Thầy giáo Đào Phước Xoàn (35 tuổi, ngụ tại xã An Thạnh, huyện Thạnh Phú, Bến Tre) hiện dạy môn tin học tại Trường tiểu học An Thạnh.
Với niềm đam mê sáng tạo, ngoài giờ lên lớp, thầy nghiên cứu tạo ra nhiều thiết bị hỗ trợ nuôi trồng thủy sản cho bà con địa phương và được nhiều người trìu mến gọi là "thầy giáo nông dân". Thầy Xoàn từng nghiên cứu, cải tiến thành công công nghệ nuôi tôm và được T.Ư Đoàn trao giải thưởng Lương Định Của với mô hình "Ao tôm thông minh".
Tiếp đà thành công, thầy Xoàn nghiên cứu cách thức nuôi cua chất lượng cao. Theo báo Tuổi Trẻ, ban đầu, anh đặt nhiều thùng nhựa trong nhà cho mát để tránh rong (tảo) phát triển. Các thùng được kết nối với nhau qua hệ thống đường ống nhựa dẫn nước biển ra vào.
Hai năm đầu thử nghiệm, anh Xoàn nhiều lần thất bại, cua chết sạch. Nguyên nhân chính vì hệ thống tuần hoàn nước như thế lại vô tình mang mầm bệnh ở cua từ thùng này lây qua thùng khác.
Nhưng còn thất bại khác, anh Xoàn mãi mới phát hiện ra xuất phát từ nguồn ốc biển anh mua làm thức ăn cho cua đã bị ướp hàn the, cua sống không nổi. Bên cạnh đó, do không có kinh nghiệm, anh mua nhầm cua giống bị khách bóp mạnh đã bị giập mình về nuôi được vài hôm cua chết.
Không thể làm cách cũ, anh cải tiến kỹ thuật nuôi trong thùng nhựa. Mỗi thùng nhựa đều có van khóa, giúp chủ động cho nước vào, tháo nước ra từng thùng. Nguồn nước đưa vào phải sạch, đã được diệt khuẩn để phòng dịch lây lan bệnh từ thùng này sang thùng khác.
Ban đầu anh Xoàn lấy nước biển gần bờ, độ mặn dưới 5 gam/lít nhưng lại cho màu cua không được đẹp lắm. Rồi anh thử nghiệm trữ nước biển lấy cách xa bờ hơn, độ mặn từ 10-15 gam/lít. Nước đưa vào nuôi có độ pH từ 7,5-8. Nước trong thùng nuôi cứ 15 ngày sẽ diệt khuẩn một lần. Kết hợp dùng hợp chất khoáng nuôi tôm, cung cấp canxi cho cua chắc vỏ, cứ 10 ngày cấp khoáng cho cua một lần. Hoặc khi không sử dụng chất khoáng nuôi tôm, anh ngâm nước vôi và lọc trước khi cho vào các thùng nuôi tôm.
Lúc đầu, anh nuôi cua ốp thành cua chắc nhưng quy trình này không cho lời nhiều. Vậy là anh Xoàn chuyển qua nuôi cua chắc thành cua hai da (cua sắp lột hay còn gọi là cua cốm).
Anh Xoàn và mô hình nuôi cua biển tuần hoàn trong thùng nhựa. Ảnh: Báo Tuổi Trẻ
Theo anh Xoàn, cua biển ở Bến Tre rất nhiều, nhưng tại các chợ thường bán cua thịt, còn cua ngon như cua cốm thì rất hiếm trong khi cua cốm có giá bán cao gấp 3 - 4 lần so với cua lấy thịt thông thường. Từ thực tế đó, thầy Xoàn nghiên cứu thực hiện mô hình nuôi vỗ béo cua, tạo ra cua cốm.
"Tập tính của loài cua trong thiên nhiên là khi sắp lột vỏ đều trú ẩn sâu trong hang hốc, ít di chuyển kiếm mồi nên khó bắt, nếu bắt được thì số lượng rất ít. Vì vậy, sau thời gian nghiên cứu, năm 2019 tôi bắt đầu thực hiện mô hình nuôi cua trong thùng nhựa, tạo ra cua cốm, bán được giá cao nhất", anh Xoàn chia sẻ với báo Thanh Niên.
Cua giống được anh Xoàn thả nuôi mỗi thùng 4 con. Ảnh: báo Thanh Niên
Anh chọn mua cua loại 4 con/kg làm con giống, mỗi thùng chỉ thả nuôi 4 con. 25m2 của gian nhà sau, anh đặt được 60 thùng, thả nuôi 240 con. Thức ăn cho cua là dã tràng, còng lửa để đảm bảo sạch và tươi sống.
Vừa nuôi, anh Xoàn vừa đúc rút kinh nghiệm. Năm 2020, khi đã có được quy trình nuôi cua chuẩn nhất, anh mạnh dạn đầu tư, mở rộng quy mô từ 60 thùng lên 1.000 thùng. Để có đủ nguồn cung cho thị trường, anh Xoàn còn tạo nên những trại vệ tinh liên kết nuôi cua trong và ngoài tỉnh.
Hiện, giá cua mua vào khoảng 120.000 đồng/kg. Sau khi vỗ béo cua khoảng 2 tháng thì bán ra với giá 400.000 - 600.000 đồng/kg (tùy kích cỡ). Trong các thùng nhựa, anh Xoàn cho nuôi liên tục, khi đủ chuẩn bán thì thả con giống mới vào nuôi xoay vòng. Nhờ đó, anh thu lãi hơn 100 triệu đồng mỗi vụ (1 vụ nuôi kéo dài 2 tháng), mỗi năm trên 600 triệu đồng. Mô hình của anh Xoàn thành công, thu hút đoàn viên, thanh niên địa phương đến tham quan, học hỏi kinh nghiệm.
Theo anh Xoàn, so với tôm thì nuôi cua biển trong thùng nhựa cho hiệu quả kinh tế cao hơn nhiều. Hiện, cua tại trại hộ của thầy giáo Xoàn đều được bao tiêu đầu ra nên làm ra bao nhiêu bán hết bấy nhiêu.
Minh Hoa (t/h)
