Khởi nghiệp thành công nhờ mô hình nuôi ốc ngủ trên cạn
Vốn xuất thân từ chuyên ngành Hóa, Trường Ðại học Cần Thơ nhưng Lê Hồng Lâm lại đam mê chăn nuôi ốc. Vào năm 2017, trong một lần tình cờ anh Lâm đi An Giang mua một túi ốc lác ven đường. Sau khi về nhà lại quên buộc miệng túi, ốc bò khắp nhà, trốn góc bếp. Năm 2018, trong lúc dọn dẹp phát hiện những con ốc còn sống sau thời gian ngủ suốt 1 năm trời, bò ra giữa nhà.
Nhìn thấy vỏ ốc đổi màu trắng hơn, ốc mập mạp khiến anh tò mò. Sau đó, anh đem luộc để ăn thử nghiệm, thấy vị rất ngon, béo, sạch. Cũng từ đây anh nảy sinh ý tưởng làm ốc gác bếp với quy mô công nghiệp, bởi biết được đặc tính đặc biệt của loài ốc.
Nhận thấy mô hình nuôi ốc "ngủ" độc đáo và sẽ thành công. Anh Lâm đã tự nghĩ tại sao không làm, tạo thương hiệu cho loại đặc sản quê nhà đến với mọi người. Nghĩ là làm anh bắt tay vào khởi nghiệp ngay.
Thời điểm khi mới làm anh nông dân này còn gặp khá nhiều khó khăn. Nhưng với ý chí làm cho bằng được anh Lâm không ngại khó. The đó, vừa làm vừa tìm hiểu anh Lâm nhận ra, việc làm ốc gác bếp kiểu truyền thống hay theo quy mô công nghiệp điều kiện tiên quyết đều cần độ ẩm và nhiệt độ, kiểm soát được côn trùng gây hại cho ốc…
“Cách làm truyền thống tận dụng khói bếp xua đuổi côn trùng, giữ ốc sống lâu. Tuy nhiên, với cách làm hiện đại thì mình không làm vậy, nhưng sẽ tạo điều kiện môi trường tương tự vậy để đảm bảo con ốc vẫn sống, mập, không bị hôi khói để đưa vào thương mại và sản xuất với quy mô công nghiệp”, anh Lâm chia sẻ với Dân Việt.
Thời điểm khởi nghiệp, anh Lâm gặp rất nhiều khó khăn để ốc ngủ, đầu tiên anh thực hiện nhiều thử nghiệm khác nhau để tạo môi trường giả như Vùi ốc dưới sình để ốc ngủ, rồi đến vùi vào tro trấu...Tuy nhiên, kết quả đều thất bại bởi dù ốc ngủ nhưng ốc không đạt chuẩn sạch và sản xuất số lượng lớn không khả thi.
Sau một thời gian dài tốn công sức và tiền của, đến năm 2021, anh Lâm mới tìm ra phương pháp tối ưu nhất để cho ốc ngủ, bằng việc xây phòng kín, phía dưới lót rơm, tự lắp ráp máy điều tiết nhiệt độ, phòng ngủ cho ốc luôn được duy trì ở mức trên 35-37 độ C và độ ẩm thích hợp.
Mặc dù đã tìm ra cách nhưng để hoàn thành quy trình sản xuất công nghiệp, nhưng anh Lâm vẫn khó kiểm soát tỉ lệ ốc chết vì phụ thuộc nguyên liệu đầu vào. Ốc hư vỏ, phơi nắng, dập mình, bị côn trùng ký sinh… đều có thể chết trong thời gian cho ốc ngủ. Cũng vì thế, tỉ lệ hao hụt sẽ dao động từ 30-40% .
Để đạt hiệu quả cao, trước khi đưa vào phòng ngủ, anh Lam rửa sạch ốc và lựa chọn con khỏe mạnh, ngâm nước khoảng 10 giờ để ốc thải chất bẩn. Đặc biệt, trong 1 tuần trong phòng ngủ, cần lọc ra số ốc chết, tránh lây lan sang con khỏe. Khi mang ra khỏi phòng, sẽ được chuyển sang phòng chờ mất thêm 3 tháng để chúng ổn định, chuyển hóa năng lượng tích trữ, nuôi thân, vỏ.
Muốn thành công với mô hình "ốc ngủ" này nông dân Lâm nhấn mạnh sản phẩm đạt chất lượng khi thịt ốc trắng, vỏ mỏng, béo tròn. “Phải làm cho ốc ngủ, bởi không ngủ ốc sẽ ốm, chết. Bởi khi ở dưới nước ốc tiết ra dịch cơ thể giúp tránh vi khuẩn, nhưng khi ở trên cạn ốc khi há miệng dễ bị ruồi nhặng bu đẻ trứng, khi ốc chết vi khuẩn phát triển sẽ tấn công ốc kế bên, gây chết hàng loạt.
Anh nông dân không ngần ngại chia sẻ bí quyết làm giàu
Ðang bận bịu để đưa ốc vào phòng “ru”ngủ, anh Lâm không ngần ngại chia sẻ bí quyết làm giàu với Dân Việt về cách nuôi ốc. Tại cơ sở chăn nuôi ốc với diện tích căn phòng chỉ hơn 20m2, anh Lâm đã tự chế máy điều tiết nhiệt độ trong phòng luôn giữ mức trên 37 độ C, tạo môi trường khắc nghiệt như môi trường tự nhiên cho ốc rơi vào trạng thái ngủ.
Tất bật với công việc, vừa sắp xếp từng con ốc vào nằm trên những đống rơm khô trong phòng, anh Lâm nói, ốc khi ở môi trường sống bên ngoài tự nhiên, vào mùa khô ốc thường chui rúc dưới sình lầy ngủ 6 tháng, như trạng thái ngủ đông. Đặc biệt, khi mưa xuống, nước dâng lên khiến đất mềm ra, ốc chui lên để sinh sản, kiếm ăn và thúc đẩy quá trình tăng trọng lượng cơ thể, tích trữ dinh dưỡng bù lại những tháng ngủ.
Sau nhiều năm chật vật trong nghề anh Lâm lắm được tập tập tính đó của ốc, anh nảy sinh ý tưởng làm phòng ngủ để vỗ béo ốc. Cũng từ đây đã tạo ra những sản phẩm ốc gác bếp theo mô hình công nghiệp rất hay.
Chăm chỉ miệt mài và không từ bỏ ý định làm giàu, sau một thời gian dài thử nghiệm, đúc rút kinh nghiệm và đầu tư anh Lâm đã gặt hái được thành công. Mỗi tháng anh xuất bán trên 2 tấn ốc, giá bán 250.000 đồng/kg, cho thu nhập trên 1 tỷ đồng/năm. Ðể xây dựng thương hiệu cho món ốc gác bếp, anh Lâm dùng các vật dụng thân thiện với môi trường như giỏ tre, rơm được đặt mua tại cơ sở làm thủ công ở tận Sóc Trăng.
Mặc dù ốc thực phẩm được nhiều người lựa chọn nhưng để ốc đạt chuẩn có thể xuất khẩu, anh đang nghiên cứu để đa dạng sản phẩm bằng cách cho ốc đã ngủ ngâm qua các dưỡng chất từ thiên nhiên sau đó tiếp tục cho chúng ngủ lần hai.
Chia sẻ về nhà nông làm giàu tại đại phương, ông Trần Trọng Hữu, Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ doanh nghiệp và khởi nghiệp tỉnh Đồng Tháp từng nói với Dân Việt, mô hình khởi nghiệp từ sản phẩm ốc "gác bếp" của anh Lê Hồng Lâm khá đặc biệt vì anh đã tìm tòi, nghiên cứu kỹ thuật nuôi ốc "ngủ vùi", biến món ăn dân dã ngày xưa thành món ăn đặc sản, góp phần nâng cao giá trị kinh tế của con ốc lác ở miền Tây.
Gợi ý bà con một vài món ăn bài thuốc chữa bệnh từ ốc
Ốc là một thực phẩm quen thuộc với người Việt và có thể chế biến được nhiều món ngon. Bên cạnh đó ốc còn được sử dụng làm thuốc. Ốc nước ngọt còn gọi là ốc đồng, ốc vàng, danh oa. Theo quan niệm y học cổ truyền thịt ốc tính hàn, vị ngọt, thành phần chủ yếu là chất đạm, mỡ, cacbua hydrrat, canxi, photpho, sắt, các sinh tố B2, PP, A... Đông y dùng ốc luộc để chữa vàng da, phù thũng, bệnh gan, trĩ, ... Có thể chế biến ốc thành nhiều món ăn rất tốt cho sức khoẻ, theo Sức khỏe & Đời sống.
Dưới đây là một số món ăn bổ dưỡng từ ốc:
- Món ốc hấp lá gừng: Thịt ốc băm kỹ, trộn với giò sống, cuốn một vòng lá gừng non, nhồi vào vỏ ốc, hấp cách thuỷ. Sự kết hợp giữa tính hàn của ốc và tính nóng của gừng giúp duy trì sự cân bằng cho cơ thể, bồi bổ thêm nhiều chất dinh dưỡng, làm tăng cường sức khỏe bền lâu.
- Món ốc nấu giả ba ba: Nấu như món ốc bung cùng thịt ba chỉ, chuối xanh, đậu phụ nướng, thêm tía tô... Có tác dụng làm ấm người, dưỡng huyết, bổ âm, ích vị, thông khí, chữa suy nhược cơ thể.
- Món ốc xào rượu: Có thể xào ốc với khế, rượu, chấm với xì dầu trộn lẫn gừng băm nhỏ và mì chính. Nước ốc có lẫn rượu có thể trút ra cốc để uống cùng món nhắm. Món ốc này có tác dụng ích thận, tráng dương, thanh nhiệt, lợi tiểu.
- Món giò ốc: Ốc luộc chín, khêu phần miệng, xào với tiêu, gừng, mì chính, mộc nhĩ, nấm hương và thịt thủ lợn, để nguội rồi gói trong khuôn sắt lót lá chuối. Giò ốc nén càng chặt càng ngon. Sau khi luộc giò, bỏ khuôn sắt, lại bó thanh giò bằng 8 thanh tre cật cho thật chặt.
- Món ốc lác: Trước khi chế biến món ăn, ốc gác bếp được ngâm qua sữa tươi, nước cốt dừa, trứng hoặc tùy khẩu vị mỗi người. Do thiếu nước nhiều tháng, lúc này ốc lập tức hút nhiều nước vào cơ thể nên thịt ốc hòa quyện cùng hỗn hợp nước thơm, ngon hơn.
Mặc dù ốc rất tốt cho sức khỏe nhưng những người tỳ vị hư hàn (dạ dày bị đau, viêm loét), rối loạn tiêu hoá kéo dài, người có vết loét trên da thịt chưa lành... nên kiêng hoặc hạn chế ăn ốc.
Lưu ý: Ốc là vật chủ trung gian của nhiều loài giun sán gây bệnh cho người nên chỉ ăn ốc khi đã nấu chín hẳn. Tuyệt đối không dùng tái hay vắt chanh ăn sống.
Trúc Chi (t/h)