Án Tây:
Nỗi ám ảnh suốt 17 năm
"Sự bất công của bản án này đã ám ảnh tôi suốt 17 năm", cựu thẩm phán John Leonardo mới đây chia sẻ trong một bản kiến nghị dài.
"Cho đến nay, đây là ví dụ tồi tệ nhất về một bản án bắt buộc quá mức mà tôi từng phải áp dụng. Bản án 290 năm tù (trên thực tế là án chung thân) cho hành vi này là không cân xứng mà còn vô lương tâm", ông thừa nhận về phán quyết năm xưa của mình.
Phạm nhân được đề cập là Carl Ray Buske, khi đó là người có tiền án 15 năm tù về tội Tàng trữ ma túy, đang làm thợ máy hàng không. Anh ta bị kết án tại Tòa án cấp cao quận Pima, bang Arizona vì tàng trữ 29 hình ảnh khiêu dâm trẻ em, nhưng không tạo ra, phân phối hoặc bán chúng.
Tháng 4/2007, thẩm phán John Leonardo tuyên Burke mức án duy nhất được luật tiểu bang cho phép: 10 năm tù cho mỗi hình ảnh. Tổng cộng 290 năm tù.
Hôm 15/9, tức 17 năm sau, cựu thẩm phán đã đệ đơn lên Hội đồng ân xá Arizona để giảm án của Buske xuống còn "thời gian đã chấp hành" để được ra tù.
"Giống như hầu hết mọi người, tôi ghét khiêu dâm trẻ em. Việc sở hữu những hình ảnh như vậy là bất hợp pháp và phải bị trừng phạt nghiêm khắc", cựu thẩm phán này cho biết. "Tuy nhiên, một trong những nguyên tắc chỉ đạo của hệ thống tư pháp hình sự của chúng tôi là hình phạt phải tương xứng với tội ác".
Dù luật liên bang (áp dụng cho cả nước) cho phép thẩm phán có thể đưa ra số năm tù ở mức phù hợp, song luật tiểu bang Arizona cho tội Khiêu dâm trẻ em bắt buộc tuyên mức án từ 10 đến 24 năm cho mỗi hình ảnh khiêu dâm trẻ em mà cá nhân sở hữu.
Phạm nhân bị tuyên phạt 290 năm tù.
Hơn nữa, các bản án cho mỗi hình ảnh phải cộng dồn nhau, mỗi ảnh được tính là một tội danh. Cụ thể trong trường hợp này, bắt buộc phải tuyên mức án cộng dồn 290 năm tù cho 29 tội danh (10 năm cho mỗi ảnh).
Dù là người đưa ra bản án, nhưng thẩm phán này cho hay bị lâm vào tình cảnh "buộc phải tuyên" và luôn nhận thức được là quá hà khắc. Do đó, ngay sau khi nghỉ hưu năm 2019, sau 44 năm đảm nhiệm các chức vụ trong hệ thống tư pháp, ông ngay lập tức liên hệ với các giáo sư luật Đại học Arizona để hành động cho vụ án của Buske.
Họ đã nhiều lần gặp Buske tại nhà tù tiểu bang ở Florence để nói chuyện và cuối cùng đưa ra căn cứ để nộp đơn thỉnh cầu đặc xá. Phạm nhân này đang được xem xét đơn để mở phiên tòa.
"Hệ thống tư pháp hình sự Arizona cần cứu vãn sự bất công này bằng cách khuyến nghị Thống đốc tha tù cho phạm nhân. Cơ quan lập pháp Arizona cũng đến lúc phải sửa đổi luật", cựu thẩm phán John Leonardo cho hay.
Cựu thẩm phán John Leonardo. Ảnh: Arizona Daily Star
Luật Ta:
Tổng hợp hình phạt tù có thời hạn không quá 30 năm
Theo quy định tại Điều 38 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), hình phạt tù có thời hạn buộc người bị kết án phải chấp hành hình phạt tại cơ sở giam giữ trong một thời hạn nhất định. Tù có thời hạn đối với người phạm một tội có mức tối thiểu là 03 tháng và mức tối đa là 20 năm.
Thời gian tạm giữ, tạm giam được trừ vào thời hạn chấp hành hình phạt tù, cứ 01 ngày tạm giữ, tạm giam bằng 01 ngày tù.
Căn cứ vào Điều 55 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định về quyết định hình phạt trong trường hợp phạm nhiều tội, cụ thể: Khi xét xử cùng 01 lần một người phạm nhiều tội, tòa án quyết định hình phạt đối với từng tội và tổng hợp hình phạt theo quy định. Đối với hình phạt chính, nếu các hình phạt đã tuyên cùng là tù có thời hạn, thì các hình phạt đó được cộng lại thành hình phạt chung; hình phạt chung không được vượt quá 30 năm đối với hình phạt tù có thời hạn.
Khi xét xử cùng 01 lần một người phạm nhiều tội, Tòa án quyết định hình phạt đối với từng tội và tổng hợp hình phạt theo quy định sau đây: 1. Đối với hình phạt chính: a) Nếu các hình phạt đã tuyên cùng là cải tạo không giam giữ hoặc cùng là tù có thời hạn, thì các hình phạt đó được cộng lại thành hình phạt chung; hình phạt chung không được vượt quá 03 năm đối với hình phạt cải tạo không giam giữ, 30 năm đối với hình phạt tù có thời hạn;
b) Nếu các hình phạt đã tuyên là cải tạo không giam giữ, tù có thời hạn, thì hình phạt cải tạo không giam giữ được chuyển đổi thành hình phạt tù theo tỷ lệ cứ 03 ngày cải tạo không giam giữ được chuyển đổi thành 01 ngày tù để tổng hợp thành hình phạt chung theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều này; c) Nếu hình phạt nặng nhất trong số các hình phạt đã tuyên là tù chung thân thì hình phạt chung là tù chung thân; d) Nếu hình phạt nặng nhất trong số các hình phạt đã tuyên là tử hình thì hình phạt chung là tử hình; đ) Phạt tiền không tổng hợp với các loại hình phạt khác; các khoản tiền phạt được cộng lại thành hình phạt chung; e) Trục xuất không tổng hợp với các loại hình phạt khác.
2. Đối với hình phạt bổ sung: a) Nếu các hình phạt đã tuyên là cùng loại thì hình phạt chung được quyết định trong giới hạn do Bộ luật này quy định đối với loại hình phạt đó; riêng đối với hình phạt tiền thì các khoản tiền phạt được cộng lại thành hình phạt chung; b) Nếu các hình phạt đã tuyên là khác loại thì người bị kết án phải chấp hành tất cả các hình phạt đã tuyên".
Theo quy định tại Điều 56 Bộ luật Hình sự năm 2015, khi một người bị xét xử về một hành vi phạm tội bằng một bản án có hiệu lực pháp luật, mà sau đó người này lại bị xét xử về một tội khác và hành vi phạm tội lần sau được thực hiện trước khi có bản án đã có hiệu lực pháp luật thì tòa án quyết định hình phạt đối với tội đang xét xử. Sau đó, tổng hợp với hình phạt của bản án trước đã có hiệu lực pháp luật. Thời gian chấp hành hình phạt của bản án trước sẽ được trừ vào hình phạt chung sau khi đã tổng hợp hình phạt.
Ngoài ra, nếu hình phạt nặng nhất trong số các hình phạt đã tuyên là tù chung thân thì hình phạt chung là tù chung thân. Nếu hình phạt nặng nhất trong số các hình phạt đã tuyên là tử hình thì hình phạt chung là tử hình.
Như vậy, hình phạt tù có thời hạn không quá 20 năm, nếu một người phạm nhiều tội và bị đưa ra xét xử ở nhiều vụ án khác nhau, hình phạt cao nhất của các bản án mà họ bị xét xử chỉ là hình phạt tù có thời hạn, thì khi tổng hợp hình phạt tù cũng không quá 30 năm.
Như vậy, nếu tham chiếu pháp luật hình sự của Việt Nam vào vụ án trên, nếu chỉ bị tuyên án tù có thời hạn (ví dụ là 10 năm), thì cộng tất cả các bản án mà Carl Ray Buske bị phạt thì tổng hình phạt mà bị cáo này phải chấp hành cũng không quá 30 năm.
Ánh Dương (Thực hiện)
