bất kỳ cách nào.
Minh Hoa (t/h)
