Kỹ sư "chân đất"
Người kỹ sư “chân đất” mà chúng tôi nhắc đến là anh Phạm Văn Bình, 44 tuổi, ở xã Phú Cần, huyện Krông Pa, tỉnh Gia Lai, dù chỉ mới học hết lớp 5 nhưng anh sở hữu bảng thành tích đáng nể với nhiều sáng kiến nông nghiệp thiết thực.
Chia sẻ với chúng tôi anh Bình kể, anh lớn tại vùng đất được ví như “chảo lửa” huyện Krông Pa, quanh năm nắng gió đất đai bạc màu, càn cỗi. Nguồn thu nhập chủ yếu của gia đình chỉ phụ thuộc vào mấy sào rẫy. Mọi hoạt động canh tác đều làm thủ công bằng sức người rất vất vả, hiệu quả kinh tế không cao.
Đặc biệt, mỗi lần phun thuốc trừ sâu, vác sau lưng bình nước gần 30 lít trong nhiều ngày liên tục khiến hai vai ê ẩm, chưa kể đến việc hít phải thuốc sâu rất độc hại ảnh hưởng đến sức khỏe về lâu dài.
Trước những trăn trở của bản thân mình cũng như nhiều gia đình làm nông khác, anh Bình nung nấu, ấp ủ ý tưởng chế tác ra một phương tiện phun thuốc giải phóng sức lao động của con người.
Năm 2013, anh Bình trình làng sản phẩm máy phun thuốc sâu tự động gắn trên xe máy. Sản sẩm chạy thử mang lại hiệu quả cao, rút ngắn thời gian được đông đảo bà con hào hứng đón nhận.
Máy phun thuốc tự động chạy bằng năng lượng mặt trời do anh bình sáng chế.
Chia sẻ về sản phẩm đầu tay thành công anh Bình phấn khởi: “Chiếc máy vận hành khá đơn giản. Máy được thiết kế có 2 bình chứa dung tích 60 lít treo hai bên xe gắn máy, công suất một giờ/ha. Ngoài việc rút ngắn thời gian, chiếc máy cũng giúp người thao tác không hít phải chất độc hại từ thuốc trừ sâu”.
Cũng theo anh Bình, máy phun thuốc có kết cấu đơn giản nhưng hiệu quả mang lại rất lớn. Máy có thể phun tại chỗ hoặc vừa chạy xe vừa phun. Đồng thời, máy có thể lắp trên những chiếc máy cày để thuận tiện hơn khi sử dụng.
Đặc biệt, máy còn có hệ thống nâng đẩy béc phun cao tự động, đảm bảo phun tới cả cây trồng có tán cao 1-5m. Người dùng chỉ cần cầm một đầu dây và kéo đến chỗ cần phun, cuộn dây này sẽ tự động thả ra, phun xong chỉ bật công tắc là dây tự động thu về.
Bước đầu sáng chế, anh Bình cũng gặp rất nhiều khó khăn. Trước hết là vì anh chưa nắm vững kiến thức cơ khí… Sau đó, anh cũng rất vất vả đi tìm các trang thiết bị, linh kiện máy móc. Trước những khó khăn đó, anh đã dành nhiều thời gian lên mạng tìm hiểu kiến thức và đặt mua nhiều loại linh kiện về lắp ráp.
Sáng chế luôn bảo vệ môi trường
Năm 2019, anh Bình đã nâng cấp sản phẩm của mình bằng việc sử dụng năng lượng mặt trời để bảo vệ môi trường. Với sáng chế đó, anh Bình đạt giải nhì tại Hội thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh Gia Lai lần thứ IX năm 2019.
Mỗi chiếc máy phun thuốc sử dụng năng lượng mặt trời có giá khoảng 3-5 triệu đồng. Từ đó đến nay, anh Bình đã bán được hàng trăm chiếc cho nông dân trong huyện và các tỉnh như: Gia Lai, Phú Yên, Đắk Lắk, Ninh Thuận...
Mì là cây trồng chủ lực của huyện Krông Pa với khoảng 90% hộ nông dân trồng loại hoa màu này. Chính vì vậy, đầu năm 2021, anh Bình tiếp tục sáng chế thành công chiếc máy cắt hom mì sử dụng năng lượng mặt trời, lập tức được đón nhận bởi "đánh trúng" nhu cầu của người dùng.
Lâu nay, người trồng mì đều chặt hom mì bằng tay, thường trực nguy cơ xảy ra tai nạn lao động, năng suất lao động lại không cao. Chiếc máy cắt hom mì mà anh Bình sáng chế giúp đẩy tốc độ cắt nhanh gấp 10 đến 20 lần so với làm thủ công.
Máy có kết cấu gồm một bộ khung sắt, tấm pin năng lượng mặt trời 50W, bình ắc quy 12V, 10 lưỡi cưa lọng gỗ, một bộ nắn dòng để nạp năng lượng mặt trời vào ắc quy. Máy mang lại hiệu quả cao về thời gian, công sức, chi phí và điểm ưu việt là giữ cho hom mì nguyên vẹn.
Anh Phạm Văn Toàn, trú tại xã Phú Cần, huyện Krông Pa, tỉnh Gia Lai, người đã sử dụng máy cho hay: "Gia đình tôi trồng 2ha mì từ ngày mua máy cắt hom mì của anh Bình, hiệu quả công việc tăng lên rõ rệt. Tôi cắt 200 bó hom mì chỉ mất 2-3 giờ đồng hồ, thay vì cả ngày như trước. Điều tôi thích nhất là máy sử dụng năng lượng xanh, thân thiện với môi trường. Mua máy cắt hom mì chỉ tốn chi phí ban đầu vì hoàn toàn sử dụng năng lượng từ tự nhiên".
Máy gieo bắp đơn giải, hiệu qua cao, rút ngắn thời gian được đông đảo người dân đón nhận.
Mới đây nhất, anh Bình còn thiết kế máy gieo bắp 2 hàng. Với máy này, người nông dân sẽ thuận lợi hơn là gieo hạt bằng tay, không cần phải dùng cuốc tạo đường, luống rồi thả bắp xuống.
"Tôi sẽ chỉ sử dụng năng lượng xanh trong tất cả những sáng chế để bảo vệ môi trường. Trong thời gian tới, tôi cũng mong muốn nhận được sự hỗ trợ, góp ý thêm của các nhà khoa học, chuyên gia và sớm được hướng dẫn làm thủ tục, hồ sơ đăng ký bản quyền sáng chế với các loại máy móc tạo ra", anh Bình nói.
Ông Nguyễn Đình Nhung, Chủ tịch Hội Nông dân huyện Krông Pa nhận xét: "Các sáng chế của anh Bình đã được nhiều nông dân ứng dụng rộng rãi trong sản xuất nông nghiệp, giúp giải phóng sức lao động, tăng năng suất. Hơn nữa, các loại máy sử dụng pin năng lượng mặt trời còn rất phù hợp với địa bàn huyện Krông Pa, vùng đất ít mưa nhiều nắng".
