Vụ án Mary Reeser còn được gọi là vụ án "Người đàn bà hóa tro" xảy ra cách đây đã 70 năm nhưng đến nay vẫn là bí ẩn đối với cảnh sát Mỹ.
Cụ thể, ngày 2/7/1951, Pansy Carpenter, chủ nhà nơi bà Mary Reeser sinh sống ghé qua căn hộ cho thuê ở số 1200 Cherry Street (TP St Petersburg, bang Florida, Mỹ) để đưa một bức điện tín. Carpenter gõ cửa nhưng không ai trả lời. Bà chạm vào tay nắm cửa thì thấy nóng ran bất thường nên quyết định thông báo cho cảnh sát.
Tới nơi, các nhân viên cảnh sát bàng hoàng khi phát hiện bà Mary Reeser (67 tuổi) chết cháy một cách bí ẩn. Các báo cáo nói rằng, cơ thể bà đã bị thiêu đốt bởi một ngọn lửa có nhiệt độ từ 1.300-1.500°C – tương đương nhiệt độ trong lò hỏa táng.
Thi thể bà Mary gần như hoàn toàn hoá tro, chỉ còn sót lại một cẳng chân trái với chiếc dép còn nguyên nhưng không hề có dấu hiệu của muội than. Một phần cột sống và một mảnh sọ (được mô tả là đã bị teo nhỏ) của người đàn bà xấu số cũng được tìm thấy tại hiện trường.
Kỳ lạ hơn nữa là căn hộ còn rất ấm và nhiều khói, nhưng phần lớn đồ đạc vẫn còn nguyên vẹn. Chỉ các đồ vật bằng nhựa đặt gần chiếc ghế bà Mary ngồi bị chảy mềm, biến dạng. Tấm thảm có một vết cháy xém. Đèn và một chiếc đồng hồ điện chỉ 4h20 sáng với phích cắm bị thiêu rụi. Chiếc ghế nạn nhân ngồi cháy gần hết nhưng bức tường phía sau lại không hề bị nứt hay cháy sém. Phần còn lại của căn phòng dường như không bị ảnh hưởng gì. Ga trải giường ở ngay gần nạn nhân cũng không bị cháy, hư hại, thậm chí còn không bị bẩn.
Ước tính, để hỏa táng hoàn toàn một thi thể sẽ mất khoảng 3-4 giờ với nhiệt độ hơn 1.600°C. Do đó cái chết của Mary Reeser thực sự khiến các nhà chức trách bối rối. Điều gì khiến cơ thể bà Reeser bị cháy dữ dội đến thế nhưng đồ vật xung quanh lại không bị ảnh hưởng?
Theo điều tra, một ngày trước khi xảy ra sự việc (ngày 1/7/1951), con trai Mary có ghé qua thăm mẹ và một người hàng xóm cũng sang chơi. Lúc đó, Mary mặc một bộ đồ ngủ bằng tơ nhân tạo, bên ngoài khoác áo choàng và đi dép trong phòng ngủ. Khi hai người ra về, mọi thứ trong căn hộ vẫn bình thường.
Vì thế nhiều người nghi ngờ rằng bà Reeser là nạn nhân của chứng tự cháy ở người (spontaneous human combustion- SHC). Đây là hiện tượng một người tự cháy từ một phản ứng hoá học bên trong cơ thể mà không hề có tác động hay nguồn nhiệt bên ngoài.
Dù đã có nhiều tài liệu ghi chép về việc cơ thể người tự cháy từ năm 1663 nhưng nhiều nhà khoa học vẫn không tin vào điều này.
Cảnh sát trưởng Cass Burgess, người điều tra vụ án của Mary vào thời điểm đó cho biết: “Ngọn lửa này là một điều quá kỳ lạ”. Sau đó, ngày 7/7/1951, Burgess và nhóm điều tra đã gửi các vật chứng thu được từ căn hộ của nạn nhân đến phòng thí nghiệm của FBI ở Washington, D.C để phân tích.
Không chỉ làm đau đầu các điều tra viên, vụ án còn thu hút sự quan tâm lớn của dư luận vì độ ly kỳ của nó. Ed Silk, điều tra viên của vụ án cho biết ít nhất 15 thám tử nghiệp dư đã gọi điện cho ông để trình bày giả thiết của họ.
Dù vậy sau đó nhóm điều tra tuyên bố vụ án Mary Reeser là "cái chết vô tình do hỏa hoạn mà không rõ nguồn gây cháy". Burgess giải thích điều này không có nghĩa là họ kết thúc điều tra mà chỉ muốn đưa ra một thông báo để người nhà có thể tiến hành chôn cất nạn nhân.
Về phía FBI, đơn vị này cũng cho rằng cái chết của Mary Reeser không phải là hiện tượng tự bốc cháy ở người. FBI đặt giả thiết Mary Reeser có thể đã châm thuốc lá và ngủ thiếp đi khiến lửa bén vào người và chất béo trong cơ thể bà vô tình trở thành nhiên liệu cho ngọn lửa. Cơ thể bà hoàn toàn bị hủy diệt do chính các mô mỡ "nuôi dưỡng" ngọn lửa.
Điều này về sau được gọi là "Hiệu ứng sợi bấc", xảy ra khi đám cháy bắt nguồn từ quần áo của nạn nhân (lần cuối có người nhìn thấy bà Reeser là khi bà đang hút thuốc). Sau đó ngọn lửa tiếp tục đốt cháy chất béo trong cơ thể họ, quần áo nạn nhân lúc này đóng vai trò tương tự sợi bấc của một ngọn nến.
Đúng là mô mỡ của người rất dễ bắt lửa, nhất là khi Mary là một phụ nữ đẫy đà với trọng lượng 77kg. Cách giải thích này cũng khá phù hợp với dữ kiện toàn thân Mary bị nung chảy và bà không có khả năng trốn thoát hay kêu cứu. Lý giải của FBI dù có logic nhất định nhưng vẫn không thể trả lời hết cho các bất thường. Chẳng hạn, một chồng báo xếp ngay cạnh ghế nạn nhân vẫn còn nguyên, thậm chí không hề bị cháy xém.
Tiến sĩ Wilton M. Krogman, giáo sư nhân chủng học vật lý tại đại học Pennsylvania thì không đồng ý với kết luận của FBI. “Tôi không thể tưởng tượng được một vụ hoả táng hoàn toàn như vậy mà không thiêu đốt bất cứ đồ vật nào trong căn hộ”, vị giáo sư thắc mắc.
Một số cách giả thuyết khác lần lượt được đưa ra như sét đánh, chất nổ… nhưng vào đêm hôm đó không hề có sét. Mẫu xét nghiệm các vật chứng từ hiện trường cũng không cho thấy dấu hiệu của xăng hay chất gây cháy nào.
Sau cùng, cảnh sát kết luận nguyên nhân là "một điếu thuốc bị bỏ quên". Tuy vậy, một câu hỏi được đặt ra là liệu có ai đó bị chết cháy vì không thể tỉnh giấc ngay cả khi đang bị lửa đốt? Nếu như bà Mary đã tỉnh lại thì tại sao không ai nghe thấy tiếng kêu cứu?
Cuối cùng, sau hàng chục năm, cái chết của người phụ nữ xấu số vẫn là một bí ẩn đối với các nhà điều tra và giới khoa học.
Minh Hoa (t/h)