'Ăn trái đắng' thông tin tuyển điều dưỡng viên ở nước ngoài

Có dấu hiệu lừa đảo

Cục QLLĐNN vừa ra thông báo chính thức tuyển chọn hơn 100 người đã tốt nghiệp đại học hoặc cao đẳng điều dưỡng tại Việt Nam (không quá 25 tuổi) đưa sang học chương trình chăm sóc người già 2 năm tại các cơ sở đào tạo của CHLB Đức để lấy chứng chỉ quốc gia về chăm sóc người già của CHLB Đức với chế độ đãi ngộ cùng mức lương hấp dẫn. Ngay lập tức, một số trang rao vặt trên mạng đã đăng tin tổ chức, tiếp nhận hồ sơ của người lao động liên quan tới lĩnh vực này. Thế là, có điều dưỡng viên đã bị lừa tiền.

Chỉ cần đánh từ khóa tuyển điều dưỡng làm việc tại Đức trên trang mạng tìm kiếm Google sẽ xuất hiện hàng ngàn kết quả liên quan đến nội dung trên. Các cá nhân, thậm chí cả một số doanh nghiệp đăng nội dung có vẻ rất giống thông báo tuyển lao động điều dưỡng sang Đức làm việc như chương trình của bộ LĐ - TB&XH. Tuy nhiên, điều khác lạ ở chỗ, mức phí do các cá nhân, doanh nghiệp liên quan đến nội dung tuyển dụng đưa ra lại cao bất thường (trái hẳn với thông báo từ cục QLLĐNN). Ví dụ, trên trang mạng Raovat…, một cá nhân ở Nghệ An đưa ra mức phí cao nhất lên tới 12.500 euro (tương đương 200 triệu đồng) cùng với một mức giá khác khoảng 8.500 euro.

Thắc mắc về việc vì sao phải đóng phí và mức thu phí quá cao, lại chênh lệch quá lớn như vậy, đại diện trang mạng giải thích: "Những đối tượng đi theo chương trình này nếu vượt qua các vòng sát hạch, đủ hồ sơ có thể định cư ở Đức, có "thẻ xanh" làm việc lâu dài như công dân Đức?!". Thế nhưng, khi PV Người Đưa Tin đề nghị được trao đổi trực tiếp nhằm hỏi rõ thủ tục và chuyển kinh phí thì cá nhân này lảng tránh và nói chỉ cần giao dịch qua điện thoại, gửi thông tin hồ sơ qua email cùng với cam đoan bằng miệng: "Khi nào chuẩn bị xong hồ sơ, đã cầm tiền đặt cọc theo yêu cầu, mình sẽ thông báo cụ thể trụ sở của công ty?!"…

Điều dưỡng phải được đào tạo bài bản, có trình độ chuyên môn từ cao đẳng trở lên mới đủ điều kiện sang Đức học tập và làm việc

Cũng liên quan đến thông tin, nội dung tuyển dụng điều dưỡng viên làm việc tại Đức, nhiều cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp đã không ngần ngại đăng trên các trang rao vặt số lượng cụ thể lao động cần tuyển (số lượng rất khiêm tốn) và không quên nhấn mạnh nội dung: "Số lượng tuyển có hạn, ai có nhu cầu liên hệ gấp!".

Nhằm tìm hiểu cụ thể về cách thức tổ chức, tuyển dụng, đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài, PV Người Đưa Tin đã trực tiếp gọi điện thoại đến một văn phòng tuyển dụng lao động được quảng bá trên mạng. Sau vài câu giới thiệu về công ty, nhân viên công ty này đã hướng dẫn một số thủ tục về hồ sơ như: Lý lịch cá nhân, chứng minh thư (photo có công chứng)… Tuy nhiên, khi hỏi yêu cầu về bằng cấp cần có thì nhân viên công ty khẳng định, không cần tốt nghiệp cao đẳng, đại học chuyên ngành điều dưỡng mà chỉ cần tốt nghiệp trung cấp chuyên ngành điều dưỡng, thậm chí là sinh viên năm cuối cao đẳng, đại học ngành y cũng có thể đăng ký tham gia và có cơ hội đi học tập, làm việc tại Đức giống như những ứng cử viên khác.

Cảnh giác với  "cò mồi"

Đề cập tới vấn đề này, bà Nguyễn Thu Vân, một chủ doanh nghiệp chuyên xuất khẩu lao động làm việc tại nước ngoài cho biết: Từ trước đến nay, các công ty, doanh nghiệp tham gia tuyển dụng lao động đi làm việc tại nước ngoài làm theo dạng khám hộ công (chăm sóc người già, người tàn tật) thì không cần những yêu cầu, tiêu chí bắt buộc mà chỉ cần học hết phổ thông là được. Trên thực tế, công việc đó cũng không có gì đặc biệt và quá khó đối với mỗi người lao động mà chỉ cần đức tính cần cù, chịu khó sẽ chiếm được cảm tình của chủ sử dụng lao động.

Rất có thể, một số đối tượng, cá nhân đã lợi dụng vào sự thiếu hiểu biết của người lao động nên đã đưa ra những hướng dẫn, giải thích không đúng như những gì mà phía cục QLLĐNN đã thông báo. Cũng theo bà Vân, nội dung thông báo tuyển dụng từ cục QLLĐNN có đề cập rất rõ ràng là chỉ tuyển các ứng viên đã tốt nghiệp cao đẳng điều dưỡng (3 năm) hoặc đại học điều dưỡng (4 năm). Thế nhưng, những đối tượng, cá nhân, tổ chức này vẫn bất chấp những quy định trên, tự ý biến tấu, quảng cáo rùm beng nhằm thu hút những người lao động không hiểu biết để thu tiền với mức giá phí cắt cổ hoặc có đưa được người lao động ra nước ngoài làm việc nhưng công việc thực tế mà người lao động phải làm lẫn thị trường, quốc gia đến làm việc không như mong muốn của chính những người lao động đó.

Cùng chung quan điểm, ông Nguyễn Văn Thành, cán bộ trung tâm Xuất khẩu lao động H -  K cho biết thêm: Quá trình tuyển chọn lao động rất kĩ càng, phải thực hiện đầy đủ các quy định của bộ LĐ-TB&XH cũng như thủ tục khám bệnh đưa người lao động ra nước ngoài làm việc theo quy định của bộ Y tế. Thêm nữa, qua quá trình tuyển chọn, sàng lọc người lao động, các trung tâm phải tổ chức đào tạo về ngoại ngữ, tập huấn kiến thức về những phong tục, tập quán nơi đến làm việc. Sau quá trình đào tạo, người lao động tốt nghiệp, đạt chứng chỉ mới được làm các thủ tục pháp lý khác rồi mới đưa sang nước ngoài làm việc. Trong khi đó, một số thông tin đăng tải tuyển dụng chung chung như vậy rất dễ gây ngộ nhận, lầm tưởng đối với người lao động nhằm mục đích thu tiền bất chính của người dân.

Trước thông tin gây nhiễu liên quan tới việc tuyển dụng điều dưỡng làm việc tại Đức có dấu hiệu bị lợi dụng, lừa đảo của một số đối tượng đối với người lao động, ông Nguyễn Ngọc Quỳnh (Cục trưởng cục QLLĐNN) khẳng định: Bộ LĐ-TB&XH đã giao cho cục QLLĐNN làm đầu mối, phối hợp với cơ quan Hợp tác quốc tế Đức tuyển chọn. Trong năm đầu tiên, chỉ tuyển 120 ứng viên. Những người trúng tuyển không những không mất phí mà còn được miễn phí đào tạo tiếng Đức trong sáu tháng. Chỉ có 100 người đạt yêu cầu tiếng Đức sẽ được sang học chuyên môn chăm sóc người già tại Đức. Trong đó, điều kiện tiên quyết để tuyển dụng đó là chỉ có ứng viên đã tốt nghiệp cao đẳng điều dưỡng (3 năm) hoặc đại học điều dưỡng (4 năm). Ngoài ra, không có bất kì một công ty xuất khẩu lao động hay cá nhân nào được cấp phép thực hiện chương trình này.

Ông Quỳnh cũng cho biết thêm, mức học bổng trong 2 năm đầu cho mỗi ứng viên là 900 euro/tháng (tương đương 25 triệu đồng). Khi trở thành điều dưỡng viên làm việc tại các cơ sở chăm sóc người già, người lao động sẽ được nhận mức lương khoảng 1.800 - 2.000 euro/tháng.

Quỳnh Chi